Nâng tầm thương hiệu gà đồi Yên Thế

Huyện Yên Thế (Bắc Giang) là nơi có điều kiện tự nhiên, sinh thái, thổ nhưỡng thuận lợi trong phát triển ngành nông nghiệp đa dạng với nhiều mô hình kinh tế vườn đồi, vườn rừng gắn với phát triển chăn nuôi, đặc biệt là chăn nuôi gà thả đồi.

Tận dụng lợi thế tự nhiên

Yên Thế với bạt ngàn vườn cây ăn quả, đặc biệt là cây vải thiều. Theo một số người dân, từ những năm 2006, trên địa bàn huyện đã nổi lên phong trào chăn nuôi gà đồi giống địa phương dưới tán cây vải thiều. Từ đó, “Gà đồi Yên Thế” đã trở thành sản phẩm nông nghiêp mũi nhọn phù hợp với nhu cầu thị trường.

Phong trào nuôi gà đồi dưới tán cây vải thiều được người dân Yên Thế phát triển từ những năm 2006.

Trò chuyện với anh Giáp Quý Cường, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Nông nghiệp xanh Yên Thế, mới hiểu vì sao HTX này luôn là lá cờ đầu trong phong trào sản xuất, kinh doanh giỏi tại địa phương. Anh Cường chia sẻ, bản thân anh từng đi buôn gà từ năm 16 tuổi. Năm 2011, gà đồi Yên Thế được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp Chứng nhận nhãn hiệu hàng hóa, những người đi buôn gà, trong đó có anh thêm thuận lợi, nhưng chỉ sau một thời gian lại rơi vào tình cảnh khó khăn. 

Theo anh Cường, nguyên nhân của tình trạng này là do nhiều thương lái vì lợi nhuận trước mắt đã trà trộn gà kém chất lượng, không rõ nguồn gốc thành gà đồi Yên Thế, ảnh hưởng lớn đến những người buôn bán chân chính.

Với mong muốn gìn giữ và phát triển thương hiệu gà đồi Yên Thế, năm 2017, được sự hỗ trợ, tư vấn và hướng dẫn của Phòng NN-PTNT Yên Thế, anh Cường đã đứng ra vận động thành lập HTX Nông nghiệp xanh Yên Thế với ngành nghề chính là chăn nuôi gia cầm; sản xuất, chế biến nông - lâm thủy sản và các sản phẩm từ gà đồi Yên Thế.

Thích ứng với thị trường

Ngay từ những ngày đầu hoạt động, HTX xác định mục tiêu là phát huy thế mạnh và các điều kiện tự nhiên của địa phương, đồng thời gìn giữ và phát triển thương hiệu gà đồi Yên Thế gắn với sản xuất an toàn, thân thiện với môi trường...

Hiện nay, HTX Nông nghiệp xanh Yên Thế đang phát triển mô hình liên kết sản xuất gà đồi Yên Thế theo chuỗi giá trị khép kín, từ con giống, chăn nuôi đến giết mổ, chế biến, tiêu thụ để nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm.

Mục tiêu của HTX là đưa ra thị trường những sản phẩm chất lượng tới tay người tiêu dùng, đặc biệt quan tâm, chú trọng đến việc xây dựng và phát triển mô hình liên kết sản phẩm “gà đồi Yên Thế” theo chuỗi mô hình phong phú và đa dạng.

Anh Cường chia sẻ, năm 2017, sau khi thành lập HTX Nông nghiệp xanh Yên Thế, anh và các hộ thành viên bắt đầu thực hiện việc siết chân cho từng con gà lông nhằm hạn chế việc đánh đồng với những chủng loại gà khác, nhưng rồi việc làm này thất bại vì chi phí quá cao, khó cạnh tranh khi phải đặt mua từng chiếc dây thít từ Trung Quốc.

“Thất bại nhưng không nản, để phát triển mở rộng mô hình sản phẩm gà đồi Yến Thế, các thành viên HTX đã nghĩ ra nhiều ý tưởng táo bạo, làm ra những sản phẩm chuyên sâu về giò, chả, xúc xích…từ thịt gà để đáp ứng nhu cầu ngày cao của người dân. Đồng thời, tạo công ăn việc làm, đầu ra sản phẩm cho bà con chăm nuôi ổn định về giá cả theo hằng năm đã được ký kết với HTX, từ đó nâng cao giá trị thương hiệu sản phẩm “gà đồi Yên Thế” ở thị trường trong và ngoài nước”, anh Cường kể.

