Cùng với mô hình sản xuất gạo sạch, việc áp dụng sản xuất mô hình nông nghiệp VietGAP vào sản xuất rau an toàn theo chuỗi liên kết đã đem lại thành công cho HTX Vĩnh Thuận.
Thân thiện môi trường
HTX Sản xuất nông nghiệp Vĩnh Thuận sản xuất trên diện tích 513ha lúa, trong đó có 120ha lúa giống, 50ha lúa sản xuất theo hướng VietGAP và 5ha lúa hữu cơ (gạo đỏ, gạo tím và gạo huyết rồng).
Nguyên nhân mà HTX đã lựa chọn phát triển theo hướng hữu cơ và VietGAP bởi vì trải qua thời gian, ô nhiễm nguồn nước, đất không khí bởi dư lượng thuốc bảo vệ thực vật ( BVTV) và phân bón hóa học là hiện tượng phổ biến trong các vùng nông nghiệp thâm canh.
Trong quá trình sử dụng thuốc BVTV và phân bón hóa học, một lượng đáng kể thuốc và phân không được cây trồng tiếp nhận, sẽ lan truyền và và tích lũy trong đất, nước và các sản phẩm nông nghiệp dưới dạng dư lượng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật. Điều đó khiến tăng năng suất, diệt dịch bệnh nhanh nhưng chất lượng sản phẩm nông nghiệp không bảo đảm, môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng dẫn đến tình trạng đất đai bị thoái hóa.
 |
|
Gạo hữu cơ của HTX |
Chính vì vậy, muốn phát triển lâu dài, ít dịch bệnh, bảo đảm chất lượng an toàn nông sản để người tiêu dùng ưa thích là điều cần làm. Và phát triển theo hướng sạch, an toàn cũng là lựa chọn của các thành viên HTX.
HTX áp dụng liên tục chiến lược phòng ngừa tổng hợp về môi trường vào quá trình sản xuất sản phẩm và dịch vụ nhằm nâng cao hiệu suất sinh thái và giảm thiểu rủi ro cho con người và môi trường. Trong đó, sử dụng phân hữu cơ, trồng hóa quanh khu vực sản xuất để thu hút thiên địch, giảm lượng giống, phơi đất… là những biện pháp cơ bản giúp diện tích sản xuất của HTX ít bị dịch bệnh, không phải sử dụng thuốc BVTV, hoặc chỉ sử dụng trong điều kiện cho phép…
Chính vì vậy mà những sản phẩm nông sản của HTX đều bảo đảm an toàn về dư lượng các chất gây độc (thuốc BVTV, phân bón, chất kích thích sinh trưởng, các loại kim loại nặng, vi sinh vật gây hại) không vượt quá mức cho phép và đảm bảo cho sức khỏe của người tiêu dùng. Môi trường cũng không bị thoái hóa bởi áp lực từ các chất hóa học trong quá trình sản xuất.
Anh Nguyễn Văn Bình (ngụ ấp Kinh Mới, xã Vĩnh Thuận) chia sẻ, các thành viên canh tác lúa hữu cơ dựa trên yếu tố phát triển môi trường bền vững, bảo đảm sự đa dạng sinh học của hệ sinh thái. Vì vậy, việc cải tạo đất, quản lý cỏ dại và phòng trừ sâu, bệnh đều không sử dụng phân hóa học, thuốc trừ sâu hay diệt cỏ, chỉ sử dụng phân bón hữu cơ.
Trong quá trình canh tác, HTX hướng dẫn thành viên thả vịt và nuôi cá trên ruộng lúa để diệt sâu, rầy,... Bên cạnh đó, các phương pháp phòng trừ sâu, bệnh truyền thống như dùng thảo dược (ớt, tỏi, nấm xanh, nấm trắng, vôi bột,…) nhằm xua đuổi côn trùng, trồng hoa sinh thái thu hút các loài thiên địch cũng được áp dụng hiệu quả.
Theo Ban giám đốc HTX, sản xuất sản phẩm an toàn, sạch thì năng suất sẽ thấp hơn và mất thêm chi phí về bao bì đóng gói và chứng nhận sản phẩm. Tuy nhiên, động lực để HTX sản xuất sạch, an toàn là hiện nay, không ít người tiêu dùng cũng sẵn sàng trả giá cao hơn nếu mua đúng được sản phẩm an toàn. Vì vậy, HTX đang khuyến khích người dân tham gia đầu tư sản xuất sản phẩm an toàn để người tiêu dùng yên tâm sử dụng sản phẩm an toàn, sạch.
Khẳng định chất lượng
Hiện, HTX ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm, còn giá cả do người dân thương lượng với doanh nghiệp. Đối với sản phẩm lúa VietGAP, HTX thu mua của nông dân cao hơn 20% so với giá lúa lương thực ngoài thị trường. Sau đó, HTX sấy, xay gạo và đóng gói bán.
Đặc biệt, trong quá trình thu hoạch và xử lý sản phẩm không sử dụng bất kỳ chất bảo quản nào. Do được thu hoạch khi lúa vừa chín, sau thu hoạch thì cho vào nhà máy sấy ngay, không để lúa ủ trong bao qua đêm nên hương vị của gạo đậm đà và giàu dinh dưỡng.
Sản phẩm gạo hữu cơ của HTX còn được hút chân không nhằm bảo quản một cách hiệu quả. Chúng tôi chưa mạnh dạn ký những hợp đồng lớn vì số lượng sản phẩm gạo hữu cơ chưa đủ cung cấp.
Hiện, sản phẩm gạo an toàn được sản xuất theo hướng VietGAP gồm gạo thơm hương cốm Vĩnh Hưng, gạo thơm Nàng Hoa 9. Sản phẩm sản xuất theo hướng hữu cơ là gạo huyết rồng. Các sản phẩm có thể truy xuất được nguồn gốc, quy trình sản xuất sạch, tiêu chuẩn sản xuất, kiểm soát được các khâu chế biến sau thu hoạch và bảo quản qua mạng xã hội Zalo với mong muốn tạo được thương hiệu, niềm tin, bảo đảm sức khỏe người tiêu dùng.
Ngoài trồng lúa, HTX còn phát triển diện tích 3.000m2 rau ăn lá theo chuẩn VietGAP. Điều đặc biệt là không chỉ tăng thêm thu nhập cho thành viên, quy trình sản xuất của HTX còn có tính tương hỗ cho nhau, từ đó giúp HTX hạn chế chất thải, bảo đảm đảm nông sản và chất lượng môi trường.
Mô hình sản xuất của HTX đang được chính quyền địa phương đánh giá cao vì yếu tố bền vững. Các cấp chính quyền cũng đang tạo mọi điều kiện để HTX phát triển sản xuất và xây dựng thương hiệu nông sản.
Như Yến
