Khởi nghiệp từ HTX
Chị Vũ Thị Lệ Thủy, Giám đốc HTX 3T farm cho biết, trước đây, do canh tác cam theo phương pháp truyền thống nên năng suất và chất lượng cam thấp. Đầu ra gặp khó khăn, giá cả không ổn định nên thu nhập chỉ đủ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của gia đình.
Năm 2018, chị mạnh dạn kêu gọi được 7 thành viên cùng đứng ra thành lập HTX 3T farm, diện tích sản xuất là 12,5 ha. Trong quá trình hoạt động, các thành viên HTX luôn thực hiện tốt quy trình canh tác an toàn và luôn hình thành nhận thức về liên kết sản xuất sẽ tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm nông sản.
Lý giải về từ 3T farm, chị Thủy giải thích: “Vườn cam 3T là 3 tốt, trong đó có tốt giống, tốt đất và tốt từ tâm. Chỉ có như vậy thì thương hiệu và sản phẩm cam Cao Phong mới ngày càng có thương hiệu, đứng vững trên thị trường cạnh tranh ngày càng gay gắt hiện nay”, chị Thủy nói.
Năm 2019 HTX 3T farm đã tham gia ý tưởng tại cuộc thi Khởi nghiệp sáng tạo do Trung ương Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam tổ chức với chủ đề: “Phụ nữ và tương lai của nền kinh tế xanh”.
Chị Vũ Thị Lệ Thủy (ngoài cùng bên trái) cho biết, HTX đang triển khai thay thế vườn cam đã hết thời gian khai thác. |
Sau khi hoàn thành cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo, HTX 3T farm được Hội LHPN Việt Nam hỗ trợ 125 triệu đồng để phát triển sản xuất như: mua phân bón, tem truy xuất nguồn gốc…, cũng với sản phẩm cam quà tặng này, 3T farm đã tham gia dự thi sản phẩm OCOP cấp tỉnh năm 2019 và được công nhận là sản phẩm 3 sao.
Hiện, HTX 3T farm đã có số thành viên tăng lên 25 hộ, diện tích canh tác được mở rộng thành 43,9 ha. Tuy nhiên, do một số diện tích đã hết chu kỳ khai thác nên đến nay, HTX đã chặt phá hơn 10ha để chuẩn bị trồng cây mới.
Từ việc trước đây sản phẩm làm ra phải phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái đến thu mua trực tiếp, thì nay HTX 3T farm đã cung cấp cam vào các cửa hàng thực phẩm sạch ở các tỉnh như Hà Nội, Nam Định, Thanh Hóa, Ninh Bình, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam...
Doanh thu năm 2020 của HTX đạt trên 800 triệu đồng. Đáng phấn khởi hơn, HTX đã tạo được uy tín với các thành viên và cho thấy, đây là hướng phát triển kinh tế hiệu quả cho phụ nữ dân tộc tại địa phương.
Để cam không chỉ là sản phẩm ăn múi
Cũng theo chị Thủy, hiện nay rất nhiều địa phương trồng cam, trong đó có cả giống cam Cao Phong, nhưng về chất lượng, chắc chắn không thể thơm, ngon như cam Cao Phong trồng trên chính đất Cao Phong.
Bên cạnh đó, việc phát triển ồ ạt diện tích tại nhiều xã trên địa bàn huyện cũng đã phá vỡ quy hoạch cũng như ảnh hưởng đến chất lượng, giá thành và tác động lớn đến thị trường tiêu thụ cam hiện nay.
Để sản phẩm cam Cao Phong không chỉ đơn thuần là sản phẩm cây ăn quả có múi, năm 2020, chị Thủy và các thành viên HTX đã mạnh dạn sản xuất thử nghiệm rượu từ cam và vỏ quả cam.
Chị Thủy cho biết, rượu cam được sản xuất thủ công bằng phương pháp truyền thống là làm sạch rồi tách vỏ cam, vắt lấy nước cốt, ủ đường Hoa Mai, ủ lên men thời gian 6 tháng, Sau đó, đưa vào máy diệt men rồi đóng chai bán.
Người lao động trong HTX 3T farm đang chăm sóc vườn cây. |
Sau một thời gian thử nghiệm, HTX đã chiết suất được 100 chai 350ml, bán với giá 350 nghìn đồng/chai và được thị trường tiêu dùng đón nhận tích cực.
Vừa giới thiệu sản phẩm rượu cam, chị Thủy vừa rót ly rượu đặc sánh đã được đóng chai theo tiêu chuẩn mời chúng tôi dùng thử. Sau khi nhấp môi, hương vị rượu cam khá đặc trưng, có mùi vị vỏ cam nhưng rất dịu và phù hợp với phụ nữ trong các bữa tiệc vì hầu như không có hơi của men rượu nhưng cũng đủ để chất men làm lâng lâng.
Không chỉ có rượu cam, chị Thủy và các thành viên HTX còn sản xuất mứt cam, trà cam, bánh quy cam, mứt ruột cam ăn kèm bánh mỳ. Thưởng thức các sản phẩm làm từ vỏ cam, múi cam... Hương vị rất đặc trưng, thơm ngon của cam.
Chưa dừng lại ở sản xuất các sản phẩm từ cam, thời gian tới, HTX 3T farm còn mong muốn phát triển du lịch cộng đồng ngay tại vườn cam của các thành viên, cũng như tìm thêm đầu ra cho sản phẩm, để góp phần tăng thu nhập.
HTX cũng chuyển hướng từ sản xuất từ VietGAP sang sản xuất hữu cơ để nâng cao giá trị, chất lượng và thương hiệu cam Cao Phong. Để quả cam không bị “tắc” thị trường tiêu thụ do phải cạnh tranh với nhiều sản phẩm cam khác.
“Tuy nhiên, HTX còn gặp khó khăn về vốn nên rất mong muốn được Nhà nước hỗ trợ đầu tư hoặc có đơn vị, doanh nghiệp lớn trong và ngoài tỉnh phối hợp cùng đầu tư. Cùng nhau khai thác có hiệu quả diện tích đất, chất lượng cam cũng như các sản phẩm được làm ra từ quả cam”, chị Thủy nói.
Phạm Duy