Chanh là một trong những cây trồng chủ lực ở xã Nam Kim. Để nâng cao thu nhập cho người trồng, HTX quan tâm xây dựng và mở rộng vùng nguyên liệu, hướng tới xây dựng chuỗi giá trị bền vững.
Canh tác chanh VietGAP
Trong thời kỳ hội nhập hiện nay, để giữ ổn định về giá cả thì sản phẩm làm ra phải đạt chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm. Vì vậy, sản xuất theo chuẩn VietGAP là điều kiện bắt buộc đối với các thành viên. Hiện, toàn bộ 700ha chanh của HTX được sản xuất theo quy trình VietGAP.
Ban giám đốc HTX hỗ trợ các thành viên tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình kỹ thuật, trong đó tập trung vào các tiêu chí lớn: bảo đảm tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, môi trường làm việc và truy nguyên nguồn gốc.
Vườn của mỗi hộ phải có hố xử lý chất thải, hố đốt rác. Phân, thuốc bón cho cây phải cách ly từ 15 ngày trở lên mới được thu hoạch nhằm tránh dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) làm ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Việc trang bị tủ thuốc gia đình, bảo hộ lao động và đào tạo kiểm tra nội bộ đều được các hộ nghiêm chỉnh chấp hành.
Sản xuất khoa học, bài bản giúp nâng cao chất lượng quả chanh. |
Các thành viên cũng chịu khó bám vườn để có thể quản lý sâu bệnh và ít phải sử dụng thuốc. Chỉ khi vườn chanh bị sâu bệnh 20% trở lên mới phải sử dụng thuốc BVTV. Tuy nhiên, loại thuốc phải nằm trong danh mục cho phép và tuân thủ theo nguyên tắc "4 đúng”. Đến nay, 70% lượng thuốc BVTV mà HTX sử dụng đều là thuốc sinh học, nên an toàn cho người, cây trồng và môi trường.
Nhờ làm tốt việc quản lý sản xuất theo đúng quy trình, chanh của HTX Nam Kim luôn nhận được sự tín nhiệm tuyệt đối của khách hàng. Hằng năm, HTX có thể thu hoạch 10.000 tấn quả. Giá chanh cũng cao hơn thị trường trung bình khoảng 1.000 đồng/kg.
Chanh của HTX thuộc dòng chanh giấy, vỏ khá mỏng, có hạt, màu xanh, quả tròn nhìn rất đẹp mắt. Chanh mọng nước, có mùi thơm khó có loại chanh nào sánh bằng. Đặc biệt, HTX đang phát triển thêm giống chanh Thiên Nhẫn, có thể ra quả trái vụ và không cần đến tác động từ con người và chất kích thích.
Vươn lên xuất khẩu
Việc bán chanh tươi vốn đã được người dân thực hiện từ nhiều năm nhưng cho hiệu quả kinh tế thấp, trong khi loại quả này có thể chế biến thành nhiều sản phẩm khác nhau, đáp ứng nhu cầu thị trường.
Được sự tư vấn của các cấp ngành và doanh nghiệp, HTX đầu tư nhà xưởng, máy móc hiện đại với công suất chế biến hàng nghìn tấn chanh mỗi năm. Từ đây, HTX sản xuất các loại dược phẩm, đồ uống, thực phẩm, hàng tiêu dùng như: tinh dầu chanh, bột chanh, nước cốt chanh, chanh muối, nước chanh muối, dầu gội đầu, nước rửa chén bát… Sản phẩm không chỉ phục vụ người tiêu dùng trong nước mà còn hướng đến xuất khẩu. Cuối năm 2020, HTX ký được đơn hàng trị giá 18 tỷ đồng xuất khẩu sang Nhật Bản.
Theo Ban giám đốc HTX, khi đi vào chế biến, không chỉ quả chanh, vỏ chanh mà lá và bã chanh cũng được tận dụng triệt để, nên hầu như không có chất thải. Bên cạnh đó, những quả chanh của HTX ngay từ đầu đã được sản xuất trên nền tảng của tiêu chuẩn VietGAP, chú trọng đến an toàn thực phẩm nên bảo đảm được nguồn nguyên liệu đầu vào sạch.
Chế biến sâu giúp HTX chủ động được đầu vào, cân đối được đầu ra, không lo được mùa mất giá mà còn giải quyết được nhiều việc làm cho người dân tại địa phương. Đây cũng là cách giúp HTX Nam Kim có thể tiến xa hơn trong chuỗi giá trị nông nghiệp bởi sau chế biến, giá trị của tăng gấp 7-8 lần so với bán quả chanh tươi.
Các sản phẩm chế biến từ cây chanh nhận được sự quan tâm của khách hàng. |
Đặc biệt, hoạt động trong lúc dịch Covid-19 bùng phát, nhưng trong 2 năm nay, HTX Nam Kim vẫn phát triển được 250 đại lý bán hàng và 6 nhà phân phối. Trung bình mỗi tháng, HTX đưa ra thị trường 11.000 sản phẩm các loại.
Hiện, HTX Nam Kim đang thu hút 8 kỹ sư trẻ về làm việc, đồng thời tạo việc làm thường xuyên cho 30 lao động. Các thành viên cũng đang xây dựng dự án "Phát triển chuỗi sản xuất, bảo quản, chế biến sâu và phát triển thương hiệu Chanh Thiên Nhẫn - Nam Ðàn gắn với du lịch cộng đồng".
Mục tiêu của HTX là trong năm 2021sẽ hoàn thiện thêm 2 sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao, tiến hành thử nghiệm chiết tách các dược chất từ chanh, bán ra ít nhất 400.000 sản phẩm, doanh thu dự kiến đạt 15 tỷ đồng. Tới năm 2023, HTX khởi công xây dựng nhà máy giai đoạn 2 với tổng mức đầu tư 22 tỷ đồng cùng với đối tác Công ty Sao Thái Dương, nâng công suất sản xuất 5.000 tấn chanh/năm, nâng doanh thu đạt 156 tỷ đồng.
Huyền Trang