HTX Năm Căn được thành lập năm 2017. Đây là HTX đầu tiên ở huyện Năm Căn chuyên sản xuất kinh doanh mặt hàng cua biển từ khi cua Năm Căn được công nhận nhãn hiệu tập thể vào năm 2015.
Với số vốn điều lệ 1 tỷ đồng, HTX tập trung vào các lĩnh vực nuôi cua, kinh doanh cua thương phẩm, làm dịch vụ sản xuất và cung ứng con giống, thức ăn, thuốc xử lý ao đầm, đại diện ký kết hợp đồng với doanh nghiệp tiêu thụ cua nguyên liệu.
Cởi trói cho cua
Theo thống kê của ngành nông nghiệp tỉnh Cà Mau, huyện Năm Căn hiện có trên 25.000 ha nuôi trồng thủy sản (tôm và cua biển), hàng năm cung ứng ra thị trường trên dưới 3.000 tấn cua thương phẩm.
Tuy nhiên, điều lo ngại là việc mua bán cua thương phẩm lấy danh nghĩa cua Năm Căn diễn ra tràn lan, thật giả lẫn lộn, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng. Vì vậy, để quản lý, phát triển mặt hàng cua Năm Căn, HTX đặc biệt quan tâm đến yếu tố chất lượng, chủ động mở rộng thị trường để hạn chế phụ thuộc thị trường Trung Quốc.
HTX đã tận dụng mặt nước dưới chân rừng ngập mặn thả nuôi cua vì nơi đây có sóng gió ít, lưu tốc dòng chảy không lớn, độ mặn bảo đảm khoảng 15 - 25‰ để cua sinh trưởng và phát triển.
Áp dụng quy trình VietGAP, khu vực nuôi đều bảo đảm có nguồn nước sạch, giàu chất dinh dưỡng, không bị ô nhiễm do các chất thải từ các khu công nghiệp hoặc thuốc bảo vệ thực vật từ các đồng ruộng.
Vào tháng 7, tháng 8 âm lịch, người Trung Quốc thường ăn chay nên lượng tiêu thụ cua giảm. Nắm bắt được điều đó, HTX đã chủ động thời điểm thả cua giống để có thể thu hoạch dứt điểm cua vào tháng 7 - 8 dương lịch.
Thời gian này, độ mặn của khu vực nuôi còn thích hợp cho cua phát triển, nếu thả cua trễ vào khoảng tháng 9 - 12 mưa nhiều, độ mặn xuống rất thấp, ảnh hưởng đến chất lượng con cua.
Nếu như những nơi khác chỉ nuôi cua trong 4 tháng, thì tại HTX, thời gian nuôi kéo dài 6 tháng. Nhờ bảo đảm quy trình VietGAP, tỷ lệ cua sống mỗi lần thả nuôi của HTX đạt 85 - 90%, năng suất khoảng 3,2 - 3,4 tấn/ha.
Do cua biển phù hợp với điều kiện tự nhiên ở Năm Căn lại được nuôi trồng theo quy trình an toàn nên cua sinh trưởng, phát triển tốt. Với ưu điểm nổi bật là thịt thơm, ngọt đậm đà, cua biển của HTX đang là một trong những sản phẩm OCOP nổi bật của Năm Căn.
Qua tìm thực tế, các thành viên HTX thấy rằng có đến khoảng 90% cua biển của Cà Mau được xuất qua Trung Quốc và việc trói cua bằng dây lớn đã ảnh hưởng không nhỏ đến thương hiệu cua Năm Căn nói chung và sự phát triển của HTX nói riêng.
Chính vì vậy, sau khi thu hoạch, cua của HTX đều được trói bằng sợi dây mỏng, có in thương hiệu của HTX. Điều này được sự ủng hộ tích cực của người nuôi cua, bởi thực tế lâu nay nông dân bán cua cho thương lái thường không trói bằng dây lớn, sau khi mua thương lái mới trói lại.
 |
|
Mỗi thành viên HTX đều cố gắng tuân thủ tốt yêu cầu nuôi cua VietGAP |
Phát triển bền vững
Có thể nói, từ khi HTX thành lập, cách nhận diện thương hiệu cua Năm Căn không chỉ ở màu đỏ đặc trưng mà còn ở những sợi dây nhỏ. Đây cũng chính là cách HTX làm thương hiệu trong suốt thời gian qua.
Tận dụng lợi thế về chất lượng, các thành viên đã mạnh dạn đầu tư thực hiện mô hình nuôi vỗ béo cua mẹ. Mỗi con cua mẹ sau khi có trứng đạt chất lượng có thể cho nở ra trung bình khoảng 1,5 - 2 triệu ấu trùng, đạt 200 - 500 con cua con với giá bán 1,5 - 2 triệu đồng.
Cách làm này không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn giúp HTX chủ động nguồn giống chất lượng thay cho việc phải sử dụng nguồn cua giống hoàn toàn phụ thuộc vào tự nhiên, năng suất, hiệu quả thấp, rủi ro nhiều như trước.
Dù diện tích nuôi đến hàng chục ha, nhưng các thành viên đều chú trọng đến vấn đề xử lý các yếu tố môi trường như độ mặn, pH, độ kiềm… để cua đạt chất lượng cao nhất.
Vì nuôi cua dưới tán rừng nên trước khi nuôi, các thành viên đều phải tiến hành đánh giá tác động môi trường trình cấp thẩm quyền phê duyệt. Nếu trong quá trình sản xuất, thành viên làm ảnh hưởng đến môi trường đều bị phạt và dừng hoạt động. Chính vì vậy, mỗi thành viên đều cố gắng tuân thủ tốt yêu cầu nuôi cua VietGAP.
Đặc biệt, trong quá trình nuôi, cua đã sử dụng bã thực vật, thủy sinh làm một phần thức ăn nên HTX hạn chế được chi phí thức ăn và góp phần làm sạch môi trường nước.
Sự thành công của HTX đã và đang góp phần định hướng nghề nuôi cua biển theo quy hoạch, với quy mô tập trung, tạo được sản lượng hàng hóa lớn, xây dựng và phát triển thương hiệu cua biển Năm Căn.
Huyền Trang
