Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo, không có ruộng đất, trình độ học vấn lại hạn chế, nên từ nhỏ Luận phải chật vật làm thuê để mưu sinh. Anh luôn trăn trở tìm cách thoát nghèo.
Một lần, anh tình cờ xem được mô hình trồng nấm bào ngư giới thiệu trên truyền hình mang lại hiệu quả kinh tế cao, chi phí thấp, phù hợp với điều kiện gia đình. Như tìm được lối thoát, anh đi xe máy vượt trăm cây số đến Vĩnh Long, trực tiếp tham quan các mô hình trồng nấm bào ngư ở đây để học hỏi kinh nghiệm.
Mở rộng quy mô
Tháng 12/2009, với nguồn vốn vay từ Ngân hàng Chính sách huyện, anh Luận đầu tư xây dựng trại, lập kệ, trồng thí điểm 1.000 bịch phôi. Lứa phôi đầu tiên này cho năng suất cao, trừ các chi phí anh lãi được 3,2 triệu đồng.
Từ thành công bước đầu, anh mua thêm meo giống, mở thêm hai nhà trại và trồng trên 4.000 bịch phôi. 3 tháng sau, mỗi bịch phôi cho năng suất 280 - 300 gr nấm. Với giá 35.000 - 42.000 đồng/ kg, trừ đi chi phí, anh thu lãi trên 30 triệu đồng.
Anh Luận cho biết trồng nấm bào ngư có hai cách, chủ yếu là chất phôi lên kệ và treo bằng dây. Mô hình của anh được làm theo cách chất phôi lên kệ tre hoặc xi măng cao 1,6 - 1,8 m, bề ngang khoảng 30 cm, đủ để vừa bịch phôi và không được chất quá 3 lớp. Khoảng hơn 40 ngày sau, khi tơ chạy trắng bịt phôi thì sẽ giật nút chai và bắt đầu tưới nước cho đến khi thu hoạch dứt điểm. Khoảng 1 tuần sau, phôi bắt đầu xuất hiện những tai nấm tơ.
Để mở rộng quy mô sản xuất, anh vận động thanh niên trong ấp cùng tham gia mô hình bằng việc thành lập Tổ hợp tác (THT) trồng nấm bào ngư xã An Hòa, đồng thời mở các lớp tập huấn, mời các chuyên gia về giảng dạy kỹ thuật trồng nấm cho năng suất cao. Bên cạnh đó, anh hướng dẫn một số thanh niên trong ấp cách xây dựng trại, kệ và kỹ thuật trồng nấm để cùng phát triển mô hình.
Ông Nguyễn Nhựt Thảo - người đại diện cho THT, cho biết: “Thời điểm đầu vận động mọi người làm quen với cây nấm bào ngư rất khó khăn. Tuy nhiên, với nỗ lực của Hội Nông dân huyện Châu Thành, Hội Nông dân xã An Hòa và Trạm Khuyến nông huyện đã vận động được 5 hộ áp dụng mô hình này, với số lượng 1.000 - 2.000 bịch phôi/hộ”.
Từ chỗ trồng và chăm sóc nấm bằng phương pháp thủ công, qua các lớp tập huấn, THT đã cải tạo trồng nấm trong nhà kính, hệ thống tưới tiêu tự động, nên năng suất và chất lượng nấm ngày càng tăng cao. Mô hình trồng nấm bào ngư ở đây ngày càng thu hút nhiều cá nhân và các cơ quan đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm.
Mô hình trồng nấm bào ngư của anh Nguyễn Sĩ Luận |
Mô hình tiêu biểu
Sản phẩm nấm bào ngư của THT sản xuất ra chủ yếu do khách hàng đến tận nơi thu mua, nên đầu ra không ổn định, có khi hàng bị tồn đọng. Với mong muốn tìm đầu ra ổn định, anh Luận kết hợp cùng với xã Đoàn và Hội Nông dân xã An Hòa liên hệ với siêu thị Co.opmart Long Xuyên.
Qua quá trình kiểm nghiệm gắt gao, nhận thấy nấm sạch, không phun thuốc, không chất bảo quản, an toàn cho người sử dụng, phía siêu thị đã đồng ý ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm lâu dài với THT, trung bình mỗi tháng 900 kg, với giá 40.000 đồng/kg. Việc bảo đảm đầu ra ổn định cho các hộ trồng nấm tạo sự yên tâm trong khâu trồng và dần tạo chuỗi liên kết sản xuất ổn định hơn.
Để kiếm thêm thu nhập và giải quyết được vấn nạn ô nhiễm môi trường, anh Luận còn có sáng kiến tận dụng xác phôi sau khi thu hoạch để trồng nấm rơm và cải mầm. Nhờ cách làm sáng tạo đó, tổng doanh thu của THT hàng năm đạt trên 450 triệu đồng.
Mô hình trồng nấm bào ngư của anh Nguyễn Sĩ Luận được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tuyên dương là 1 trong 10 mô hình, Câu lạc bộ, THT và HTX tiêu biểu. Cá nhân anh vinh dự được nhận Giải thưởng Lương Định Của và Bằng khen của Bộ KH&ĐT vì thành tích xuất sắc trong phát triển kinh tế hợp tác.
Hoàng Lê