Phương Trung có hơn 273 ha đất nông nghiệp, dân số trên 17,5 vạn dân. Diện tích bình quân đất nông nghiệp chỉ đạt khoảng 150 m2/ người, trong khi, tại xã có làng nghề làm nón Chuông làm gia tăng những ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường.
Phát triển kinh tế gắn với BVMT
Phương Trung vốn nổi tiếng với nghề làm “nón Chuông”. Tuy nhiên, do đặc thù của sản xuất làng nghề làm nón nên các nguồn phế thải gồm các đầu lá, đầu mo, nan tre... phát sinh thực tế ra ngoài môi trường là rất lớn.
Để bảo đảm việc sản xuất của làng nghề làm nón không gây những tác động xấu đến môi trường, chính quyền địa phương đã quán triệt và yêu cầu các chủ cơ sở làm nghề phải ký vào bản cam kết. Trong đó, việc thành lập và hỗ trợ HTX Thương mại, dịch vụ tổng hợp và xây dựng Nón Chuông là điều vô cùng quan trọng, để vừa phát triển được làng nghề, vừa BVMT.
Theo đó, thành viên HTX đã vận động người dân ký cam kết thu gom, xử lý riêng phụ phẩm, phế thải từ đầu lá, đầu mo, nan tre. Do các loại phế tha i làng nghề không nằm trong danh mục thu gom, vận chuyển với rác thải sinh hoạt.
Nhờ đó, nghề sản xuất nón lá của địa phương có nhiều lợi thế, bởi người làm nón đã tận dụng được nguồn nguyên liệu thừa để tăng thu. Đặc biệt, ngày nay nón Chuông không chỉ có ý nghĩa sản phẩm hàng hóa, mà còn có ý nghĩa sản phẩm du lịch. Các đoàn khách quốc tế đến đây vừa tham quan, vừa mua sản phẩm nên thu nhập từ sản xuất nón lá của các hộ gia đình cũng được tăng lên. Chính vì vậy, ý thức BVMT của người dân cũng song hành.
Không dừng lại ở đó, trên toàn địa bàn xã có 8 thôn thì cả 8 thôn đều thành lập tổ thu gom rác và các chủ cơ sở sản xuất đều phải liên hệ với các tổ thu gom này để vận chuyển, xử lý rác thải, bảo đảm hợp vệ sinh và thực hiện theo đúng các quy định về pháp luật BVMT.
Phương Trung cũng là xã đầu tiên của huyện Thanh Oai thành lập tổ thu gom rác ở tất cả các thôn. Tổ thu gom này hoạt động với mục đích là duy trì công tác vệ sinh môi trường trên địa bàn luôn phải được phong quang, sạch sẽ.
![]() |
Phiên chợ nón làng Chuông |
Chuyển biến tích cực
Các tổ thu gom rác thải đều tổ chức hướng dẫn người dân tự phân loại rác thải sinh hoạt và xử lý hợp vệ sinh tại hộ, vận động các hộ sản xuất, kinh doanh, buôn bán tạp hóa, dịch vụ ăn uống tại các điểm đông dân cư ký cam kết BVMT theo quy định.
Bên cạnh các tổ thu gom rác, trên địa bàn xã Phương Trung còn thành lập Đội xung kích BVMT làng nghề. Đội xung kích BVMT thường xuyên phối hợp với các ban ngành, đoàn thể và người dân trong các thôn, các xóm tổ chức ra quân tổng vệ sinh môi trường, xóa các điểm đen về tồn đọng rác thải.
Công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho nhân dân về vấn đề BVMT, tham gia giữ vững các tiêu chí sau xây dựng nông thôn mới cũng được đẩy mạnh. Trong đó, đặc biệt là phong trào hiến đất, xây dựng đường giao thông, trường học, nhà văn hóa khu dân cư...
Nhờ thực hiện đồng loạt các giải pháp, đến nay, người dân trên địa bàn xã đã có ý thức BVMT. Việc giữ gìn vệ sinh môi trường tại các khu dân cư và các hộ gia đình có chuyển biến rõ rệt. Hàng tháng, người dân trong thôn đều cùng các đoàn thể làm sạch đường làng, ngõ xóm. Nhiều hộ tự nguyện mua thùng rác, đặt đúng nơi quy định để người dân qua đường có chỗ bỏ rác, hình thành các đoạn đường kiểu mẫu BVMT.
Để tiếp tục tạo sự chuyển biến tích cực, đồng bộ về công tác môi trường trên địa bàn, chính quyền xã đang tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị, công ty vệ sinh môi trường làm tốt công tác thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải tại địa phương; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến quy định về BVMT, vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn hóa thân thiện với môi trường, tự giác chấp hành các quy định của pháp luật về BVMT.
Như Yến