Là địa phương miền núi nên xuất phát điểm xây dựng nông thôn mới của các xã trong tỉnh Sơn La còn thấp. Trong đó, sản xuất nông nghiệp còn manh mún, giá trị hàng hoá chưa cao, chưa hình thành được vùng sản xuất, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn thấp, tỷ lệ hộ nghèo khu vực nông thôn cao…
Điểm nhấn từ khu vực HTX
Tuy nhiên, sau hơn 10 năm thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, tỉnh Sơn La đã đạt được kết quả trên các lĩnh vực, trong đó phải kể tới lĩnh vực nông nghiệp khi mà vai trò của các HTX đã được phát huy hiệu quả.
Từ những nương ngô, Sơn La đã đẩy mạnh tái cơ cấu cây trồng thành vùng ăn quả, đẩy mạnh phát triển nông thôn mới. |
Nếu có dịp tới vùng đất Yên Châu (Sơn La), ấn tượng đầu tiên có lẽ chính là diện tích đất đồi được phủ một màu xanh của những vườn xoài, nhãn, bưởi… Trước đây, nhắc tới Yên Châu, người ta thường nghĩ đến hình ảnh những nương ngô, nương sắn, những mảnh đồi trơ trọi, những lớp đất bạc màu xói mòn dần qua năm tháng.
Theo số liệu từ UBND huyện Yên Châu, toàn huyện hiện có khoảng 11.000ha cây ăn quả các loại, trong đó, trên 560ha được người dân ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất; 662ha diện tích cây ăn quả đã được cấp chứng nhận VietGAP; 46 mã số vùng trồng cho 985ha diện tích cây ăn quả các loại. Đã hình thành nhiều mô hình trồng cây ăn quả theo hướng hữu cơ, liên kết với các đơn vị xuất khẩu tiêu thụ sản phẩm, giúp người dân nâng cao thu nhập.
Trong đó, gắn với tiềm năng và thế mạnh của địa phương, xã Chiềng Pằn (Yên Châu) thực hiện quy hoạch tập trung, cải tạo, trồng mới 420 ha cây ăn quả có giá trị hàng hóa, như: Xoài tròn, chuối, nhãn, mít Thái, thanh long ruột đỏ; trồng rau an toàn... phát triển chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, nhiều mô hình trồng cỏ làm thức ăn chăn nuôi trâu, bò nhốt chuồng, đến nay cả xã có 3.800 con gia súc; gần 30.000 con gia cầm các loại. Xã đã thành lập được 5 HTX, bước đầu phát huy được vai trò tập hợp, nâng cao hiệu quả sản xuất và thực hiện tốt việc liên kết sản xuất.
Hay nói tới phát triển cây ăn trái không thể không kể tới HTX Phương Nam, bản Pha Cúng, xã Lóng Phiêng (Yên Châu - Sơn La), được thành lập từ năm 2016 gồm 7 thành viên, hoạt động sản xuất kinh doanh chủ yếu là trồng cây ăn quả và chăn nuôi lợn. Sau gần 3 năm hoạt động thì HTX tiếp nhận thêm ba thành viên và hiện tại HTX có 10 thành viên với diện tích cây trồng, cây ăn quả là 100 ha trong đó có 85 ha trồng nhãn ghép, 10 ha trồng xoài Đài Loan và 5 ha trồng chuối, bưởi da xanh, mận hậu.
Nhân rộng các mô hình kinh tế HTX
Ngoài ra, HTX còn có 4/10 hộ thành viên chăn nuôi hơn 2.500 con lợn thương phẩm theo quy trình chăn nuôi khép kín. Ngoài việc có tổng thu nhập gần 50 tỷ đồng trong năm 2021, HTX còn giải quyết được việc làm cho hơn 50 lao động địa phương. Qua đó, góp phần cùng cấp uỷ, chính quyền địa phương thực hiện tốt tiêu chí thu nhập, hộ nghèo và hình thức tổ chức sản xuất.
Theo ông Nguyễn Thành Công, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La, các HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Sơn La đang phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng, đa dạng hóa các sản phẩm, đã và đang góp phần chuyển dịch cơ cấu ngành trồng trọt và thúc đẩy sản xuất nguyên liệu đáp ứng các tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt hoặc các tiêu chuẩn tương đương, góp phần phục vụ xuất khẩu, cung cấp nguồn nguyên liệu cho các nhà máy chế biến nông sản trên địa bàn.
Đặc biệt, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La nhấn mạnh vai trò của các HTX trong xây dựng nông thôn mới được thể hiện rõ khi các HTX đã cùng với cấp uỷ, chính quyền các cấp xây dựng, phát triển các sản phẩm tiềm năng, chủ lực, có lợi thế so sánh của địa phương, tạo công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động mỗi năm.
Theo Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Sơn La Lê Tiến Lợi, trong quá trình tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), các HTX của Sơn La đã góp sức xây dựng và phát triển được các sản phẩm tiềm năng, chủ lực, có lợi thế so sánh của mỗi huyện, thành phố và của tỉnh.
"Hiện các HTX của Sơn La đang nỗ lực hoàn thiện việc truy xuất nguồn gốc đối với 83 sản phẩm thuộc Chương trình OCOP với mục tiêu đảm bảo công khai, minh bạch thông tin quá trình sản xuất nhằm nâng cao giá trị và sức cạnh tranh của các sản phẩm OCOP”, ông Lợi chia sẻ.
Tiếp tục phát huy vai trò trong xây dựng nông thôn mới, trong thời gian tới các HTX của Sơn La đã xây dựng các giải pháp trong đổi mới hoạt động, mở rộng quy mô sản xuất; đẩy mạnh xây dựng, nhân rộng các mô hình kinh tế HTX gắn với chuỗi giá trị, tạo động lực cho quá trình xây dựng nông thôn mới gắn với thực hiện tốt Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân; tiếp tục góp sức trong việc xây dựng, nâng cấp kết cấu hạ tầng nông thôn.
Phương Anh