Bình Phước là một trong những địa phương có diện tích tiêu lớn trong nước. Thời gian qua, các mô hình sản xuất tiêu sạch được hình thành và thu hút sự tham gia của doanh nghiệp, HTX tạo thành vòng tròn liên kết sản xuất để hạn chế rủi ro của thị trường.
Mô hình bền vững
HTX trồng tiêu sạch bền vững Hưng Phước (Bù Đốp) hoạt động theo mô hình HTX kiểu mới, ngành nghề chính là trồng tiêu có quy mô lớn nhất trên địa bàn tỉnh. Nền tảng của HTX chính là trong tổng số thành viên thì người trồng tiêu đã và đang tham gia CLB trồng tiêu sạch bền vững liên kết công ty Nedspice chiếm số đông, đã được cấp chứng chỉ sản xuất tiêu sạch theo tiêu chí R.A.
Chính vì vậy, mọi quy trình sản xuất của HTX đều được giám sát chặt chẽ, chỉ cần một thành viên không bảo đảm yêu cầu sản xuất của doanh nghiệp thì hợp đồng giữa HTX và doanh nghiệp không còn giá trị.
Trồng tiêu sạch mang lại lợi ích môi trường |
Các thành viên phải thực hiện đúng quy trình sản xuất tiêu sạch theo 10 tiêu chí R.A. Đi đôi với đó, doanh nghiệp cam kế linh động hơn trong chính sách hỗ trợ nông dân. Các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đều được doanh nghiệp kiểm định rõ ràng trước khi các thành viên sử dụng nhằm giúp các thành viên sản xuất ra sản phẩm đáp ứng với nhu cầu cao của khách hàng, bảo đảm không còn dư lượng thuốc trừ sâu độc hại trong sản phẩm tiêu sạch R.A.
HTX trồng tiêu sạch bền vững Quyết Chí (Lộc Thuận) đi vào sản xuất cũng đáp ứng yêu cầu của thị trường về tiêu an toàn vệ sinh thực phẩm, có nguồn gốc xuất xứ rõ. Thực hiện sản xuất sạch, HTX đã đồng nhất giống tốt, giống theo yêu cầu của khách hàng. Quy trình sản xuất đồng nhất bảo đảm có sản phẩm sạch và giữ gìn môi trường xanh; bảo đảm đất không bị hoang hóa và có sản lượng lớn để thu hút doanh nghiệp liên kết thu mua chế biến. Song song đó, HTX cũng đứng ra cung cấp vật tư nông nghiệp cho thành viên bảo đảm chất lượng và có giá tốt.
Lợi ích môi trường
Hiện nay, Bình Phước đã xây dựng được 6 chuỗi trồng tiêu sạch. Các chuỗi này đều do HTX làm chủ và liên kết thành công với các doanh nghiệp chế biến để xuất khẩu tiêu ra nước ngoài.
Sản xuất tiêu theo chuỗi không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm mà điều đầu tiên là bảo đảm môi trường xanh-sạch, bảo đảm sức khỏe cho cộng đồng và cả người trồng tiêu. Từ khi tham gia HTX, các thành viên đều phải tuân theo quy trình chăm sóc cây tiêu từ cách bón phân cho tới phòng trừ sâu bệnh. Sản xuất theo cách này giúp nông dân giảm được lượng phân hóa học và giảm được xịt thuốc hóa học nên cũng đỡ gây hại cho người cũng như môi trường.
Ngoài ra, nông dân còn duy trì trồng các loài cỏ (thài lài, cỏ lạc…) trong vườn tiêu nhằm duy trì thảm thực vật, bảo đảm độ ẩm, duy trì thiên địch có lợi. Đặc biệt việc duy trì loại “khách không mời” này giúp người trồng tiêu không phải lo lắng về việc phải sử dụng thuốc diệt cỏ, vừa độc hại, vừa ô nhiễm môi trường.
Ông Bùi Quốc Hai-Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Hưng Phước, cho biết khi sản xuất tiêu sạch, người trồng chủ yếu dùng phân hữu cơ, hạn chế phân bón hóa học. Thuốc trừ sâu chỉ lựa chọn loại trong danh mục cho phép và dùng khi cần thiết nên tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường.
Những thành viên trong các HTX đã nhận thức được quy luật thị trường là nông dân không quyết định được giá mà phụ thuộc người tiêu dùng. Theo đó, người trồng tiêu phải tuân thủ quy luật của thị trường, kể cả trong thời điểm thuận lợi do nguồn cung chưa đáp ứng cầu.
Sản xuất tiêu sạch theo chuỗi giá trị đang được Bình Phước chú trọng phát triển trong những năm gần đây. Đây là hướng đi cần được nhân rộng để mang lại lợi ích cho cả người dân, HTX, doanh nghiệp và môi trường.
Huyền Trang