Bài viết "Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng" của Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh vai trò không thể phủ nhận của kinh tế tư nhân, với những con số ấn tượng: đóng góp khoảng 51% GDP, tạo ra hơn 40 triệu việc làm và chiếm 82% tổng số lao động cả nước. Trong bức tranh kinh tế tư nhân đa dạng đó, các HTX, cùng với doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh cá thể, đang ngày càng chứng minh vị thế và tầm quan trọng của mình.
HTX nông nghiệp - một nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế tư nhân
Mô hình HTX kiểu mới, với bản chất là một hình thức tổ chức kinh tế tư nhân dựa trên sự hợp tác và liên kết, đang trở thành một thành tố quan trọng trong nền kinh tế quốc dân.
Tại Tọa đàm “Kinh tế Hợp tác xã: Động lực quan trọng cho phát triển bền vững” diễn ra ngày 28/3, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Cao Xuân Thu Vân khẳng định sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước đối với mô hình này.
Việc chuyển đổi sang mô hình HTX kiểu mới không chỉ là động lực giúp các HTX phát triển theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, nâng cao hiệu quả sản xuất và kinh doanh cho các thành viên mà còn tăng cường khả năng liên kết, đóng góp vào sự phát triển kinh tế chung của đất nước và thúc đẩy nền nông nghiệp bền vững.
Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam nhấn mạnh: “Sự quan tâm của Tổng Bí thư là động lực to lớn để khu vực HTX tiếp tục đổi mới, phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Đây là một tín hiệu quan trọng để các cấp, các ngành hoàn thiện thể chế, chính sách, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho HTX tiếp cận vốn, đất đai, khoa học công nghệ và thị trường”. Sự quan tâm này cũng là cơ hội để HTX đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, mở rộng liên kết với doanh nghiệp, không chỉ phát triển trong nước mà còn vươn ra thị trường quốc tế".
 |
|
"Với sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Đảng và Nhà nước, tôi tin tưởng rằng trong thời gian tới, HTX kiểu mới sẽ thực sự trở thành một trong những động lực quan trọng cho sự phát triển kinh tế tư nhân", Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Cao Xuân Thu Vân chia sẻ. (Ảnh: Mạnh Hòa) |
Theo Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, rõ ràng, HTX, đặc biệt là HTX nông nghiệp, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong phát triển kinh tế tư nhân. Mối liên kết chặt chẽ giữa HTX và doanh nghiệp là minh chứng rõ ràng cho điều này. Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NN&MT) Lê Đức Thịnh cũng khẳng định rằng, để xây dựng một xã hội hài hòa và mang lại phúc lợi cho nông dân, vai trò của HTX là không thể thiếu.
Thực tế cho thấy, cả nước hiện có hơn 33.000 HTX, trong đó 67% là HTX nông nghiệp. Sự phát triển của HTX kiểu mới đang có những chuyển biến tích cực, đặc biệt là sau khi Luật HTX 2023 có hiệu lực. Nhiều HTX đã và đang đóng góp vào sự phát triển kinh tế, thậm chí có những HTX đã tham gia vào hoạt động xuất khẩu. Những cái tên như HTX Dịch vụ Nông nghiệp Số (Hà Nội), HTX Nông nghiệp Evergrowth (Sóc Trăng)… thể hiện khát vọng đổi mới và đóng góp vào nền kinh tế của các HTX.
Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Cao Xuân Thu Vân khẳng định: “Qua đây cũng cho thấy, dù điều kiện thị trường có khắc nghiệt như thế nào thì chỉ có đổi mới thì HTX mới phát triển và khẳng định được vai trò của mình trong nền kinh tế của đất nước”.
Ưu thế và động lực để HTX bứt phá
Không chỉ có sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, mà trong điều kiện hiện nay, HTX còn có những ưu thế vượt trội để phát triển và bứt phá.
Trước hết, đó là khung pháp lý cho khu vực kinh tế tập thể, HTX ngày càng được hoàn thiện. Tiêu biểu là Luật HTX 2023 với những cơ chế hỗ trợ cụ thể về vốn, công nghệ, cơ sở hạ tầng và nhân lực. Luật mới cũng phân cấp rõ ràng các đối tượng áp dụng và triển khai, từ đó tạo thuận lợi cho việc đưa Luật vào trong thực tế đời sống của khu vực HTX.
