Su su là loại rau thích nghi rộng, có thể trồng được ở nhiều nơi, cả miền núi cao giá rét cũng như trung du, đồng bằng nóng nực. Tuy nhiên, cây su su chỉ phát huy đặc tính nguyên chủng, phẩm chất cao cấp trong điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu phù hợp. Sapa nằm ở độ cao hơn 1.000m so với mực nước biển, khí hậu ôn đới quanh năm mát lạnh là điều kiện lý tưởng để phát triển vùng rau su su cao cấp.
Sản xuất thân thiện môi trường
Trước đây, cây su su Sapa được trồng phân tán, sản lượng nhỏ, tiêu thụ tại chỗ, giá rẻ nên hiệu quả kinh tế thấp. Chính vì vậy, khi bắt tay vào sản xuất, các thành viên HTX Hoa Ðào tập trung vào quy trình an toàn, đồng thời tập trung ruộng đất sản xuất trên diện tích 100ha.
Ðể giữ thương hiệu, HTX Hoa Ðào trồng bằng giống nguyên chủng, bón phân hữu cơ, hạn chế dùng phân, thuốc hóa học. Thay vào đó, HTX áp dụng biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM. Nếu như trước đây, người dân có thói quen sử dụng thuốc bảo vệ thực vật ngay khi phát hiện sâu bệnh, thì khi vào HTX, bà con sẽ đánh giá mật độ sâu, mức độ ảnh hưởng của sâu bệnh mới quyết định biện pháp phòng trừ thủ công hay sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
 |
|
Su su thích hợp trồng ở Sapa nên có chất lượng không thua kém su su Tam Đảo. |
Đồng thời, cũng tùy theo mật độ sâu bệnh mà lựa chọn loại thuốc với mức độ phòng trừ khác nhau. Thêm vào đó, việc lạm dụng đạm urê trong sản xuất rau màu cũng giảm dần, thay vào đó là tăng cường các loại phân hữu cơ, phân chuồng ủ hoai mục.
Theo ban giám đốc HTX, các lớp tập huấn, các buổi thảo luận ngay đầu bờ ruộng là cơ hội tốt để nông dân được trang bị kiến thức, trở thành những “chuyên gia đồng ruộng”, nắm vững kiến thức chăm sóc, bảo vệ phát triển ruộng đồng một cách hiệu quả, an toàn. Áp dụng các kỹ thuật tiến tiến trong sản xuất su su hàng hóa giúp tăng hiệu quả sản xuất, hạn chế việc sử dụng hóa chất nông nghiệp, giảm ô nhiễm môi trường sinh thái, góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Hiện, các thành viên đang thực hiện sản xuất đúng quy định theo quy trình an toàn VietGAP. Trên mỗi thửa ruộng đều được gắn bảng, biển hiệu nhận biết, cảnh báo phun thuốc để theo dõi, đảm bảo thời gian cách ly khi thu hoạch sản phẩm. Các thông tin về chăm bón, phun thuốc đều được cập nhật vào sổ ghi chép nhật ký đồng ruộng để theo dõi và truy xuất khi cần thiết.
Tự tin đưa sản phẩm ra thị trường
Trước khi thu hoạch, cán bộ sẽ lấy mẫu su su gửi đi phân tích. Nếu đạt được 150 chỉ số của quy trình VietGAP, su su sẽ được thu hoạch. Nếu mẫu su su của thành viên nào bị vi phạm, nhẹ thì bị HTX lập biên bản xử phạt, còn vi phạm nghiêm trọng sẽ bị HTX dừng thu mua. Do có quy trình rõ ràng, chặt chẽ và xử lý vi phạm rất nghiêm, cùng chính sách hỗ trợ phù hợp nên các thành viên đều nâng cao ý thức sản xuất.
Hiện, ngoài bán ngọn su su, HTX còn bán quả su su. Quá trình thu hái được thực hiện đúng cách, không làm trầy xước bầm giập sản phẩm, sau đó khử khuẩn bằng nước ozon và chiếu tia cực tím, rồi đóng gói có dán nhãn xuất xứ, mã vạch trước khi lên xe ô tô chở về các siêu thị và chợ đầu mối ở Hà Nội, Hải Phòng cung cấp cho người tiêu dùng.
 |
|
Trồng su su an toàn giúp người dân nâng cao thu nhập. |
Việc đạt chứng nhận rau an toàn VietGAP đã giúp thành viên HTX bán được rau với giá cao gấp 1,5 - 3 lần so với giá ở chợ địa phương, từ đó nâng cao thu nhập và cải thiện môi trường, cũng như góp phần củng cố quá trình vận hành của HTX.
Khi vào mùa vụ, mỗi tháng HTX thu hoạch rau một lần. Trung bình mỗi năm, HTX đưa ra thị trường khoảng 10.000 tấn rau, quả su su mang về doanh thu 30 tỷ đồng.
Từ hiệu quả kinh tế và môi trường mà mô hình sản xuất của HTX Hoa Đào mang lại trong thời gian qua, địa phương đã có chính sách hỗ trợ vốn vay cho nông dân để mua vật tư làm giàn bằng cọc bê tông và dây thép bền chắc, dùng được nhiều năm giúp giảm chi phí và nâng cao chất lượng bảo vệ môi trường, vì người dân không phải vào rừng chặt gỗ và tre trúc về làm giàn như trước.
Tùng Lâm
