Những năm trước đây, người dân Xuân Quang 3 đã trồng cây đậu phộng, tuy nhiên do thiếu kỹ thuật canh tác, giống đậu phộng qua nhiều vụ, nhiều năm sản xuất bị thoái hóa, lẫn tạp, mang nhiều mầm bệnh… nên hiệu quả kinh tế không cao. Trước thực trạng này, HTX Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Xuân Quang 3 đã phối hợp với Trung tâm Khuyến nông tỉnh và các cơ quan chuyên môn hỗ trợ người dân sản xuất đậu phộng theo hướng hàng hóa.
Canh tác bền vững
Để đảm bảo chất lượng, toàn bộ giống cây đều được cấp xác nhận trên các chân đất chuyển đổi cây trồng. Nông dân địa phương làm quen với kỹ thuật thâm canh cây đậu phộng như tỉa lá, bón phân, làm cỏ… để cây cho năng suất, chất lượng cao.
Qua thực tế sản xuất cho thấy, nếu đậu phộng trồng vào vụ Đông Xuân sẽ cho năng suất bình quân trên 320 kg/sào, còn vụ Hè Thu có năng suất thấp hơn, khoảng hơn 210kg/sào (1 sào = 500m2). Với giá thu mua của HTX từ 15.000 - 20.000 đồng/kg đậu phộng, mỗi sào cho lãi khoảng 2,6 triệu đồng ở vụ Hè Thu và khoảng 5 triệu đồng ở vụ Đông Xuân.
Trồng đậu phộng theo hướng hàng hóa giúp nâng cao giá trị kinh tế, thích ứng với biến đổi khí hậu. |
So với trồng lúa thì trồng đậu phộng lãi gấp 3 - 4 lần. Ngoài ra, HTX còn hướng dẫn thành viên tận dụng thân cây đậu phộng sau khi thu hoạch ủ làm phân hữu cơ, làm thức ăn cho bò nhằm giảm chi phí mua cỏ, thời gian cắt cỏ. Sản phẩm đậu phộng ngoài việc luộc bán tại chợ các địa phương lân cận, HTX còn tiến hành sơ chế để cung cấp nguyên liệu cho các đơn vị, HTX trên địa bàn phục vụ chế biến.
Mô hình sản xuất của HTX đã giúp người dân nâng cao thu nhập, góp phần cùng địa phương hoàn thành và giữ vững tiêu chí 13 trong xây dựng nông thôn mới. Gần đây, HTX được Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ kinh phí mua 4 máy tuốt đậu phộng với tổng trị giá 34 triệu đồng. Trong đó, Nhà nước hỗ trợ 23,8 triệu đồng (tương đương 70%), HTX đối ứng vốn 10,2 triệu đồng (30%).
Hiện, HTX duy trì quản lý sản xuất 30ha/vụ với cây đậu phộng theo mô hình cánh đồng lớn. Hầu hết các công đoạn sản xuất đều được cơ giới hóa để thực hiện chuyển đổi cây trồng thích ứng với biến đổi khí hậu, đồng thời tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân.
Chung tay xây dựng nông thôn mới
Khi bắt tay vào xây dựng nông thôn mới, UBND xã Xuân Quang 3 xác định lấy sản xuất nông nghiệp làm trọng tâm kết hợp với khuyến khích lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ để tạo nhiều việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Xã thực hiện việc đưa các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi, nhân rộng nhiều mô hình thâm canh tăng năng suất; đồng thời triển khai sản xuất tập trung để thuận tiện trong việc canh tác, thu hoạch. Trong đó, lấy HTX là điểm tựa để cụ thể hóa các nội dung này.
Hiện nay, HTX Xuân Quang 3 không chỉ tập trung vào sản xuất mà còn cùng địa phương hoàn thiện hệ thống giao thông. HTX huy động thành viên, người dân đóng góp ngày công, kinh phí để làm các tuyến đường nội đồng, đường làng, ngõ xóm, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân đi lại và vận chuyển nông sản. Đến nay, 99% các tuyến đường đã được bê tông hóa, giữ vệ sinh sạch sẽ.
Tuy là một xã miền núi còn gặp nhiều khó khăn nhưng nhờ xác định được rõ thế mạnh của địa phương, Xuân Quang 3 vươn lên là xã đi đầu của huyện Đồng Xuân trong xây dựng nông thôn mới. Năm 2018, xã hoàn thành 19/19 tiêu chí và được công nhận là xã nông thôn mới. Hiện, chính quyền và nhân dân tiếp tục bước vào giai đoạn xây dựng nông thôn mới nâng cao nhằm đưa kinh tế nông thôn phát triển lên tầm cao mới.
Nếu như năm 2018, thu nhập bình quân của người dân đạt 27,95 triệu đồng thì đến cuối năm 2019 đã tăng lên 31,7 triệu đồng, tỷ lệ hộ nghèo toàn xã từ 9,19% giảm xuống còn 7,72% vào cuối năm 2019.
Thôn Phước Lộc, xã Xuân Quang 3 ngày càng phát triển từ khi tham gia xây dựng nông thôn mới. |
Để có được thành công này, xã thực hiện hiệu quả việc tái cơ cấu ngành nông nghiệp, đưa thêm các loại cây trồng mới vào sản xuất như: trồng cỏ nuôi bò, sản xuất đậu phộng, trồng đậu bắp, dưa hấu, đậu xanh, hay nuôi heo rừng lai, nuôi nai, chăn nuôi bò sinh sản… Nhờ đó, sản xuất ngày càng tạo ra giá trị kinh tế cao. Người dân cũng đóng góp kinh phí cao hơn vào quá trình xây dựng nông thôn mới.
Theo bà Nguyễn Thị Ái, ở thôn Phước Lộc, sau khi được hướng dẫn kỹ thuật trồng cỏ trong mô hình nông lâm kết hợp, bà đã triển khai trên diện tích 2ha của gia đình. Sau một năm, gia đình thu lãi 90 triệu đồng, cao gấp 2 lần so với làm cách cũ.
Với mục tiêu về đích nông thôn mới nâng cao vào năm 2022, xã Xuân Quang 3 đang nỗ lực huy động mọi nguồn lực để sớm hoàn thành các tiêu chí. Tuy còn nhiều việc phải làm, nhưng những gì đã đạt được trong thời gian vừa qua không thể không nhắc đến vai trò của mô hình HTX trong công tác tuyên truyền, vận động nông dân tích cực thực hiện tốt các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới.
Huyền Trang