![]() |
Cam Lâm vốn nổi tiếng với giống xoài Úc |
Theo thống kê của ngành nông nghiệp, huyện Cam Lâm hiện có gần 5.500ha xoài với năng suất trung bình 8 tấn/ha/năm, là vùng sản xuất xoài lớn nhất tỉnh Khánh Hòa.
Xây dựng nền tảng
Do sản xuất tự phát, ở Cam Lâm hiện có nhiều giống xoài như: xoài canh nông, xoài Úc, xoài Hòa Lộc, xoài tứ quý…, nên giá trị kinh tế từ xoài chưa được bảo đảm.
Vì vậy, một số hộ dân đã bắt đầu liên kết và hình thành các tổ hợp tác (THT) trồng xoài theo tiêu chuẩn thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP). Tiêu biểu như THT trồng xoài Cam Hải Tây - Cam Đức được thành lập năm 2019, gồm 13 thành viên phát triển trên diện tích 13 ha. Để bảo đảm chất lượng, các thành viên tập trung vào trồng giống xoài Úc, vì đây là giống xoài nhiều thịt, vị ngọt đậm được thị trường ưa chuộng.
Hiện, sản lượng thu hoạch của THT là 82 tấn quả tươi/năm. Nhờ bảo đảm xây dựng quy trình sản xuất đúng tiêu chuẩn từ sử dụng thuốc, bón phân có nguồn gốc hữu cơ cho đến đảm bảo thời gian cách ly khi thu hoạch, diện tích sản xuất của THT đã được cấp chứng nhận VietGAP.
Điều đặc biệt là THT đã liên kết được với doanh nghiệp là Công ty TNHH MTV Khánh Hòa Food bao tiêu đầu ra để cung cấp quả tươi cho thị trường và phục vụ chế biến, nên từ xoài loại 1, loại 2, loại 3 đều được thu mua với giá hợp lý.
![]() |
Các THT đã liên kết được với doanh nghiệp bao tiêu đầu ra cho xoài (Ảnh:TL) |
Cũng liên kết trồng xoài theo tiêu chuẩn VietGAP, 13 hộ dân ở thôn Tân Thành (xã Cam Thành Bắc) đã thành lập THT trồng xoài Cam Thành Bắc với diện tích 20 ha gồm 13 hộ tham gia.
Nhờ ký kết hợp đồng với Công ty TNHH XNK Khánh Hòa Phát, các thành viên khi tham gia THT đều được Trung tâm chất lượng nông lâm thủy sản vùng 3 tỉnh Khánh Hòa đào tạo, tập huấn kiến thức về tiêu chuẩn VietGAP, hướng dẫn sản xuất theo quy trình VietGAP, đào tạo kiến thức chung về an toàn thực phẩm…
Song song đó, cán bộ của Trung tâm Chất lượng nông lâm thủy sản vùng 3 tiến hành lấy mẫu đất, mẫu nước và mẫu xoài sản phẩm tại các hộ dân để kiểm nghiệm. Kết quả cho thấy sản phẩm của THT đủ tiêu chuẩn VietGAP. Từ đây, đầu ra cho xoài cũng thuận lợi hơn nhờ mối liên kết người dân - THT - doanh nghiệp.
Theo Ban giám đốc THT Cam Thành Bắc, trong năm 2019, Công ty đã thu mua xoài của thành viên và cung cấp được số lượng xoài lớn đi các tỉnh trong nước và nước ngoài. Đặc biệt, xoài của THT đã được doanh nghiệp xuất sang Hồng Kông 3 xe container với khối lượng hơn 36 tấn. Hiện, THT đang đẩy mạnh mối liên kết với doanh nghiệp để tiêu thụ sản phẩm vào các siêu thị trên cả nước nhằm phục vụ nhu cầu tiêu thụ nông sản an toàn cho người sản xuất trên địa bàn.
Hiệu quả kép
Có thể thấy, sau khi liên kết sản xuất theo mô hình THT và cùng nhau sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP đã mang lại những hiệu quả tích cực về kinh tế, xã hội và môi trường.
Người dân đã nắm bắt được quy trình sản xuất an toàn, nâng cao ý thức trong việc tạo ra sản phẩm an toàn và cải thiện chất lượng môi trường, từ đó năng suất, sản lượng xoài tăng lên đáng kể. Theo tính toán của ngành nông nghiệp, từ khi tham gia THT, năng suất xoài của người dân bình quân đạt 6 - 8 tấn/ha và được bán với giá ổn định là 40.000 đồng/kg.
Việc triển khai thành công mô hình sản xuất của các THT đã mở ra hướng phát triển sản xuất xoài bền vững và mang lại thu nhập cao cho các hộ trồng xoài, đồng thời đưa sản phẩm xoài của Cam Lâm đứng vững trên thị trường.
Theo đại diện các THT, để nâng cao hiệu quả kinh tế, các thành viên sẽ kết hợp sản xuất trồng trọt và làm du lịch. “Trước đây, mọi người làm theo cách truyền thống, trong vườn vẫn còn phun xịt thuốc hóa học, nên rất ngại làm du lịch. Còn bây giờ khác rồi, trồng xoài theo hướng an toàn, không khí trong vườn rất trong lành, môi trường được bảo đảm, vì vậy THT mới dự kiến phát triển thêm mô hình du lịch sinh thái trải nghiệm. Ngoài việc để du khách khám phá quy trình làm xoài theo hướng hữu cơ, chúng tôi còn muốn du khách được thưởng thức xoài ngon ở vùng quê Cam Lâm này”, ông Diệp Thế Thanh, Tổ trưởng THT trồng xoài an toàn Cam Hải Tây - Cam Đức chia sẻ.
Trong thời gian tới, huyện Cam Lâm phấn đấu xây dựng, phát triển, giữ vững và nhân rộng thương hiệu xoài VietGAP Cam Lâm thông qua việc hỗ trợ người dân thành lập THT, HTX nhằm tạo cơ hội để nông dân trồng xoài trên địa bàn huyện nâng cao giá trị sản phẩm, tạo ra sự khác biệt về uy tín và chất lượng so với các sản phẩm ở địa phương khác.
Từ đây, các THT, HTX sẽ tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, quảng bá sản phẩm để nâng cao nhận thức về giá trị quyền sở hữu trí tuệ đối xoài VietGAP và hy vọng trong tương lai, diện tích trồng xoài theo tiêu chuẩn VietGAP trên địa bàn huyện sẽ tiếp tục gia tăng, vấn đề vệ sinh môi trường không còn là trở ngại.
Như Yến