Kinh tế tập thể với đặc trưng là mô hình HTX có thể phát triển trên nhiều ngành nghề khác nhau và tập trung phần lớn ở khu vực nông thôn. Nếu khu vực kinh tế tập thể làm ăn hiệu quả, chú trọng bảo vệ môi trường thì môi trường nông thôn sẽ được cải thiện.
Từ trồng trọt đến chăn nuôi
Lạng Sơn là địa phương có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số cùng sinh sống muốn nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong sinh hoạt hay trong sản xuất là điều không hề đơn giản vì người dân nhiều thôn, bản đã quen với tập quán lạc hậu, sản xuất nhỏ lẻ, tự cung tự cấp.
Đẩy mạnh tuyên truyền về bảo vệ môi trường trong trồng trọt, chăn nuôi, sinh hoạt, hướng dẫn người dân, thành viên những giải pháp bảo vệ môi trường là những gì các HTX đang làm.
HTX Chăn nuôi Toàn Sáng (Văn Quang) với hoạt động sản xuất chính là chăn nuôi lợn. Tận dụng lợi thế địa phương là có nguồn thức ăn chăn nuôi lợn dồi dào, có lợi thế trong tổ chức sản xuất và cung ứng lợn, HTX đã thực hiện nuôi lợn theo hướng hàng hóa.
Để nuôi lợn thịt đạt yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm, bằng kỹ thuật thường quy, không sử dụng chất cấm, đảm bảo vệ sinh môi trường, ngoài đầu tư chuồng trại, công tác phòng, chống dịch bệnh được ưu tiên hàng đầu, ngoài tiêm các loại vắc xin phòng bệnh dịch cho đàn lợn theo hướng dẫn của cơ quan thú y, HTX chủ động phòng bệnh tiêu chảy, đường ruột cho lợn bằng các loại lá cây sẵn có ở địa phương.
Đặc biệt, trong đợt dịch tả lợn châu Phi vừa qua, HTX đã hướng dẫn thành viên và những hộ liên kết các biện pháp để ngăn chặn, khống chế bệnh dịch tả lợn châu Phi. Trong đó công tác tiêu hủy, khử trùng, tiêu độc, đảm bảo vệ sinh môi trường được chú trọng.
Khi bệnh dịch tả lợn châu Phi bùng phát trên diện rộng, đã có hiện tượng xác lợn chết bị vứt ra ngoài môi trường, HTX phối hợp với chính quyền tuyên truyền để người dân không giấu dịch; rà soát quy mô, số lượng và tổ chức tiêu hủy lợn bệnh đúng quy định nếu lợn có biểu hiện mắc bệnh, không để lợn bệnh chết vứt bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường.
Nhờ công tác tổ chức, quản lý kịp thời trong phòng chống là đàn lợn của HTX vẫn bảo đảm không bị nhiễm dịch bệnh, góp phần bảo đảm môi trường trong chăn nuôi.
Hợp tác xã (HTX) Nông sản sạch Tràng Định thành lập năm 2017.HTX kinh doanh dịch vụ đầu tư vào nông nghiệp, cây trồng, vật nuôi, chế biến thực phẩm. Trong đó, mục tiêu chủ yếu là kinh doanh và trồng lúa bao thai hồng, bao thai trắng, lúa nếp cái ong vàng và các nông sản, đặc sản của Tràng Định.
Để bảo đảm chất lượng nguồn nông sản cũng như bảo đảm vệ sinh môi trường, HTX đã hỗ trợ và hướng dẫn thành viên, người dân cách sử dụng phân bón vi sinh hữu cơ, tập huấn quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, cho đến khâu thu hoạch.
Sản xuất lúa sạch đi đôi với bảo vệ môi trường |
Đến nay, HTX đã đầu tư máy móc thực hiện mô hình chuỗi khép kín trong sản xuất gạo ở Tràng Định. Hầu hết, các phụ phẩm nông nghiệp đều được HTX tận dụng làm phân hữu cơ, làm chất đốt hay thức ăn cho gia súc nên hạn chế ô nhiễm môi trường.
HTX chuyên sâu
Không chỉ các HTX trồng trọt, chăn nuôi, các HTX chuyên về lĩnh vực vệ sinh môi trường trên địa bàn tỉnh cũng đang tích cực khẳng định được vị trí, vai trò của mình và trở thành điểm sáng trong bức tranh kinh tế tập thể (KTTT) của tỉnh. HTX Đồng Tâm (Cao Lộc), HTX Tiến Đạt (Lộc Bình), HTX Tân Thành (Hữu Lũng), HTX Thành Lộc (Cao Lộc)… Các HTX này không chỉ tạo việc làm thường xuyên cho 8-20 người mà còn bảo đảm công tác giữ gìn vệ sinh môi trường trên địa bàn xã, từ đó góp phần quan trọng vào việc hoàn thành một số tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới.
Theo Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Vi Kim Tuyền, để giải quyết vấn đề môi trường trong việc huy động sức mạnh của chính cộng đồng, những năm qua, Liên minh HTX các cấp đã chú trọng đến việc hình thành các mô hình HTX chuyên sâu trong bảo vệ môi trường.
HTX môi trường góp phần hoàn thành tiêu chí môi trường trong nông thôn mới |
Thông qua mô hình tổ hợp tác, HTX, phong trào quần chúng tham gia bảo vệ môi trường được đẩy mạnh, công tác xã hội hóa bảo vệ môi trường đã được hình thành ở nhiều xã, huyện, nhiều điển hình tiên tiến trong công tác bảo vệ môi trường, các mô hình HTX tự quản về môi trường ở cộng đồng.
Hiện nay, toàn tỉnh hiện có 19 HTX hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ thương mại, vệ sinh môi trường và một số loại hình dịch vụ khác. Theo Lãnh đạo Liên minh HTX tỉnh, mặc dù số lượng HTX hoạt động trong lĩnh vực vệ sinh môi trường vẫn còn ít nhưng chất lượng hoạt động của các HTX trong lĩnh vực này rất cao, các HTX đều nhanh chóng đi vào hoạt động ổn định và hiệu quả.
Đặc biệt trong xây dựng nông thôn mới, những mô hình kinh tế tập thể thu gom rác thải ngày càng đóng vai trò quan trọng vì giúp các địa phương hoàn thành tiêu chí môi trường. Đây là một trong những tiêu chí khó hoàn thành và cần thời gian cũng như nhiều nguồn lực để thực hiện, trong đó chỉ có HTX, tổ hợp tác mới phát huy được hiệu quả về vệ sinh môi trường.
Như Yến