 |
|
Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng- Trưởng ban Ban Chỉ đạo Đổi mới, Phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã |
Kinh tế tập thể (KTTT) là khu vực kinh tế mang tính xã hội và nhân văn sâu sắc, bởi bên cạnh việc lấy lợi ích kinh tế làm mục tiêu chính, KTTT còn coi trọng lợi ích xã hội của thành viên; coi trọng sự hợp tác mang tính liên kết, bổ trợ, giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên; góp phần xóa đói, giảm nghèo, tiến tới làm giàu cho các thành viên, phát triển cộng đồng. Với những đặc điểm ưu việt, KTTT, hợp tác xã (HTX) là mô hình được người dân ở nhiều nước trên thế giới ưa chuộng.
Với mục tiêu xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, KTTT càng được coi là một thành phần quan trọng, được coi là nền tảng của nền kinh tế quốc dân.
KTTT luôn được Đảng và Nhà nước ta khuyến khích phát triển, trong đó đặc biệt là kinh tế HTX, coi đây là một thành phần kinh tế quan trọng, cùng với kinh tế nhà nước là nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân.
Điều đó được thể hiện trong Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18/03/2002, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 (khóa IX), các chiến lược phát triển KTTT giai đoạn 2001-2010 và giai đoạn 2010-2020. Ngoài ra, Luật HTX năm 2003 và năm 2012 được Quốc hội thông qua đã tạo hành lang pháp lý đầy đủ, chặt chẽ, khuyến khích và thúc đẩy sự phát triển của khu vực HTX.
Trên thế giới đã có nhiều quốc gia thành công với mô hình này, chẳng hạn Hà Lan hiện có hơn 2.500 HTX hoạt động với 30 triệu thành viên (trong khi dân số Hà Lan chỉ có 17 triệu người, nghĩa là trung bình mỗi người dân Hà Lan là thành viên của gần 2 HTX), đóng góp 18% GDP của Hà Lan, thu nhập bình quân của thành viên đạt 600.000 euro/năm.
Ở nước ta, không phải bây giờ mới có HTX mà mô hình kinh tế này đã có từ những năm 50, đầu năm 60. Tại thời điểm này, HTX phát triển rất mạnh “Dân có ruộng, dập dìu hợp tác/ Lúa mượt đồng, ấm áp làng quê”, trở thành nét văn hóa đẹp của cả một thời kỳ và đóng góp hết sức quan trọng trong sự nghiệp kháng chiến, thống nhất đất nước.
Đến bây giờ, HTX của chúng ta đã có những đổi mới hết sức quan trọng với nhiều quy mô khác nhau, hoạt động có hiệu quả theo nền kinh tế thị trường đem lại những cái lợi ích thiết thực cho các thành viên và đã góp phần xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và đã góp phần quan trọng để phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
Trong kết quả đáng khen ngợi này, vai trò của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam là hết sức quan trọng là ngôi nhà chung, vừa đại diện, vừa bảo vệ, tối ưu hóa quyền lợi cho người dân, thành viên tham gia. Liên minh vừa là cầu nối để truyền tải chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, đồng thời phản ánh tâm tư, nguyện vọng của người dân để Đảng, Nhà nước có quyết sách phù hợp với thực tiễn.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay khu vực KTTT, HTX phát triển vẫn còn chậm, chưa tương xứng với vai trò và vị trí trong nền kinh tế.
Vì vậy, với vai trò là người đại diện và bảo vệ lợi ích hợp pháp của các HTX, của các thành viên, Liên minh HTX Việt Nam cần tiếp tục đổi mới nội dung cũng như hành động quyết liệt hơn, để đóng góp cho việc phát triển kinh tế tập thể.
Việc cần làm đầu tiên trong thời gian tới là Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX các cấp phải tham mưu để hoàn thiện thể chế liên quan đến phát triển KTTT, HTX để khu vực này thực sự phát triển theo nguyên tắc của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, phù hợp với mong mỏi và đáp ứng được lợi ích của các thành viên.
Ngoài ra, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam cũng cần tập trung hỗ trợ các thành viên cả về chính sách lẫn hành động như: cung cấp các dịch vụ đầu vào, đào tạo nâng cao trình độ quan trị, nguồn nhân lực; tổ chức sản xuất, tìm kiếm thị trường, hỗ trợ nguồn vốn cho các HTX để gây dựng một sự phát triển bền vững.
Liên minh HTX cũng phải tiếp tục tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, của người dân về vai trò, vị trí của KTTT, từ đó hệ thống chính trị sẽ vào cuộc để hỗ trợ phát triển.
HTX bảo đảm quyền lợi của các thành viên, nhưng cần hướng tới quản lý như doanh nghiệp để bảo đảm hiệu quả, tránh hình thức. Có như vậy thì khu vực KTTT, HTX mới thực sự xứng đáng với vị trí quan trọng mà các Nghị quyết, văn kiện chính thức của Đảng đã xác định.
Thuỳ Linh ghi
