Chỉ cần nhắc đến tên Lóng Luông, người dân Tây Bắc ai cũng nghĩ tới vùng đất được mệnh danh là "thủ phủ ma túy" trước đây. Đất đai cằn cỗi, trồng trọt chỉ trông vào mấy sào lúa nương mỗi năm một vụ nên cảnh đói nghèo diễn ra triền miên. Nhưng nay, Lóng Luông đã đổi thay, cuộc sống của người dân khởi sắc từng ngày nhờ có HTX.
Đổi thay nhờ HTX
Chuyện thành lập HTX ở Lóng Luông không hề dễ dàng, bởi tư tưởng của đồng bào dân tộc H'Mông lạc hậu, chỉ quen sản xuất theo kiểu tự cung tự cấp, làm gì ăn đó nên nói đến việc sản xuất tập trung theo hướng hàng hóa chẳng mấy ai tin.
Tuy nhiên, được sự động viên và hỗ trợ tích cực của địa phương, một số hộ dân ở Lóng Luông đã phần nào hiểu được vai trò của mô hình HTX kiểu mới trong phát triển kinh tế và giảm nghèo, từ đó cùng nhau liên kết thành lập HTX Nông nghiệp Minh Đạt.
HTX thu hút 12 thành viên với vốn ban đầu gần 500 triệu đồng. Các thành viên tập trung vào lĩnh vực chăn nuôi gia súc, gia cầm và chế biến bảo quản các sản phẩm từ thịt, rau quả. Ngoài ra, HTX còn kết hợp dịch vụ ăn nghỉ để đáp ứng nhu cầu thị trường và nâng cao thu nhập.
Điều thuận lợi là một số thành viên HTX là hội viên Hội Phụ nữ nên hàng năm được các cấp hội, các cơ giáo dục nghề nghiệp tạo điều kiện tham gia các lớp đào tạo nghề sản xuất chăn nuôi, làm du lịch, đồng thời hỗ trợ một phần kinh phí để phát triển sản xuất, tạo sinh kế bền vững.
Khu vực úm con giống của HTX |
Tập trung vào chăn nuôi gà đen bản địa của người H'Mông với số lượng trên dưới 1.000 con, HTX đã tận dụng diện tích đất đồi để trồng ngô làm thức ăn cho vật nuôi. Mỗi hộ thành viên vẫn duy trì nghề nấu rượu truyền thống nên tận dụng được bỗng rượu cho gà ăn để tăng sức đề kháng.
Nhờ tham gia các lớp tập huấn khoa học kỹ thuật ở xã, các thành viên biết đến phương pháp chăn nuôi trên nền đệm lót sinh học. Từ đó, đàn gà cho năng suất ổn định, ít dịch bệnh, sau 4 tháng có thể xuất bán. Hiện nay, trung bình mỗi tháng, HTX xuất từ 400 - 700 con gà cho các nhà hàng, quán ăn ở thành phố Sơn La với giá bán buôn từ 90 - 100 nghìn đồng/kg.
Về lĩnh vực trồng rau, HTX tập trung trồng đậu cove theo phương pháp an toàn VietGAP. Nguồn phân gà và phân gia súc thu gom ở địa phương sẽ cung cấp chất dinh dưỡng cây. Với diện tích 30ha, năng suất bình quân gần 20 tấn/ha, đậu cove được bán cho các cửa hàng ven Quốc lộ 6, hoặc thương lái từ miền xuôi lên với giá bán trung bình từ 6 - 18 nghìn đồng/kg.
Hỗ trợ giảm nghèo
Ngoài trồng đậu cove, HTX trồng thử nghiệm thêm cây chanh leo. Song song đó là khuyến khích người dân phát triển cây mận hậu, cây đào để cung cấp cho thị trường các tỉnh miền xuôi và đáp ứng nhu cầu của du khách. Các thành viên cũng chỉnh trang nhà cửa, trồng thêm các vườn hoa cải, hoa tam giác mạch tạo cảnh quan phát triển mảng du lịch cộng đồng và du lịch trải nghiệm.
Diện tích chanh leo trồng thử nghiệm của HTX |
Ngoài việc sản xuất kinh doanh, HTX kết hợp với các thôn bản vận động nhân dân làm mới và mở rộng các tuyến đường phục vụ việc đi lại và sản xuất. Vùng sản xuất của HTX đã có đường bê tông đến tận chân ruộng, xe ô tô có thể vào tận nơi để vận chuyển hàng hóa.
Dù đi vào hoạt động chưa lâu nhưng HTX Minh Đạt không chỉ giúp thành viên, người dân thay đổi tư duy sản xuất, hướng đến làm ăn theo quy trình hiện đại mà còn giúp họ nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững. Chỉ tính trong năm 2019, nhiều hộ liên kết với HTX đều có đầu ra ổn định cho nông sản và có thể thu về 100 - 150 triệu đồng từ trồng đậu cove, trồng mận, đào…
Theo đánh giá của chính quyền xã Lóng Luông, HTX Minh Đạt chính là nền tảng giúp người dân phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập. Vùng đất này giờ đây cũng được hồi sinh bởi màu xanh của các loại cây ăn quả và rau màu. Cuộc sống của người dân được khởi sắc, tình trạng ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước đã không còn.
Theo số liệu của UBND xã, đến cuối năm 2019, thu nhập bình quân đầu người đạt 20 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo từ 52,71% năm 2015 giảm xuống còn 21,22%, hệ thống kết cấu hạ tầng gồm: Điện, đường, trường, trạm, nhà ở dân cư và thiết chế văn hóa ngày càng được hoàn thiện; đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao.
Với mục tiêu đẩy mạnh phát triển kinh tế, giảm tỷ lệ hộ nghèo bền vững, thời gian tới, HTX Minh Đạt tiếp tục kết hợp chặt chẽ với các cấp ngành thực hiện chuyển đổi cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, góp phần nâng cao mức sống của người dân.
Như Yến