Tân Thành là xã vùng 3 đặc biệt khó khăn của huyện Bắc Sơn có lợi thế để phát triển đồi rừng với diện tích đất lâm nghiệp lớn (khoảng 2.673 ha, chiếm 89,2% diện tích đất tự nhiên). Để phát huy thế mạnh, xã đã chủ động tăng cường hỗ trợ người dân mở rộng diện tích trồng rừng tiêu chuẩn cao.
Điểm sáng kinh tế rừng
Ông Nguyễn Văn Tảo, thôn Tân Vũ cho hay, trước đây, gia đình ông rất khó khăn, có diện tích đồi rừng rộng lớn nhưng không biết trồng cây gì. Năm 2012, được xã tuyên truyền, vận động, gia đình vay 50 triệu đồng để trồng rừng. Cùng với số vốn sẵn có, gia đình ông trồng được 15 ha cây mỡ.
"Năm 2022, rừng mỡ của gia đình tôi được khai thác đem lại thu nhập 1 tỷ đồng. Nhận thấy lợi ích kinh tế từ trồng rừng, năm 2023, gia đình tiếp tục trồng 2 vạn cây quế. Dự kiến tổng thu nhập xấp xỉ 2 tỷ đồng", ông Tảo hồ hởi nói.
 |
|
Kinh tế rừng đang mang lại nguồn thu cao cho người dân huyện Bắc Sơn (Ảnh: BLS). |
Được biết, phong trào trồng rừng ở xã Tân Thành bắt đầu phát triển từ năm 1991, theo đó, được sự hỗ trợ của Nhà nước về trồng rừng theo Dự án 661, người dân trong xã đã đẩy mạnh trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng. Sau khi Dự án 661 kết thúc, nhận thấy hiệu quả kinh tế cao từ rừng, người dân chủ động trồng rừng sản xuất và mở rộng diện tích qua các năm.
Đến nay, toàn xã Tân Thành có trên 500 hộ dân thì có khoảng 350 hộ phát triển trồng rừng tại 4/5 thôn, người dân chủ yếu trồng cây keo, mỡ, bạch đàn, quế, bồ đề… Nhờ rừng, đời sống người dân ngày càng được nâng lên, thu nhập bình quân 100-200 triệu đồng/ha/năm.
Tân Thành hiện cũng là xã có diện tích rừng cao thứ 2 của huyện Bắc Sơn với trên 1.400 ha. Hàng năm, sau khi khai thác, người dân đều chủ động đầu tư trồng rừng mới, qua đó nâng tỷ lệ che phủ rừng của xã đến nay đạt 66,4%. Tính đến hết năm 2022, tỷ lệ hộ nghèo của xã còn 15,76% (giảm 9,28% so với năm 2016); thu nhập bình quân đạt xấp xỉ 40 triệu đồng/người/năm.
Ông Triệu Phúc Ngân, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Thành cho biết, thời gian qa, UBND xã phối hợp với các cơ quan chuyên môn huyện tổ chức 4 - 5 lớp tập huấn, 2 lớp dạy nghề cho bà con về kỹ thuật trồng, chăm sóc rừng. Các tổ chức đoàn thể xã cũng tích cực nhận ủy thác vốn vay ưu đãi với Ngân hàng Chính sách xã hội để người dân phát triển trồng rừng. Đến nay, toàn xã có 377 hộ vay vốn với dư nợ trên 29 tỷ đồng (trong đó có 305 hộ vay vốn để trồng rừng với số tiền 19 tỷ đồng).
Liên kết nuôi thủy sản
Cùng với kinh tế rừng, mô hình nuôi trồng thủy sản cũng đang mở ra sinh kế làm giàu cho nhiều người dân trên địa bàn huyện Bắc Sơn. Đặc biệt, với sự “bắt tay” của hàng loạt HTX, thương hiệu thủy sản Bắc Sơn ngày càng được nâng lên, hình thành sản phẩm thế mạnh.