Bên cạnh đó, xu hướng phát triển xanh và bền vững đang tạo ra lợi thế lớn cho HTX. Với đặc thù gắn kết chặt chẽ với nông dân và cộng đồng địa phương, HTX có thể tận dụng lợi thế này để phát triển chuỗi giá trị nông sản sạch, hữu cơ, nông nghiệp thông minh và tuần hoàn.
 |
|
Nhiều HTX đang thể hiện khát vọng cống hiến vào nền kinh tế đất nước. (Ảnh Mạnh Hòa) |
Đặc biệt, khả năng liên kết mở rộng là một điểm nổi bật của HTX kiểu mới. HTX có thể hợp tác với các doanh nghiệp để tạo ra vùng nguyên liệu ổn định về chất lượng và số lượng. Nhiều HTX đã mạnh dạn đầu tư vào nông nghiệp hữu cơ, tạo ra giá trị bền vững.
Trong khi đó, phương thức hoạt động của HTX đã có sự thay đổi mạnh mẽ nhờ vào chuyển đổi số. Việc ứng dụng công nghệ giúp HTX nâng cao hiệu quả sản xuất, truy xuất nguồn gốc sản phẩm và nâng cao chất lượng nông sản hàng hóa, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn hơn, cả trong và ngoài nước.
Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam tin rằng, với những nền tảng và động lực quan trọng này, thời điểm hiện tại là rất thuận lợi để HTX phát triển. Nhiều doanh nhân và doanh nghiệp mong muốn góp vốn, kinh nghiệm để trở thành thành viên hoặc liên kết với HTX, tạo thành chuỗi giá trị, đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe của thị trường.
Mô hình thành công của HTX nông nghiệp Lộc Mãi ở Sóc Trăng là một minh chứng điển hình. Việc người dân tham gia HTX để phát triển trồng vú sữa và trái cây đã giúp giảm chi phí đầu vào và mở rộng đầu ra. Đến nay, nông sản của các thành viên đã được HTX liên kết với doanh nghiệp, siêu thị và cửa hàng để bao tiêu và tiêu thụ với sản lượng ổn định, đồng thời hướng đến xuất khẩu.
Để HTX phát huy hết tiềm năng
Mặc dù khu vực kinh tế tập thể, HTX đang có những bước phát triển năng động, vẫn còn những trở ngại khiến một số HTX chưa phát huy hết tiềm năng. Khó khăn lớn nhất mà nhiều HTX gặp phải là thiếu vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh và đầu tư nâng cao hiệu quả, đồng thời thiếu tài sản thế chấp để vay vốn ngân hàng. Bên cạnh đó, một số HTX còn chậm thích ứng với thị trường và chưa thực sự đầu tư vào ứng dụng khoa học công nghệ.
Để giải quyết những thách thức này, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cho rằng cần tập trung tháo gỡ khó khăn về cơ chế chính sách, đặc biệt là về vốn và công nghệ. Cần có chính sách tín dụng và chuyển đổi số riêng cho các HTX, đồng thời hỗ trợ về liên kết thị trường và đào tạo công nghệ.
Vai trò của chính quyền địa phương các cấp cũng rất quan trọng vì đây là cơ quan quyết định, triển khai và thực thi các chính sách liên quan trực tiếp đến HTX, tạo điều kiện thuận lợi cho HTX phát triển theo chuỗi giá trị bền vững.
Một yếu tố thuận lợi không thể bỏ qua là xu hướng tiêu dùng xanh và bền vững của người tiêu dùng, đang ngày càng ủng hộ các sản phẩm của HTX. Người tiêu dùng tin tưởng rằng HTX sản xuất theo quy trình được chứng nhận sẽ mang lại sản phẩm sạch và an toàn.
Thực tế cho thấy, khu vực kinh tế tập thể, HTX đang đóng góp tích cực vào nền kinh tế hàng hóa, cung cấp từ 18% đến 32% tổng lượng lương thực, thực phẩm và đóng góp gián tiếp khoảng 30% vào nền kinh tế. Sự phát triển của HTX không chỉ tạo động lực kinh tế mà còn củng cố niềm tin cho các thành viên, đồng thời việc đảm bảo lợi ích cho thành viên cũng chính là động lực để HTX đổi mới và sáng tạo.
Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế nhanh và bền vững, vai trò của HTX ngày càng trở nên quan trọng. Với sự định hướng đúng đắn, cơ chế chính sách hỗ trợ kịp thời và sự chủ động đổi mới của các HTX, mô hình HTX được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát huy vai trò là một động lực mạnh mẽ, góp phần quan trọng vào sự thịnh vượng chung của đất nước.
Huyền Trang