Gà đồi của HTX được chăn nuôi theo quy trình kỹ thuật khép kín, có sổ sách theo dõi, quản lý, đảm bảo thời gian nuôi cũng như thời gian cách ly các loại thuốc kháng sinh trước khi được xuất bán ra thị trường. Ngoài ra, các thành viên HTX cũng thường xuyên được tham gia các lớp tập huấn về khoa học kỹ thuật do HTX và cơ quan chức năng tổ chức.

Hiện, HTX Nông nghiệp xanh Yên Thế đã có 2 sản phẩm: Giò gà và thịt gà đóng túi hút chân không được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao, cung ứng vào chuỗi cửa hàng, siêu thị tiện lợi…nhằm tạo hướng đi mới cho sản phẩm gà đồi Yên Thế.

Chế biến sâu làm nên giá trị

Để “Gà đồi Yên Thế” vươn xa, đồng thời đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, HTX Nông nghiệp xanh Yên Thế đã mạnh dạn đầu tư cơ sở hạ tầng, dây chuyền để thực hiện chế biến sâu có công suất 400 con/giờ, nhà xưởng rộng 550m2, bao gồm nhà nuôi nhốt tạm thời; khu sơ chế, giết mổ; phòng đóng gói, bảo quản; máy móc thiết bị sản xuất… đạt chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu.

Các sản phẩm chính của HTX là gà lông, gà đóng gói chân không, giò gà, chả gà, xúc xích gà, gà ủ muối, khô gà lá chanh…

Hiện, HTX đang xuất bán khoảng 2.000 con gà mỗi ngày, trong đó có khoảng 1.000 con được giết mổ. Các sản phẩm của HTX là gà đóng gói chân không, giò gà, chả gà, xúc xích gà, gà ủ muối, khô gà lá chanh… Trong đó, một số sản phẩm đạt OCOP 4 sao và là sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu qua các năm. Các sản phẩm được dán tem truy xuất nguồn gốc trước khi đưa ra thị trường tiêu thụ, đảm bảo theo quy định của pháp luật, vừa giúp người tiêu dùng yên tâm về nguồn gốc của sản phẩm, vừa nâng cao được giá trị thương phẩm.

Năm 2024, Liên minh HTX Việt Nam đã trao tặng danh hiệu "Ngôi sao Hợp tác xã" cho HTX Nông nghiệp xanh Yên Thế

Anh Cường cho biết, HTX là một trong những đơn vị đi đầu trong việc tạo liên kết chuỗi giá trị từ con giống, chăn nuôi đến giết mổ, chế biến và tiêu thụ. Tuy nhiên, với chế biến sâu thì vẫn còn nhiều khó khăn cần phải vượt qua, trong đó đặc biệt là vấn đề về vốn để đầu tư máy móc, công nghệ mới.

Hơn một năm trở lại đây, Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch (VIAEP) đã chuyển giao thành công dây chuyền tự động, cấp đông tế bào cho HTX. Dây chuyền này giúp thời gian bảo quản đông lâu hơn từ 3 - 12 tháng mà không làm thay đổi chất lượng thịt gà.

“Với dây chuyền mới này, HTX dự định sẽ mở rộng thêm các thị trường ở phía Nam và xa hơn nữa là hướng tới xuất khẩu. Tuy nhiên, nếu chỉ mình HTX thì rất khó, cần thêm nhiều sự quan tâm hỗ trợ của các cấp, các ngành”, anh Cường chia sẻ.

Cũng trong năm 2024, HTX Nông nghiệp xanh Yên Thế đã đạt giải thưởng "Mai An Tiêm" cho sản phẩm tiêu biểu "Gà đồi Yên Thế" do Liên minh HTX Việt Nam trao tặng.

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, năm 2024 các sản phẩm từ gà đã mang về doanh thu trên 16 tỷ đồng cho HTX, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho các hộ thành viên. Đặc biệt hơn, HTX Nông nghiệp xanh Yên Thế đã được Liên minh HTX Việt Nam ghi nhận những nỗ lực, đóng góp của mình vào sự nghiệp phát triển của HTX qua 2 giải thưởng: Giải thưởng tôn vinh HTX tiêu biểu “Ngôi sao Hợp tác xã” và giải thưởng tôn vinh sản phẩm tiêu biểu “Mai An Tiêm” cho sản phẩm gà đồi Yên Thế.

Phạm Hòa