Đến đầu năm 2023, toàn huyện Tam Đường còn 3.390 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 27,1%; 1.650 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 13,21%; tỷ lệ giảm hộ nghèo năm 2022 đạt 5%, tỷ lệ giảm hộ cận nghèo 1%. Để làm tốt công tác giảm nghèo hơn nữa, thời gian tới, huyện tiếp tục thực hiện có hiệu quả các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo năm 2023, phấn đấu tỷ lệ hộ nghèo giảm trên 5%.
Mở ra hướng đi mới
Nhiều địa phương vùng cao Tam Đường đã tập trung chỉ đạo, hướng dẫn nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của địa phương, nhằm phát huy tiềm năng, thế mạnh, tạo sức bật để vượt khó vươn lên.
Trước đây, gia đình chị Lò Thị Thái ở bản Nà Phát, xã Bình Lư chỉ xoay quanh trồng ngô, trồng lúa rất vất vả nhưng thu nhập không cao.
 |
|
Huyện Tam Đường đang chú trọng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển các mô hình HTX để mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân. |
Với ý định chuyển đổi sang những cây trồng khác có giá trị kinh tế cao, chị tình cờ biết đến cây Nha đam và nhu cầu của thị trường đối với loại cây này rất lớn nên quyết định trồng thử nghiệm.
Chị Thái chia sẻ, khi biết HTX Hoa cây cảnh Lai Châu (TP. Lai Châu) muốn trồng và mở rộng diện tích cây Nha đam tại xã Bình Lư để cung cấp cho nhà máy dưới xuôi, và cũng được HTX hỗ trợ về kỹ thuật cũng như nguồn cây giống nên chị quyết định trồng thử nghiệm với mong muốn sẽ tạo công ăn việc làm và thu nhập cho gia đình.
Hiện, chị Thái đã thuê 1,3 ha đất ở thị trấn và Hồ Thầu, đồng thời mua hơn 7 vạn cây giống Nha đam Thái Lan về trồng tại 2 khu đất này.
Đến nay, cây Nha đam đang sinh trưởng và phát triển bình thường. Mặc dù đây là cây trồng mới nhưng trước khi đưa vào trồng thử nghiệm, chị Thái cũng đã liên kết với HTX Hoa cây cảnh Lai Châu để bao tiêu toàn bộ sản phẩm bẹ Nha đam với giá thị trường. Chị hy vọng với nhu cầu của thị trường như hiện nay, thời gian tới, chị sẽ tiếp tục thuê thêm đất mở rộng diện tích trồng để nâng cao thu nhập cho gia đình.
Bà Hà Thị Phương Anh, Giám đốc HTX hoa cây cảnh Lai Châu chia sẻ, hiện nay, HTX đang liên kết với một số hộ dân trên địa bàn huyện Tam Đường trồng và bao tiêu sản phẩm Nha đam theo hình thức người dân sẽ đầu tư giống, phân bón, HTX sẽ hỗ trợ về kỹ thuật và bao tiêu toàn bộ sản phẩm từ lá và bẹ của cây Nha đam theo giá thị trường.
Từ khi liên kết đến nay, theo đánh giá sơ bộ, cây Nha đam sinh trưởng và phát triển khá tốt, sản phẩm được tiêu thụ tại một số tỉnh miền Bắc. Đây là tín hiệu vui cho người dân huyện Tam Đường trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo cho người dân.
Xây dựng sản phẩm OCOP từ mô hình HTX
Thời gian gần đây, mô hình kinh tế HTX đã từng bước khẳng định là hướng đi đúng của nhiều địa phương vùng cao Tam Đường. Các HTX, nhất là HTX hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp đã quy tụ các mô hình sản xuất kinh tế hộ manh mún tạo thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung.
Từ đây, các HTX đã giới thiệu, quảng bá, giúp nâng tầm vị thế các mặt hàng nông sản, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho người nông dân.
Điển hình như HTX Nông nghiệp dịch vụ Bình Lư, tại xã Bình Lư đã mạnh dạn liên kết các hộ sản xuất sản phẩm miến dong. Hàng chục hộ dân làm nghề sản xuất miến quy tụ lại để sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap với dây chuyền chế biến hiện đại và phấn đấu xây dựng thành sản phẩm OCOP.
Sau 4 năm triển khai, đến nay, mỗi năm HTX Nông nghiệp dịch vụ Bình Lư đã sản xuất được từ 250 - 300 tấn miến dong và sản phẩm đã đạt OCOP 3 sao. Nhờ có tư cách pháp nhân là HTX, sản phẩm miến dong Bình Lư được tham gia triển lãm, giới thiệu tại nhiều hội chợ trong nước và quốc tế, từng bước chiếm lĩnh lòng tin của người tiêu dùng, khẳng định thương hiệu trên thị trường.
