Hiện nay, việc sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (CNC) gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp là hướng đi tất yếu.
Trồng rau trong nhà lưới
Theo đó, các trang trại, HTX, doanh nghiệp nông nghiệp cần chú trọng áp dụng CNC nhằm bảo vệ môi trường, an toàn sinh học; kiểm soát quy trình hoạt động giám sát dịch bệnh, dự báo nguy cơ phát sinh dịch bệnh, phát hiện và xử lý kịp thời khi dịch mới phát sinh ở diện hẹp; triển khai tháng vệ sinh tiêu độc khử trùng...
Bên cạnh đó, vật nuôi, cây trồng cần lựa chọn giống có khả năng thích ứng phù hợp với biến đổi khí hậu tại địa phương, đặc điểm sinh thái tại địa phương nhằm tận dụng các cơ hội để phát triển bền vững trong điều kiện biến đổi khí hậu.
Các mô hình sản xuất hiện nay cũng được khuyến nghị tăng cường ứng dụng công nghệ tiên tiến trong việc xử lý chất thải chăn nuôi làm phân bón hữu cơ sinh học, hướng đến chăn nuôi an toàn và bảo vệ môi trường; nghiên cứu lựa chọn các giải pháp nhằm đạt lợi kép trong xử lý chất thải như năng lượng, phân bón, thức ăn cho thủy sản.
HTX Nông nghiệp Tổng hợp Hòa Thạnh (ấp Hòa Thạnh, xã Bình Tân, huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang) có hơn 24 hộ nông dân tham gia với hoạt động chính là trồng và cung ứng các loại rau. Tuy đã thực hành theo tiêu chuẩn VietGAP, nhưng hầu hết nhà nông nơi đây vẫn còn giữ thói quen canh tác truyền thống, trồng rau ở ngoài trời nên phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết, năng suất không ổn định. Nhận thấy nhu cầu rau sạch trên thị trường đang ngày càng tăng cao, HTX Hòa Thạnh đã mạnh dạn đầu tư xây dựng nhà lưới để trồng rau.
Các loại rau như cải ngọt, cải xanh, cải thìa được HTX lựa chọn. Sau khi áp dụng các bước của quy trình trồng rau trong nhà lưới, các thành viên vô cùng phấn khởi với hiệu quả của mô hình này. Trồng rau trong nhà lưới không lo mưa gió, hạt mưa rơi trúng lưới bung xuống sương sương như hạt mè nên cây rau không bị dập. Nhiệt độ trong nhà lưới cũng không chênh lệch nhiều so với môi trường bên ngoài, thậm chí có thời điểm còn mát hơn vì nhà lưới giúp giữ lại độ ẩm.
Ứng dụng công nghệ cao giúp thích ứng với biến đổi khí hậu |
Theo thành viên HTX, nếu làm tốt khâu xử lý đất trước khi gieo hạt, nông dân sẽ giảm được một lượng lớn phân bón và thuốc bảo vệ thực vật do nhà lưới có thể ngăn chặn hơn 95% các nhóm côn trùng gây hại.
Trong khi, nhà lưới này có thể sử dụng đến hơn 7 năm, lại giúp giảm đáng kể lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Rau trồng trong nhà lưới cho năng suất cao, mẫu mã đẹp, đảm bảo an toàn nên bán được giá. Tính ra chi phí đầu tư còn thấp hơn so với trồng ở ngoài trời.
Phát triển cây lúa từ công nghệ cao
Mô hình sản xuất của HTX không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn mà còn góp phần bảo vệ môi trường, thích ứng với điều kiện khí hậu biến đổi hiện nay.
Hay tại xã Thạnh An (Thạnh Hóa, Long An), địa phương đã xác định lúa là cây trồng chủ lực. Ngoài sản xuất theo hướng hàng hóa, địa phương còn triển khai thực hiện các mô hình như giảm lượng giống gieo sạ, “1 phải, 5 giảm”, “1 phải, 6 giảm”, công nghệ sinh thái.
Anh Nguyễn Văn Giang (ấp 4, xã Thạnh An) chia sẻ: “Gia đình tôi có 4ha lúa sản xuất trong vùng quy hoạch ứng dụng CNC từ năm 2018 đến nay. Tôi được hỗ trợ san phẳng mặt ruộng, hướng dẫn sạ thưa, xử lý rơm rạ bằng nấm sinh học, sử dụng phân hữu cơ,… từ đó vừa tăng lợi nhuận trong sản xuất, vừa góp phần bảo vệ môi trường”.
Theo đại diện địa phương, Thạnh An thực hiện Chương trình Nông nghiệp ứng dụng CNC trên cây lúa đến năm 2020 là 1.200ha. Đến nay, diện tích thực hiện đạt trên 76% so với Nghị quyết của Huyện ủy, tập trung tại ấp 2, 3, 4. Toàn xã có 1 HTX và 18 tổ hợp tác với trên 420 thành viên. Hiện xã có 10 khu đê bao, phục vụ trên 2.000ha đất sản xuất; 3 trạm bơm điện phục vụ 991ha. Hệ thống thủy lợi bảo đảm nhu cầu sản xuất, dân sinh.
Thời gian qua, lãnh đạo huyện tổ chức nhiều cuộc đối thoại trực tiếp với nông dân nhằm kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Huyện huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất lúa ứng dụng CNC.
Có thể thấy, phát triển nông nghiệp ứng dụng CNC là hướng đi tất yếu phù hợp với tình hình khí hậu biến đổi phức tạp hiện nay trên cả nước. Các vùng nông nghiệp ứng dụng CNC được hình thành và phát triển theo quy hoạch sẽ thúc đẩy phát triển nền nông nghiệp hiện đại, hữu cơ, an toàn và bền vững, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế xã hội ở các địa phương.
Như Yến