Cụ thể, toàn huyện Bắc Sơn hiện có 5 HTX thủy sản hoạt động theo chuỗi giá trị. Nhận thấy những hạn chế khi hoạt động riêng lẻ, tháng 8/2021, Ban Quản trị HTX Thủy sản Lê Hồng Phong đã thực hiện hợp đồng liên kết với các HTX thủy sản trên địa bàn huyện để cùng phát triển.
 |
|
Nuôi trồng thủy sản cũng là thế mạnh, góp phần xóa đói giảm nghèo cho người dân Bắc Sơn (Ảnh: BLS). |
Ông Dương Công Quy, Giám đốc HTX Thủy sản Hương Cốc cho biết những năm trước, HTX hoạt động đơn lẻ, sản phẩm chủ yếu bán ở các buổi chợ phiên nên có những năm không xuất được hết cá vì thị trường eo hẹp. Cuối năm 2021, thực hiện liên kết giữa các HTX thủy sản trên địa bàn, HTX duy trì sức tăng trưởng nhanh, mạnh hơn, đồng thời hình thành chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ.
Đến nay, HTX Hương Cốc đã thả được 2 vạn con cá các loại với diện tích mặt nước 7,5 ha, cá được chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGAP, sinh trưởng, phát triển tốt và tất cả đều được bao tiêu đảm bảo về đầu ra khi đến chu kỳ xuất bán.
Với HTX Lê Hồng Phong, sau hơn 12 năm phát triển, từ một HTX có quy mô nhỏ, thu không đủ bù chi, hiện duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, doanh thu hàng tỷ đồng/năm, tạo việc làm cho khoảng 20 lao động với mức thu nhập 5 – 6 triệu đồng/người/tháng.
Ông Dương Hữu Chức, Giám đốc HTX Thủy sản Lê Hồng Phong cho biết, để liên kết, ban quản trị các HTX thuỷ sản đã họp bàn, thống nhất với nhau về cách thức hoạt động. Tổ chức phân công công việc cụ thể cho các HTX phụ trách các nội dung hợp đồng đầu vào, đầu ra, tiếp cận thị trường; xây dựng thương hiệu, bao bì, nhãn mác... Điều này giúp hiệu quả sản xuất được nâng lên.
Giảm nghèo bền vững
Không chỉ có kinh tế rừng và thủy sản, huyện Bắc Sơn cũng đang thúc đẩy phát triển du lịch. Mở đầu chỉ với một vài gia đình, đến giữa năm 2023, huyện có gần 40 cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú.
Loại hình du lịch nông nghiệp, nông thôn cũng đang mở ra cơ hội cho nhiều người dân cải thiện thu nhập, xóa đói, giảm nghèo và phát triển kinh tế xã hội. Đến với du lịch Bắc Sơn, du khách thập phương có cơ hội được trải nghiệm thi gặt lúa, giã gạo bằng công cụ thô sơ, chèo bè tre chụp ảnh hoa sen và thung lũng vàng, trải nghiệm làm và thưởng thức bánh chưng đen của đồng bào dân tộc...
Đặc biệt, quá trình triển khai Đề án phát triển du lịch huyện Bắc Sơn giai đoạn 2017 - 2020, định hướng đến năm 2025, UBND huyện xác định du lịch là lĩnh vực kinh tế mũi nhọn. Theo đó, thời gian tới, huyện tiếp tục ưu tiên đẩy mạnh phát triển hạ tầng khu vực nông thôn, đặc biệt là hạ tầng các xã đã và đang có những hoạt động phát triển du lịch.
Đồng thời, xã tiếp tục hỗ trợ các hộ dân tiếp cận các nguồn tín dụng để làm du lịch; hỗ trợ hoạt động bảo tồn và phát triển văn hóa, nâng cao năng lực cộng đồng; thí điểm khai thác dịch vụ du lịch kết hợp phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản…
Có thể thấy việc phát triển các thế mạnh về trồng rừng, nuôi trồng thủy sản... đang giúp huyện Bắc Sơn đẩy mạnh quá trình xóa đói giảm nghèo, làm giàu bền vững cho nông dân địa phương. Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo của huyện Bắc Sơn đã giảm còn hơn 11,6%.
Năm 2023, huyện Bắc Sơn phấn đấu nâng thu nhập bình quân đầu người đạt 60 triệu đồng, thu ngân sách đạt 34,8 tỷ đồng, lượng khách du lịch đạt 180.000 lượt khách trở lên, doanh thu từ du lịch trên 101 tỷ đồng. Trồng rừng mới đạt 600ha, nâng tỷ lệ che phủ rừng lên 60,3%. Tỷ lệ dân cư nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 99,94%; tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn đô thị đạt 96,5% và nông thôn đạt 85%...
Lệ Thu
