Anh Mai Văn Khẩn-Giám đốc HTX Dịch vụ tổng hợp Tân Tiến, cho biết điều kiện tự nhiên ở Đà Lạt phù hợp để phát triển sản xuất theo hướng sạch, bền vững. Tuy nhiên, không phải cứ đầu tư là có lãi.
Đầu tư hợp lý
Trồng rau công nghệ cao là cách sản xuất dần dần “nói không” với thuốc hóa học, sau đó chính thức sản xuất rau “có địa chỉ, có trách nhiệm” với người tiêu dùng. Muốn sản xuất rau công nghệ cao hiệu quả, đầu tư nhà kính là điều thích hợp nhằm đảm nhiệm vai trò chắn gió mưa giúp bảo vệ rau màu.
Một phần diện tích sản xuất dưa lưới của HTX |
Theo các chuyên gia, việc nhà nhà, người người ở Đà Lạt thực hiện sản xuất theo hướng công nghệ cao, đầu tư nhà kính để nâng cao hiệu quả sản xuất đã vô tình làm gia tăng nhiệt độ lên trung bình 3-5 độ C so với khu vực khác trong cùng điều kiện thời tiết.
“Thử tưởng tượng xem, đáng lẽ Đà Lạt chính là cái hồ điều hòa, cái máy lạnh của cả thành phố cũng như vùng ven và huyện Lạc Dương, nhưng do nhà kính phủ trắng xóa mà lại dần tăng nhiệt độ từng năm thì sẽ ra sao?”-Giám đốc Mai Văn Khẩn băn khoăn.
Chính vì vậy, khi đầu tư xây dựng nhà kính, các thành viên HTX đã nghiên cứu và quyết định xây dựng theo kiểu bán không gian - chỉ tập trung vào phần mái, còn xung quanh sẽ thiết kế mô tơ có thể cuốn màng kính ở hai bên hông cao lên hoặc bao bởi màng lưới, bảo đảm có thể trao đổi không khí bên trong và bên ngoài.
Việc xây dựng nhà kính bán không gian giúp HTX không phải làm lỗ thông khí, trong khi nhiệt độ khu vực sản xuất không bị tăng cao theo thời gian. Rau màu được “hưởng” điều kiện khí hậu vốn có của Đà Lạt sẽ mang đặc trưng, hương vị riêng và hạn chế nhiễm nấm trong quá trình trồng.
Bên cạnh đó, việc lựa chọn đúng kích thước, độ dày của màng nhà kính với từng địa hình, môi trường sản xuất cũng không kém phần quan trọng.
Do địa hình sản xuất bằng phẳng nên HTX lựa chọn màng kính có kích thước lớn tránh phải nối trong quá trình xây dựng, đồng thời giúp tăng thời gian sử dụng lên 3-4 năm, hạn chế tình trạng thay mới nhiều vì đây cũng là một thứ chất thải làm ô nhiễm môi trường nếu không được sử dụng và xử lý phù hợp.
“Vì tiếc tiền, nhiều người dân mua màng nhà kính rẻ tiền nên chỉ cần một hai trận lốc xoáy và mưa đá là rách nát hết. Việc đầu tư như vậy vừa kém hiệu quả, vừa gia tăng rác thải cho môi trường”-ông Lê Văn Trí-thành viên HTX chia sẻ.
Thành quả mong đợi
Hiện nay, HTX có 10ha rau màu nhưng không áp dụng trong nhà kính toàn bộ. Chỉ một phần diện tích được trồng một số loại rau có giá trị cao được đầu tư nhà kính như cải bó xôi, rau bina, dưa chuột, đậu Hà Lan, dưa lưới, còn những loại rau thông thường như rau cải, dền, bắp cải, cà rốt, hành tây, các loại rau gia vị… được trồng ở điều kiện thời tiết bình thường và áp dụng theo tiêu chuẩn VietGAP.
Theo các thành viên, điều kiện khí hậu ở Đà Lạt nhìn chung rất thích hợp để phát triển các loại cây rau màu nên không cần lạm dụng nhà kính. Nếu nhà kính quá nhiều khi có mưa lớn, nước không thoát được sẽ gây ngập úng.
Diện tích rau bắp cải trồng ở điều kiện thời tiết bình thường |
Hiện nay, tất cả quy trình sản xuất của HTX đều được ghi chép cụ thể để các nhà quản lý và khách hàng có thể nắm bắt. Nếu thấy phù hợp, bảo đảm chất lượng thì khách hàng mới ký hợp đồng.
HTX cung cấp rau theo các đơn đặt hàng hàng ngày hoặc hàng tuần. Sản phẩm được sơ chế, đóng gói và có nguồn gốc truy xuất rõ ràng. Nếu người tiêu dùng phản ánh bất kỳ vấn đề gì, HTX phải chịu hoàn toàn trách nhiệm.
Ngoài 20 thành viên, HTX còn liên kết với 30 hộ dân trên địa bàn cùng nhau sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Mỗi năm, HTX cung cấp trung bình ra thị trường 12.000 tấn rau củ các loại, mang về doanh thu khoảng 14 tỷ đồng. Riêng năm 2019, tổng doanh thu của HTX là 22 tỷ đồng, trong đó hộ thành viên sau khi trừ tất cả chi phí còn lại đạt thu nhập bình quân 300 triệu đồng/ha/năm.
HTX đang đẩy mạnh liên kết với các đối tác Nhật Bản, Hà Lan để tìm thêm những giống cây mới phù hợp đưa vào sản xuất. Mong muốn của HTX là tiếp tục phát triển mô hình sản xuất theo hướng bền vững, bảo vệ môi trường sinh thái, lại nâng cao được lợi nhuận cho thành viên.
Huyền Trang