Vĩnh Phúc hiện có hơn 600 HTX với hơn 230.000 thành viên hoạt động trên nhiều lĩnh vực như: Nông nghiệp; công nghiệp; tiểu thủ công nghiệp; xây dựng; thương mại; điện; kinh doanh tổng hợp. Tổng số lao động thường xuyên trong các HTX là gần 40.000 người, đội ngũ cán bộ quản lý khoảng 1.500 người. Tổng số vốn và giá trị tài sản của các HTX đạt khoảng 3.000 tỷ đồng. Tỷ lệ HTX đang hoạt động đạt hơn 80% tổng số HTX.
Đối diện nhiều khó khăn
Theo đánh giá của các cơ quan chuyên môn, hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ của các HTX thiếu ổn định, bị động, lợi ích mang lại cho thành viên chưa cao. Nguyên nhân chủ yếu là do việc thể chế hóa các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế HTX còn chậm và chưa đồng bộ. Một số chính sách và văn bản hướng dẫn có tính khả thi chưa cao và chưa quan tâm đầy đủ đến yếu tố chất lượng hiệu quả và khả năng hội nhập của các tổ chức kinh tế HTX. Bản thân các HTX chưa phát huy hết nội lực của mình.
 |
|
HTX Dịch vụ Nông nghiệp Tân Phong là một trong rất nhiều HTX chưa có trụ sở hoạt động (Ảnh: Internet) |
Thành lập được gần 2 năm, HTX Rau sạch Tiên Phong (thôn Cao Quang, xã Cao Minh, TP Phúc Yên) gặp phải không ít khó khăn khi mới chuyển đổi sang sản xuất theo quy trình VietGAP. Bởi, sản xuất rau an toàn theo quy trình VietGAP phải làm đúng theo quy trình khá nghiêm ngặt, với khoảng 20 tiêu chí. Trong khi lao động của HTX chủ yếu là nông dân địa phương vốn đã quen canh tác cũ nên việc nắm bắt các yêu cầu sản xuất rau an toàn còn hạn chế.
Một khó khăn lớn hơn cả đó là vấn đề đầu ra sản phẩm. Do chi phí đầu vào cho sản xuất cao hơn so với làm theo kiểu truyền thống nên HTX buộc phải nâng giá bán. Nhưng giá cao thì lại khó bán vì không thể cạnh tranh được với các loại rau thông thường ở chợ truyền thống có giá rẻ hơn.
Một đơn vị khác nổi bật trong lĩnh vực kinh doanh, bán lẻ điện là HTX Dịch vụ điện Tề Lỗ (xã Tề Lỗ, huyện Yên Lạc) hiện có hơn 2.300 khách hàng sử dụng dịch vụ. Ông Tạ Văn Hồng, Giám đốc HTX cho biết: “Thời gian đầu hoạt động, HTX gặp phải không ít khó khăn, nhất là về cơ sở vật chất, trang thiết bị. Phải nhờ sự quan tâm của UBND tỉnh, Sở Công Thương, cùng sự lãnh, chỉ đạo của Đảng ủy, UBND xã, HTX được vay vốn REII để cải tạo, nâng cấp lưới điện".
Đến nay, HTX đã có 7 trạm biến áp được phân bổ đều trong toàn xã, với tổng công suất hơn 3.000 kVA; hệ thống lưới điện 100% là dây cáp bọc; 100% công tơ điện là công tơ E-mic có hòm chứa Composite. Những năm gần đây, tổn thất điện năng của HTX đã giảm đáng kể, doanh thu, lợi nhuận của HTX liên tục tăng. HTX đã giải quyết việc làm cho 10 lao động với mức lương trung bình 3,5 triệu đồng/người/tháng. Hiện, HTX thực hiện đóng BHXH, BHYT cho 100% người lao động.
Giải pháp tháo gỡ
Hiện nay, hầu hết các HTX HTX trên địa bàn Vĩnh Phúc gặp phải khó khăn chung là chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để vay vốn; nhiều HTX chưa có trụ sở riêng để hoạt động. Việc tổ chức đào tạo, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ quản lý và lao động khu vực kinh tế HTX không được thường xuyên do nguồn kinh phí hạn hẹp.
Bản thân các HTX không có kinh phí hỗ trợ cán bộ tham gia học tập nâng cao trình độ. Hiện chỉ có khoảng 30% tổng số cán bộ, quản lý các HTX trên địa bàn tỉnh có trình độ chuyên môn đại học và cao đẳng.
 |
|
HTX Rau sạch Tiên Phong gặp không ít khó khăn khi chuyển đổi sang sản xuất VietGAP (Ảnh: Internet) |
Ông Phạm Tiến Bắc, Giám đốc HTX Dịch vụ Nông nghiệp Tân Phong (huyện Bình Xuyên) nêu lên thực trạng trong chính HTX của mình: "Năng lực quản lý của Hội đồng quản trị và Ban giám đốc HTX còn hạn chế, làm việc không ổn định lâu dài trong HTX. Công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức về kinh tế hợp tác, HTX chưa thường xuyên và chưa sâu nên khó thay đổi nhận thức của cán bộ và thành viên HTX".
Để tháo gỡ những khó khăn này và tạo điều kiện cho các HTX phát triển, bên cạnh các chính sách của trung ương, tỉnh Vĩnh Phúc đã xây dựng, ban hành nhiều cơ chế hỗ trợ cho kinh tế HTX, có thể kể đến như: Chính sách đào tạo cán bộ và nguồn nhân lực quản lý HTX; ưu đãi đất đai đối với HTX; thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh Vĩnh Phúc.
Các HTX cũng được hỗ trợ đổi mới công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm, hạ giá thành, nâng sức cạnh tranh; hỗ trợ tiếp thị và mở rộng thị trường, chính sách đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như giao thông, thủy lợi, điện, nước… tạo môi trường và điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế hợp tác, HTX.
Bên cạnh đó, các cấp, các ngành cần quan tâm đầu tư thích đáng hơn nữa, đồng thời giám sát chặt chẽ việc thực hiện các hoạt động hỗ trợ với kinh tế HTX. Mỗi HTX cũng cần chủ động thay đổi tư duy, nâng cao năng lực hoạt động; xây dựng kế hoạch phát triển thích ứng với cơ chế thị trường, tránh trông chờ ỷ lại vào Nhà nước. Có như vậy, các khó khăn mới được tháo gỡ để phát triển bền vững.
Thu Huyền
