Theo Ban giám đốc, HTX tập trung khai thác thế mạnh đi đôi với nâng cao chất lượng nông sản địa phương nhằm tạo việc làm song hành với phát triển kinh tế nông thôn.
Tìm chỗ đứng cho sản phẩm
Tương nếp là một mặt hàng tiêu biểu của HTX và cũng là sản phẩm truyền thống của xã Tiên Nữ. Tuy nhiên, nghề sản xuất tương truyền thống từng rơi vào cảnh mai một, chỉ còn một số hộ sản xuất quy mô nhỏ lẻ, manh mún hoặc sản xuất phục vụ nhu cầu sử dụng hàng ngày của người dân trong vùng, làm quà biếu cho khách quý, người thân ở xa.
Với mục tiêu khôi phục nghề truyền thống, các thành viên HTX Thủy Phương đã thống nhất ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất kết hợp với xây dựng quy trình kỹ thuật làm tương.
Từ nguyên liệu chính là đỗ tương, gạo nếp cái hoa vàng, muối, nước, tương của HTX được áp dụng phương pháp ủ lên men truyền thống: Ủ chín, đủ ngày nên tương có màu vàng hơi đỏ, vị thanh, không gắt, ngọt đậm và đảm bảo an toàn thực phẩm. Đến nay, tương nếp Thủy Phương là một trong những sản phẩm được UBND tỉnh công nhận là sản phẩm OCOP, xếp hạng 3 sao. Đây là nền tảng giúp sản phẩm của HTX đến gần hơn với người tiêu dùng.
![]() |
Khu vực sản xuất tương của HTX. |
“Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) như một luồng gió mới, khuyến khích HTX khai thác thế mạnh, tạo cơ hội để nâng cao chất lượng cũng như năng cạnh tranh của các sản phẩm đặc trưng của địa phương”, bà Khương Thị Lý, Giám đốc HTX cho biết.
Hiện nay, HTX phối hợp với địa phương tuyên truyền, quảng bá bằng cách gửi sản phẩm cho một số nhà hàng, quán ăn, hộ kinh doanh nhỏ, khách sạn trên địa bàn TP Vĩnh Yên và một số vùng phụ cận như: Quầy kinh doanh nông sản sạch Bếp Việt, nhà hàng Long Thành, nhà hàng Khánh Ly và một số tiểu thương tại chợ Vĩnh Yên…
Ngoài tương nếp, HTX Thủy Phương còn sản xuất dấm gạo và cá thính. Các sản phẩm đều không sử dụng chất phụ gia, hóa chất nên hoàn toàn bảo đảm sức khỏe cho người tiêu dùng.
Để làm ra sản phẩm chất lượng, nguyên liệu đầu vào được HTX chọn lọc rất kỹ lưỡng. Loại gạo được chọn làm tương phải dẻo, thơm, đỗ phải là loại 1. Sản phẩm cá thính phải chọn cá tươi, được nuôi tự nhiên, không tăng trọng. Ngoài ra, quy trình làm sản phẩm cũng đòi hỏi người lao động phải có kinh nghiệm, sự tỉ mỉ, khéo léo trong từng công đoạn từ sơ chế đến khâu đóng gói.
Đến nay, HTX đã có lượng khách hàng ổn định, doanh thu đạt 500-600 triệu đồng/năm. Ngoài mang lại thu nhập cho 8 thành viên, HTX còn tạo việc làm cho 4 lao động cố định với mức lương 6 triệu đồng/người/tháng. Đời sống vật chất, tinh thần của thành viên, người lao động từng bước được nâng lên, góp phần tích cực vào thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương.
Phát huy vai trò “bà đỡ”
HTX Thủy Phương đăng ký sản xuất kinh doanh với ngành nghề sản xuất và chế biến lương thực - thực phẩm sạch như: Nước mắm nguyên chất, mắm tôm, xì dầu, dấm lên men từ rượu, tương gạo nếp, bánh gạo rang, cá thính, măng ớt… cung cấp cho khách hàng trong và ngoài tỉnh.
Để giúp người dân có việc làm và tăng thêm thu nhập từ sản phẩm truyền thống, HTX đã đứng ra thu mua các nguyên liệu của người dân, sau đó về chế biến. HTX cũng liên kết với một số cơ sở sản xuất, hộ gia đình để bao tiêu đầu ra cho sản phẩm như cá thính, dấm, măng ớt, bánh gạo rang… Chính vì vậy, thị trường đầu ra cho nông, đặc sản của địa phương được rộng mở.
![]() |
Một góc nông thôn mới ở Tiên Nữ hôm nay (Ảnh: Hà Trương) |
Hoạt động hiệu quả của HTX Thủy Phương đã góp phần không nhỏ vào quá trình phát triển sản xuất hàng hóa đi đôi với chú trọng ngành nghề kinh doanh, dịch vụ trong xây dựng nông thôn mới ở Tiên Nữ. Việc này nhằm nâng cao thu nhập cho người dân theo hướng bền vững, từ đó thúc đẩy tái cơ cấu nông nghiệp.
Đến nay, xã quy hoạch các vùng sản xuất hàng hóa, khoanh 9 vùng nuôi trồng thủy sản theo mô hình 1 vụ lúa, 1 vụ cá diện tích hơn 100ha; chăn nuôi lợn theo mô hình bán trang trại; tạo điều kiện cho các hộ liên kết và mở rộng một số ngành nghề truyền thống như: nghề mộc, xây dựng, sản xuất kinh doanh tương nếp, cá thính... Nhờ đó, thu nhập bình quân đầu người năm 2019 của xã đạt 39,6 triệu đồng, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 1,9%.
Thực tế khẳng định, thành công trong xây dựng nông thôn mới ở Tiên Nữ ngoài việc làm tốt công tác tuyên truyền thì việc thành lập mô hình HTX có vai trò vô cùng quan trọng nhằm phát huy nguồn nội lực trong dân. Đến nay, không chỉ HTX Thủy Phương, xã còn có 1 HTX vệ sinh môi trường tổ chức phân loại rác giảm bớt áp lực về việc xử lý rác thải, chất thải rắn.
Sau khi được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới vào đầu năm 2019, xã Tiên Nữ đang tiếp tục duy tu, bảo dưỡng, nâng cấp sửa chữa các tuyến đường giao thông, các công trình văn hóa; đẩy mạnh bảo vệ môi trường, phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho nhân dân thông qua phát triển HTX. Xã phấn đấu đến năm cuối 2020, thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 43 triệu đồng, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 1,7%.
Như Yến