Kết quả khảo sát về an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) tại 5 làng nghề của 2 tỉnh Hưng Yên và Phú Thọ do Cục An toàn lao động (Bộ LĐ- TB&XH) phối hợp với Tổ chức Lao động Quốc tế tại Việt Nam (ILO) công bố cuối năm 2017 cho thấy, các làng nghề đã có cải thiện điều kiện làm việc từ thủ công sang sử dụng máy, thiết bị.
Quy trình bỏ ngỏ
Để bảo đảm an toàn cho người lao động (NLĐ) khu vực phi chính thức, Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách như tại Điều 140, 141, 142, 143, 144, 145 Bộ luật Lao động 2012 và các Điều 19, 24, 26, 27, 38, 39 Luật ATVSLĐ 2015… quy định, người sử dụng lao động (SDLĐ) phải có trách nhiệm từ việc sơ cứu, điều trị, trợ cấp cho NLĐ bị tai nạn lao động, bị bệnh nghề nghiệp (TNLĐ, BNN), đến việc bố trí công việc phù hợp với sức khỏe của NLĐ sau khi đã được điều trị...
Những quy định này là rất cần thiết, không chỉ nhằm giảm bớt khó khăn cho NLĐ khi rơi vào hoàn cảnh bị BNN, bị TNLĐ mà còn nhằm tăng trách nhiệm của người SDLĐ trong việc bảo đảm ATVSLĐ ở đơn vị mình.
Tuy nhiên, thực tế ở các làng nghề cho thấy, để tiết kiệm chi phí, thu nhiều lợi nhuận, nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh không quan tâm đến việc thực hiện các quy định về bảo đảm sức khỏe cho NLĐ.
Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, máy móc sử dụng trong sản xuất tại các làng nghề phần lớn không bảo đảm an toàn, không có tài liệu kỹ thuật để hướng dẫn vận hành thiết bị...; gần 80% các khâu trong dây chuyền NLĐ phải làm việc trong điều kiện nặng nhọc, vất vả; không được trang bị hoặc trang bị không đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân và bản thân họ cũng không quan tâm đến việc tự bảo vệ mình... Trong khi đó, chế độ đối với người bị TNLĐ, BNN thuộc trách nhiệm của người SDLĐ rất khó thực hiện.
Báo cáo điều tra, khảo sát thực trạng ATVSLĐ tại các làng nghề, Phó Chủ tịch Hội ATVSLĐ Việt Nam Vũ Như Văn cho biết: Qua khảo sát tại các làng nghề của hai tỉnh Hưng Yên và Phú Thọ cho thấy hầu hết lao động trẻ 18 - 24 tuổi chưa tham gia lớp tập huấn về bảo đảm ATLĐ; hầu hết kỹ năng nghề là “cha truyền con nối” nên rất bất cập trong quy trình sản xuất, môi trường nơi làm việc.
Chính vì vậy, NLĐ hầu như không được trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân; chưa được huấn luyện về ATVSLĐ, thiếu kiến thức về lĩnh vực này.
 |
|
Bảo đảm ATLĐ tại các làng nghề vẫn còn bị bỏ ngỏ |
Tăng cường giám sát, thanh tra
Hiện nay, dù chưa có thống kê số vụ TNLĐ tại các làng nghề truyền thống nhưng theo Bộ LĐ- TB&XH, hiện cả nước có trên 5.000 làng nghề, giúp tạo việc làm, thúc đẩy phát triển kinh tế, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất ATLĐ và sức khỏe, như: Ý thức kỷ luật, tuân thủ pháp luật thấp, công nghệ sản xuất lạc hậu, điều kiện lao động nhiều rủi ro, công tác ATVSLĐ chưa được quan tâm… nên đây là khu vực tiềm ần nhiều rủi ro dẫn đến TNLĐ.
Để bảo đảm ATVSLĐ tại các làng nghề, ông Nguyễn Văn Bình, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng LĐ-TB&XH huyện Đan Phượng (Hà Nội), cho rằng các cơ quan chức năng cần thường xuyên tổ chức tập huấn về ATVSLĐ; đồng thời có chế tài xử lý đủ mạnh đối với các trường hợp vi phạm.
Bên cạnh đó, công tác kiểm tra ATVSLĐ; phòng, chống cháy nổ phải được tiến hành trước khi các cơ sở sản xuất hoạt động. Hơn nữa, cần tuyên truyền để NLĐ nâng cao ý thức chủ động phòng, tránh tai nạn bằng những biện pháp hỗ trợ cần thiết.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Anh Thơ - Phó Cục trưởng Cục ATLĐ, cũng cho rằng Luật ATVSLĐ có hiệu lực từ 1/7/2016 quy định mở rộng đối tượng bảo đảm ATLĐ khu vực phi chính thức. Do đó, việc xây dựng tài liệu tập huấn và mở rộng các lớp tập huấn tại các làng nghề sẽ là trọng tâm trong thời gian tới do đây là những nơi tiềm ẩn nguy cơ cao về mất ATLĐ.
T.Minh
