Là HTX chuyên sản xuất lúa trên quy mô toàn xã, HTX Nông nghiệp 1 Mỹ Hiệp có diện tích sản xuất lên đến 380ha, trong đó có 26 ha HTX liên kết với Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp Duyên hải Nam Trung bộ sản xuất lúa giống.
Nhiều sáng kiến diệt ốc bươu vàng
Điều khó khăn trong sản xuất là khi lúa được cắm rễ xuống ruộng cũng là lúc các thành viên không khỏi lo lắng bởi nạn ốc bươu vàng cắn phá. Đã có thời kỳ, người dân dùng thuốc hóa học diệt ốc nhưng hiệu qủa chỉ trong thời gian ngắn, ốc vẫn tiếp tục sinh sản đầy ruộng và cắn phá lúa.
Trước thực trạng này, HTX Mỹ Hiệp đã huy động người dân ra quân diệt ốc bươu vàng bằng phương pháp thủ công. Sau khi lúa bén rễ được 2-3 tuần, các thành viên đồng loạt ra đồng bắt ốc và bắt liên tục trong nhiều ngày.
![]() |
Trứng ốc bưu vàng thương bám vào gốc và thân cây lúa để sinh sản (Ảnh: TL) |
Hàng loạt các phương pháp thủ công được áp dụng để mang lại hiệu qủa như thực hiện vét rãnh trên ruộng để khi tháo nước, ốc gom xuống rãnh dễ thu gom. Người dân cũng tiến hành cắm cọc rải rác trên ruộng để ốc bám vào rồi lên đẻ, thuận tiện thu gom trứng bằng tay.
Vì đã có kinh nghiệm và nghiên cứu đặc điểm của ốc bươu vàng nên HTX Mỹ Hiệp hướng dẫn người dân không đưa nước vào ruộng sớm, chỉ giữ ruộng đủ ẩm để hạn chế ốc bươu vàng di chuyển và gây hại. Ngoài bắt trên ruộng, người dân còn thực hiện dùng lưới mắt cáo, phên tre đặt ở các đầu cống, bọng thoát nước ngay từ đầu vụ để ngăn ốc lây lan.
Ngoài ra, mọi người còn dùng lá đu đủ, cây xương rồng, thân lá khoai mì thả xuống nước. Nhựa từ các loại cây này sẽ dẫn dụ ốc và làm chúng say rồi nổi lên mực nước giúp dễ bắt hơn.
Với phương châm bảo đảm chất lượng lúa đi đôi với bảo vệ đồng ruộng và sức khỏe con người, HTX Mỹ Hiệp tích cực khuyến khích người dân sử dụng phương pháp thủ công và áp dụng các kỹ thuật để mang lại hiệu cao. Ngay từ giai đoạn chuẩn bị làm đất, HTX đã thực hiện cày bừa kỹ, cày sâu để có thể diệt được ốc bươu vàng nằm vùi dưới ruộng. Sau khi thu hoạch, công đoạn cày lật ngay cũng giúp hạn chế ốc bươu vàng tiếp tục sinh trưởng vào lứa sau.
“Lợi ích kép”
Không chỉ tổ chưc thu gom, bắt ốc bươu vàng, HTX Mỹ Hiệp còn đứng ra thu mua toàn bộ số ốc của người dân để bán cho các cơ sở chăn nuôi làm thức ăn. Việc này đã mang lại “lợi ích kép” cho người nông dân, giúp họ vừa có nguồn thu nhập cải thiện cuộc sống vừa góp phần bảo vệ, hạn chế tối đa sự tàn phá cây lúa của loài ốc ngoại lai này.
Bà Nguyễn Thị Lanh, thành viên HTX, cho biết: Cứ mỗi lúc làm việc đồng hay có thời gian rảnh là bà thực hiện bắt ốc bươu vàng. Một phần để tận dụng ốc làm thức ăn cho ngan vịt, một phần bán cho HTX. Trung bình một ngày, bà nhặt được khoảng 50 kg ốc, giá bán cho HTX là 2,5-3 nghìn đồng/kg.
![]() |
Thu mua ốc bưu vàng giúp bảo vệ môi trường và gia tăng thu nhập cho người dân (Ảnh:TL) |
Có thêm nguồn thu nhập trên chính cánh đồng của mình nên những vụ lúa gần đây, người dân trong xã đã tự giác bắt ốc bươu vàng mà không chờ HTX phát động như trước. Khi HTX chưa đứng ra thu mua, ốc bươu vàng bắt được sau các đợt phát động, người dân thường rải lên đường để xe cán qua tiêu hủy hoặc chất đống ngoài đồng chờ phân hủy, điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường, nhất là khi nắng nóng ốc phân hủy gây mùi hôi khó chịu.
“Hiện nay, nông dân có thời gian rỗi là lại ra đồng bắt ốc để có thu nhập cũng như góp phần tiêu diệt, hạn chế sự tàn phá đồng ruộng của ốc bươu vàng”, ông Trần Ngọc Sanh-Giám đốc HTX Mỹ Hiệp, cho biết.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, HTX tổ chức 4-5 điểm thu mua ốc. Khi vào cao điểm, bình quân mỗi ngày, HTX thu mua được trên 10 tấn ốc. Theo Giám đốc Trần Ngọc Sanh, thực tế trên đồng ruộng của HTX những vụ lúa vừa qua cho thấy, số lượng ốc bươu vàng đã giảm đi nhiều vì thế nạn ốc cắn phá lúa cũng giảm rõ rệt và cây lúa sinh trưởng tốt. Người dân chủ yếu bắt ốc bươu vàng bằng phương pháp thủ công nên đã gián tiếp giảm chi phí thuốc bảo vệ thực vật, qua đó góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản và bảo vệ môi trường.
Như Yến