Là một xã vùng sâu vùng xa có tới 90% cư dân là đồng bào dân tộc thiểu số. Hơn 10 năm về trước, do giao thông đi lại cách trở, điện lưới quốc gia chưa được kéo vào làm cho đời sống nhân dân Đưng K’Nớ rơi vào tình trạng đói, nghèo, bệnh tật triền miên.
Đổi thay từ trồng chuối Laba
Cùng với đó, tập quán canh tác lạc hậu, phương tiện sản xuất thiếu thốn; tư tưởng trông chờ, ỷ lại của nhân dân vào chế độ trợ cấp, hỗ trợ của chính quyền, Nhà nước, nên tỷ lệ hộ nghèo của xã rất cao (chiếm trên 50% dân số toàn xã).
Song, “hôm nay xã Đưng K’Nớ đã khác xưa lắm rồi” là nhận định của nhiều người khi có dịp trở lại xã vùng sâu vùng xa này.
Để có được điều đó, ngoài đầu tư điện - đường - trường - trạm, ý thức vượt khó, thoát nghèo để vươn lên làm giàu thực sự là nhân tố rất đáng ghi nhận của đồng bào dân tộc thiểu số trong xã.
Được sự hỗ trợ từ nguồn vốn giảm nghèo của Nhà nước, chính quyền xã đã tuyên truyền, vận động đã giúp người dân hiểu ra nguyên nhân xưa nay đã khiến họ phải sống trong khó khăn, nghèo nàn, lạc hậu, từ đó có ý thức phải tự vươn lên thoát nghèo.
Thấm nhuần điều này, không ít hộ dân đã mạnh dạn học học hỏi cách chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Đặc biệt, nhiều hộ dân ở Đưng K’Nớ tỏ ra khá nhạy bén với phương thức làm ăn mới, tự tìm tòi, học hỏi kinh nghiệm của nhân dân các xã khác đã chuyển đổi cây trồng mới cho năng suất cao; đồng thời áp dụng sản xuất trong nhà kính, nhà lưới,... nên thu nhập ổn định hơn. Nhiều hộ thoát nghèo, vươn lên hàng khá giả.
Sản xuất theo mô hình HTX đang giúp đầu ra cho nông sản của người dân thuận tiện hơn, từ đó thúc đẩy giảm nghèo bền vững. |
Đưng K’Nớ đang hình thành HTX trồng chuối Laba với diện tích hàng chục ha. Ban đầu, HTX có 7 thành viên, nay thêm nhiều hộ khác muốn tham gia. Hiện, những vườn chuối bạt ngàn đã vào vụ thu hoạch, năng suất và chất lượng tốt, được thương lái thu mua tận vườn.
Theo tính toán của các thành viên, mặc dù chi phí bỏ ra để thực hiện mô hình trồng chuối ban đầu là khá lớn, nhưng hiệu quả thì đã có thể nhìn thấy ngay từ thời điểm bây giờ.
Nếu thành viên HTX thu hoạch 50 buồng chuối có thể thu về hơn 5 triệu đồng. Ngoài ra, khi cây bắt đầu đẻ cây con, thành viên tiến hành thu tỉa để bán giống cho các hộ dân trong xã với giá từ 15.000 - 20.000 đồng/cây nên gia tăng nguồn thu từ loại cây trồng này.
Đến nay, tổng diện tích trồng chuối trên địa bàn xã Đưng K’Nớ đã lên đến gần 40 ha. Đã có doanh nghiệp về làm việc và hỗ trợ người dân, HTX mở rộng diện tích lên 500ha để phục vụ xuất khẩu. Đây dự định là một hướng đi tươi sáng trong công cuộc giảm nghèo ở Đưng K’Nớ.
Đa dạng nguồn thu
Ngoài phát triển diện tích cây chuối, xã còn đa dạng hóa các loại cây khác như cà phê, mắc ca, cây ăn quả với tổng diện tích lên đến hàng trăm ha. Các cơ quan chức năng cũng đã cấp phát hàng vạn cây cà phê Arabica (loại cà phê ngon bậc nhất thế giới) cho các hộ dân trồng. Hiện, diện tích cà phê của xã đã lên đến 980 ha và đều có đầu ra ổn định.
Đi cùng với việc đa dạng sinh kế bằng các loại cây trồng mới, lĩnh vực chăn nuôi cũng dần được xã Đưng K’Nớ quan tâm. Hàng ngàn mét vuông ao hồ được tạo dựng để nuôi cá nước lạnh như cá tầm, nuôi heo… mở ra tiềm năng, hướng đi mới cho người dân.
Đa dạng sinh kế đã góp phần giúp giảm tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo; tạo việc làm và thu nhập lâu dài cho người dân, đặc biệt là các hộ người K’Ho.
Theo già làng Rơ Ông Ha Bang (ở thôn K’Nớ 1), nguồn thu của người dân rất đa dạng. Ngoài trồng rau hoa, chăn nuôi, trồng cây ăn trái, cà phê, hơn 80% số hộ còn tăng thu nhập nhờ được chi trả bởi công tác nhận khoán quản lý, bảo vệ rừng với tổng diện tích lên đến 11.770 ha.
“Trong khi nhiều nơi nguồn thu bị giảm đáng kể do ảnh hưởng của dịch COVID-19 và hậu Covid-19 thì Đưng K’Nớ vẫn tăng mức thu nhập bình quân đầu người từ 41 lên 43 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo cũng giảm đáng kể, hiện chỉ còn 3,2%”, già làng Rơ Ông Ha Bang nói.
Khi phát triển kinh tế hiệu quả, đời sống người dân ngày càng được nâng lên. Những căn nhà gỗ ọp ẹp ngày nào giờ đã được đầu tư xây mới khang trang. Các con đường sình lầy, trơn trượt trước đó cũng đã bê tông hóa. Hệ thống điện thắp sáng, trường học, trạm y tế và các công trình dân sinh, công cộng đều được đầu tư xây mới. Đặc biệt, người dân đã thay đổi cách nghĩ trong làm nông nghiệp khi chủ động ứng dụng khoa học công nghệ, giống mới để nâng cao thu nhập. Nhiều người còn nhận ra vai trò quan trọng của mô hình kinh tế tập thể, HTX trong liên kết sản xuất thị trường.
Chính vì vậy, trong thời gian tới, ngoài việc phát triển nông nghiệp, xã dự định còn kết hợp phát triển du lịch để tăng nguồn thu cho người dân. Và định hướng của xã là sẽ tiếp tục thành lập 1-2 HTX du lịch và hỗ trợ các HTX này phát triển theo hướng chuyên nghiệp, liên kết với doanh nghiệp để phát triển thành chuỗi. Điều này sẽ mở đầu ra cho các sản phẩm truyền thống như dệt thổ cẩm, rượu cần… và tăng sinh kế cho người dân.
Vũ Hào