Nhằm phát huy những giá trị văn hóa của người dân tộc Thái, gìn giữ và phát triển nghề dệt thổ cẩm truyền thống, HTX Chiềng Châu được thành lập, thu hút nhiều chị em tham gia. HTX đã và đang tạo nguồn thu nhập ổn định cho hàng chục lao động, góp phần phát triển kinh tế xã hội địa phương.
Giữ gìn và phát triển nghề truyền thống
Ban đầu, các sản phẩm của HTX được làm thủ công hoàn toàn, tỉ mỉ trong từng công đoạn. Tuy nhiên, để bắt nhịp nhu cầu thị trường, HTX đầu tư xây dựng nhà xưởng, nhà trưng bày và trang bị hàng chục máy khâu chạy bằng mô tơ điện, máy vắt sổ cũng như các khung dệt nhằm hỗ trợ sản xuất.
Sự chuyên nghiệp được thể hiện ngay tại dây chuyền sản xuất của HTX. Các công đoạn như dệt, cắt, thêu may... đều phân chia thành các khu riêng để nâng cao hiệu quả cũng như chất lượng sản phẩm.
Thị trường chủ yếu của HTX là làm theo đơn đặt hàng của các đơn vị ở thành phố lớn và khách quốc tế. Hiện nay, một số công ty tại Pháp đặt hàng HTX khá thường xuyên. Với vẻ đẹp tự nhiên, những năm gần đây, Chiềng Châu đã thu hút khách du lịch đến tham quan. Đó là lực đẩy giúp HTX mở rộng đầu ra tại chỗ.
![]() |
Sản phẩm thú nhồi bông của HTX dệt thổ cẩm và dịch vụ Chiềng Châu (Ảnh:TL) |
Nhằm giữ gìn nét truyền thống, các sản phẩm dệt thổ cẩm vẫn được làm từ sợi bông tự nhiên, tuân thủ phương pháp sản xuất bằng tay từ kéo sợi, nhuộm màu đến dệt vải, đòi hỏi sự công phu, máy móc chỉ hỗ trợ ở một số công đoạn nhất định.
Tuy nhiên, để phù hợp với xu thế hội nhập và thị hiếu khách hàng, các sản phẩm của HTX không ngừng được đổi mới mẫu mã, màu sắc. Nếu như trước đây, các sản phẩm dệt thổ cẩm chỉ là chăn, màn, khăn, gối, quần áo thì ngày nay đã đa dạng hơn như: túi xách, giày, dép, thú nhồi bông và những đồ vật lưu niệm nhỏ…
Nhờ sản phẩm độc đáo, đầu ra thuận lợi, doanh thu của HTX trung bình khoảng 2,5 - 3 tỷ đồng/năm. HTX tạo việc làm cho 40 thành viên và hàng chục lao động với thu nhập bình quân 4 triệu đồng/người/tháng. Mô hình của HTX cũng là điểm đến hấp dẫn, thu hút khách du lịch, từ đó giúp địa phương hoàn thiện chuỗi giá trị du lịch.
Phát triển HTX gắn với xây dựng nông thôn mới
HTX dệt thổ cẩm và dịch vụ Chiềng Châu ra đời không chỉ với mục đích giữ gìn và phát triển nghề truyền thống, gìn giữ biểu tượng văn hóa cổ truyền của người Thái mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Việc xã Chiềng Châu nhanh chóng đạt chuẩn nông thôn mới cũng như giữ vững các tiêu chí như giảm nghèo, liên kết sản xuất, tạo việc làm... cũng nhờ một phần không nhỏ từ sự đóng góp của HTX.
Theo đánh giá của UBND xã Chiềng Châu, sau 11 năm hình thành và phát triển, doanh thu của HTX dệt thổ cẩm và dịch vụ Chiềng Châu không ngừng tăng, từ 500 triệu đồng lên 2 tỷ đồng và hiện nay là 3 tỷ đồng.
![]() |
Khách du lịch trải nghiệm hoạt động dệt thổ cẩm tại HTX Chiềng Châu (Ảnh:TL) |
Từ mô hình của HTX, chính quyền địa phương đã khuyến khích các hộ dân trong xã và đặc biệt là hộ dệt thổ cẩm tại bản Lác tích cực duy trì và phát triển nghề dệt thổ cẩm truyền thống tại địa phương, góp phần vào phát triển du lịch cộng đồng gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới.
Xác định xây dựng nông thôn mới là chương trình lớn, tổng thể, toàn diện nhằm nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho cư dân nông thôn và không có điểm kết thúc, trong quá trình triển khai thực hiện, xã đã chọn những giải pháp mang lại hiệu quả cao và phù hợp với đặc điểm của địa phương, trong đó có việc tạo điều kiện để phát triển HTX dệt thổ cẩm và dịch vụ Chiềng Châu.
Điều này giúp khai thác tốt thế mạnh trong việc liên kết giữa các hộ dân, phát huy tính cộng đồng trong phát triển nghề dệt đi đôi với phát triển du lịch.
Bà Vì Thị Oanh, Phó Giám đốc HTX, cho biết định hướng phát triển của HTX là gắn với phát triển du lịch địa phương và gắn với quá trình xây dựng nông thôn mới. Vì vậy, trong quá trình hoạt động, HTX nhận được sự hỗ trợ tích cực từ các cấp ngành trong việc đầu tư sản xuất cũng như xây dựng cảnh quan, khu trưng bày để thu hút khách du lịch.
Hiện nay, nhiều thành viên trong HTX còn xây dựng nhà sàn, đi học tiếng Anh để có thể hướng dẫn khách du lịch và làm dịch vụ homestay.
Có thể thấy, việc phát triển HTX song song với xây dựng nông thôn mới đã đem lại diện mạo mới cho Chiềng Châu. Đó là nền tảng vững chắc giúp huyện thực hiện thành công các chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội và giúp người dân có cuộc sống ngày càng ấm no.
Như Yến