Chị Lò Thị Xéo, thành viên liên kết của HTX nông nghiệp dịch vụ Bình Lư cho biết, trước đây, gia đình chị gặp khá nhiều khó khăn bởi nguồn thu chủ yếu chỉ trông chờ vào mấy sào ruộng.
Từ năm 2020, dưới sự tuyên truyền, vận động chuyển đổi cơ cấu cây trồng của chính quyền địa phương, đồng thời nhận thấy người dân trong xã có thu nhập cao từ miến dong nên gia đình chị đã chuyển đổi những diện tích đất đồi kém hiệu quả sang trồng cây dong riềng.
 |
|
Nhiều mô hình kinh tế HTX hoạt động hiệu quả, khẳng định hướng đi đúng của các địa phương vùng cao Tam Đường. |
Đến nay, gia đình chị Xéo có hơn 1 ha trồng dong riềng đã cho thu hoạch, trung bình hàng năm đem lại thu nhập từ 60 - 70 triệu đồng, chị rất phấn khởi bởi đây là nguồn thu nhập lớn của gia đình. Chị Xéo chia sẻ: "Trước đây, gia đình mình còn khó khăn, thu nhập chủ yếu từ cây lúa, cây ngô nhưng không đáng là bao, từ lúc được Nhà nước, xã tuyên truyền, vận động trồng cây dong riềng, đến nay thu nhập hàng tháng của gia đình mình ổn định và khá hơn trước rất nhiều, vì thế mà đời sống cũng không còn khó khăn như trước nữa".
Ông Nguyễn Ngọc Ánh, Giám đốc HTX Nông nghiệp dịch vụ Bình Lư cho biết, từ vùng dong riềng vài chục ha ban đầu, đến nay vùng nguyên liệu đã có hàng trăm ha. Việc liên kết sản xuất với các hộ dân đã từng bước mở rộng quy mô sản xuất cũng như sản phẩm của HTX ngày càng lớn và đa dạng hơn. Mục tiêu của HTX thời gian tới là phấn đấu nâng cấp thành sản phẩm OCOP 5 sao, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử và có mặt tại các hệ thống siêu thị và xuất khẩu".
Triển khai nhiều giải pháp giảm nghèo
Ông Sùng Lử Páo, Chủ tịch UBND huyện Tam Đường thông tin, huyện Tam Đường có hơn 50 HTX hoạt động hiệu quả. Các HTX đã hỗ trợ cho kinh tế hộ phát triển thông qua các hoạt động dịch vụ đầu vào, đầu ra, hướng dẫn các hộ thành viên ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hàng hoá, góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn.
Các HTX trên địa bàn đã quy tụ được gần 1.000 thành viên, hàng năm tạo việc làm và thu nhập ổn định cho gần 2.000 lao động. Cùng với đó, các HTX cũng đã xây dựng được gần 15 sản phẩm OCOP và đưa nhiều sản phẩm có giá trị ra thị trường như: miến dong, sơn tra, chè, cá nước lạnh và các loại gạo đặc sản... Nhờ phát triển kinh tế HTX, nhiều hộ nông dân trên địa bàn không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu từ các ngành, nghề sản xuất của gia đình.
“Nhờ đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng đã mang lại “làn gió mới” cho huyện Tam Đường. Từ một huyện khó khăn, đời sống của Nhân dân trên địa bàn còn nhiều thiếu thốn, Tam Đường hôm nay đã vươn mình mạnh mẽ, ruộng đồng xanh tốt, kinh tế có bước tăng trưởng khá, trở thành huyện phát triển khá của tỉnh, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân”, ông Sùng Lử Páo chia sẻ.
Có thể thấy, chuyển đổi cơ cấu cây trồng là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, Chính phủ nhằm nâng cao thu nhập cho người dân, tạo điều kiện cho bà con tận dụng tối đa lợi thế về đất đai, khí hậu để phát triển kinh tế, góp phần đa dạng hóa sản xuất nông nghiệp.
Với những chủ trương đúng đắn, cách làm khoa học, sáng tạo đã giúp cho Tam Đường thu được “trái ngọt”, góp phần thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Những thành tích đó chính là động lực để nhân dân huyện Tam Đường thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế, thực hiện thắng lợi mục tiêu xóa đói, giảm nghèo mà huyện đề ra.
Đoàn Huyền
