HTX Tiên Sơn là mô hình kinh tế tiên phong trong ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất tại địa phương. HTX đang song hành trồng rau, cây ăn quả và chăn nuôi lợn để gia tăng giá trị kinh tế.
Bước ngoặt từ trồng rau an toàn
Trước đây, việc trồng các loại rau củ quả của bà con nông dân chỉ là theo kinh nghiệm. Các công đoạn đều làm thủ công, thường xuyên sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật hóa học, đặc biệt là việc dùng thuốc diệt cỏ tràn lan gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng... Sản phẩm rau màu làm ra vì thế khó tiêu thụ trên thị trường.
Sau khi nghiên cứu kỹ và xác định phải tận dụng lợi thế nguồn nước ở hồ Tiền Phong cũng như khí hậu mát mẻ ở địa phương, HTX đã tiến hành thực hiện tái cơ cấu các loại cây trồng giúp tăng năng suất, sản lượng và tăng thu nhập cho các thành viên. Trong đó có việc trồng rau màu theo tiêu chuẩn VietGAP.
![]() |
HTX đang đẩy mạnh sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP (Ảnh:TL) |
Lức đầu mới triển khai, HTX gặp không ít khó khăn vì quy trình sản xuất đòi hỏi người dân phải tuân thủ các nguyên tắc một cách nghiêm ngặt, trong khi niềm tin vào mô hình sản xuất an toàn chưa nhiều. Thị trường đầu ra cũng hết sức khó khăn do người tiêu dùng chê rau VietGAP đắt mà hình thức không khác nhiều so với rau trồng bình thường.
Tuy nhiên, được địa phương hỗ trợ, các thành viên luôn kiên trì sản xuất, tuân thủ đúng 10 nguyên tắc trong quy trình VietGAP. Các thành viên tuân thủ sử dụng phân thuốc theo tiêu chuẩn “4 đúng”, đồng thời áp dụng phương pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM để phòng trừ sâu hại. Đặc biệt, HTX bảo đảm thời gian cách ly khi thu hoạch. Trước khi đưa ra thị trường, các cơ quan chuyên môn đều đến lấy mẫu đất, nước cũng như sản phẩm đi kiểm tra. Nếu bảo đảm chất lượng mới được xuất ra thị trường.
Sản phẩm không chỉ tiêu thụ trong tỉnh mà còn được xuất đi nhiều tỉnh, thành khác nên người trồng rau cũng phấn khởi, tin tưởng vào quy trình sản xuất VietGAP và hướng đi của HTX.
Từ 3 ha ban đầu, đến nay, HTX đã mở rộng lên gần 13 ha rau an toàn. Trung bình mỗi năm, HTX xuất ra thị trường khoảng 900 tấn rau các loại. Doanh thu từ sản xuất rau an toàn là 4-5 tỷ đồng/năm.
Mở rộng sản xuất
Không dừng ở sản xuất rau an toàn, HTX còn khuyến khích các thành viên mở rộng sang trồng các loại cây ăn quả để tận dụng diện tích đất đồi, đồng thời nâng cao giá trị gia tăng. Hiện, HTX đang tập trung trồng các loại cây na, nhãn, xoài… trên diện tích 36 ha.
Để hỗ trợ các thành viên, ngoài việc đi tham quan các mô hình sản xuất ở các tỉnh, HTX còn mời cán bộ nông nghiệp về tổ chức chuyển giao khoa học kỹ thuật cho các hộ dân.
HTX cùng chính quyền địa phương hỗ trợ các hộ về tem, mác. 100% hộ thành viên được chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP. HTX cũng tích cực tham gia giới thiệu sản phẩm tại các tuần lễ nông sản, ngày hội nông sản do huyện, tỉnh tổ chức để mở rộng thị trường tiêu thụ. Hiện, các hộ đều có thu nhập khá từ trồng cây ăn quả.
![]() |
Na là một trong những cây trồng của HTX Tiên Sơn (Ảnh: TL) |
Song song đó, các thành viên còn nuôi 100 con lợn nái ngoại để phục vụ lấy giống chăn nuôi lợn thịt, đồng thời cung cấp giống cho thị trường. Mỗi năm, HTX xuất bán hơn 100 tấn thịt lợn hơi và trên 1.000 con lợn giống. Sản phẩm chăn nuôi của HTX không có dư lượng hóa chất và chất cấm.
Để bảo đảm môi trường sản xuất, toàn bộ nguồn chất thải từ chăn nuôi đều được xử lý qua hầm biogas, sau đó dùng làm chất đốt và cung cấp nguồn phân hữu cơ phục vụ trồng cây ăn quả và rau màu.
Hiện, 100% thành viên có mức sống từ trung bình khá trở lên, trong đó 75% thành viên khá và giàu, với mức thu nhập bình quân 150-200 triệu đồng/năm. HTX còn xây dựng đề án đề nghị huyện cho phép mở rộng thêm 16 ha rau an toàn tại bản Mé và bản tái định cư Mai Quỳnh.
Theo đánh giá của UBND xã Mường Bon, mô hình sản xuất của HTX Nông nghiệp Tiên Sơn đã góp phần không nhỏ vào quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp của địa phương, từ đó thúc đẩy đời sống nhân dân, giúp họ vươn lên thoát nghèo bền vững. Đến cuối năm 2019, tỷ lệ hộ nghèo của xã đã giảm xuống còn 5,6%.
Điển hình như gia đình anh Đào Văn Lư, ở bản Mai Tiên trước đây là hộ nghèo, do không có việc làm ổn định nên đời sống rất bấp bênh. Từ khi tham gia HTX Tiên Sơn đến nay, gia đình anh đã thoát được nghèo và có thu nhập ổn định. Hiện, anh đã xây được nhà kiên cố, lại được HTX hỗ trợ việc làm. Anh cho biết hai vợ chồng sẽ tiếp tục mở rộng diện tích trồng rau sạch để tăng thu nhập, nuôi dạy các con ăn học chu đáo.
Như Yến