Sau hơn 2 năm triển khai thực hiện Dự án Tạo lập, quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Hồng Đà Lạt”, UBND TP Đà Lạt đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) cấp văn bằng bảo hộ độc quyền. Trái hồng Đà Lạt sẽ có một chỗ đứng vững chắc trên thị trường và giá trị kinh tế tăng lên đáng kể, nâng cao thu nhập cho người trồng hồng cũng như những cơ sở chế biến.
Xây dựng nhãn hiệu độc quyền
Nói đến hồng ăn trái, nhiều người thường nghĩ ngay đến địa danh Đà Lạt với loại trái cây ôn đới, một trong những đặc sản đặc trưng của phố núi. Hồng Đà Lạt vẫn luôn là sự lựa chọn của nhiều du khách và người tiêu dùng mỗi khi đến với thành phố mộng mơ này.
 |
|
Giữ vững diện tích và bảo vệ thương hiệu Hồng Đà Lạt (Ảnh: TL) |
Và không ngoại lệ, trái hồng Đà Lạt cũng có những lúc thăng trầm, một số thời điểm giá cả xuống thấp, người dân không còn mặn mà với cây trồng chủ lực từng mang lại giá trị kinh tế cao khi xưa, có lúc diện tích bị thu hẹp đáng kể. Thực tế đó đòi hỏi các cơ quan quản lý nhà nước, người nông dân phải tìm ra giải pháp để giữ vững diện tích và bảo vệ thương hiệu “Hồng Đà Lạt”.
Hiện nay, diện tích hồng tại Đà Lạt còn khoảng 370ha, sản lượng quả tươi hàng năm đạt trên 12.500 tấn, chủ yếu được trồng nhiều tại phường 3, phường 4, phường 5, phường 7, xã Xuân Thọ, Xuân Trường, Trạm Hành… Việc xây dựng nhãn hiệu “Hồng Đà Lạt” nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế của cây trồng ăn trái, giữ vững và phát triển diện tích trồng hồng, nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị kinh tế cho trái hồng.
Đại diện Phòng Kinh tế TP Đà Lạt cho biết, hồng giòn và hồng dẻo sấy khô Đà Lạt rất được du khách ưa chuộng. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, trên thị trường xuất hiện sản phẩm hồng nhập khẩu từ Trung Quốc gây khó khăn cho người tiêu dùng khi phân biệt hồng Đà Lạt với hồng nhập khẩu. Chính vì vậy, UBND TP Đà Lạt đã đăng ký với Cục Sở hữu trí tuệ nhãn hiệu độc quyền “Hồng Đà Lạt”.
Nhãn hiệu chứng nhận này sẽ được cấp cho các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh sản phẩm trái hồng trên địa bàn TP Đà Lạt và vùng phụ cận; gồm các loại được trồng phổ biến như hồng trứng, hồng vuông ông Đồng, hồng Tám Hải, hồng chén, hồng Fuju… Các tổ chức, cá nhân được cấp nhãn hiệu phải đáp ứng yêu cầu như: có hoạt động sản xuất và kinh doanh sản phẩm hồng trên địa bàn Đà Lạt và vùng phụ cận; có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, tuân thủ các quy định trong suốt quá trình sản xuất đến lưu thông… Khi sử dụng nhãn hiệu, các đơn vị cũng phải tuân thủ những quy định nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm trái hồng, phát triển giá trị đối với nhãn hiệu chứng nhận “Hồng Đà Lạt”.
Theo đại diện UBND xã Xuân Trường, hiện nay, cây hồng có mặt ở hầu hết các vườn cà phê của người nông dân. Bên cạnh việc có thu nhập từ cây cà phê còn có nguồn thu từ hồng, nên người nông dân chăm sóc, bón, tỉa rất kỹ. Hằng năm, ngoài bán hồng giòn (hồng ủ), người nông dân còn biết liên kết để làm hồng sấy gió theo công nghệ Nhật Bản, công nghệ Hàn Quốc, từ đó tạo ra sản phẩm đặc sản tiêu biểu của địa phương. Khi nhận được thông báo về việc nhãn hiệu “Hồng Đà Lạt” được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận, xã đã tiến hành thông báo và hướng dẫn đến toàn thể các cá nhân, tổ chức trên địa bàn đang hoạt động sản xuất, kinh doanh sản phẩm hồng để biết đăng ký và bảo hộ sản phẩm. Hầu hết các đơn vị làm hồng trên địa bàn rất hào hứng tham gia, mong muốn cây hồng phát triển bền vững, đem lại giá trị kinh tế cao hơn nữa.
Liên kết tạo chuỗi giá trị
Nhu cầu tiêu thụ của hồng sấy trên thị trường rất cao nhưng diện tích hồng ngày càng giảm, năng suất và chất lượng hồng thấp do chưa thực sự được nông dân chú trọng đầu tư chăm sóc, tỉa cành, ghép cải tạo cho cây. Tỷ lệ hồng tươi được sấy khô còn khá thấp chỉ chiếm 10% sản lượng, quả hồng tươi theo mùa thì lại “được mùa mất giá”.
 |
|
Liên kết sản xuất để nâng cao chất lượng uy tín của sản phẩm (Ảnh: TL) |
Xuất phát từ thực tế này, TP Đà Lạt quyết tâm gây dựng lại cây hồng bằng cách hỗ trợ xây dựng Dự án hỗ trợ phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị với hồng sấy trên địa bàn 2 xã Xuân Trường và Trạm Hành - nơi có diện tích trồng hồng lớn nhất Đà Lạt. Dự án được triển khai từ năm 2018 - 2020 trên cơ sở liên kết 3 HTX đang hoạt động trong lĩnh vực chế biến và tiêu thụ hồng khô.
TP Đà Lạt kỳ vọng xây dựng thành công liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, quy mô dự tính đến năm 2020 là khoảng 125 hộ với sản lượng đạt 81 tấn hồng sấy/năm, nâng cao hiệu quả kinh tế hơn từ 15 - 20%. Hồng sấy Đà Lạt sẽ được xây dựng thương hiệu với mô hình sản xuất an toàn có nguồn gốc xuất xứ, qua đó nâng cao thu nhập và mở ra tương lai sáng cho bà con nông dân vùng hồng nổi tiếng một thời.
Giám đốc HTX Dịch vụ tổng hợp Đất Làng Mai Xuân Long cho biết, hiện HTX đã có 100 hộ thành viên tham gia vào chuỗi sản xuất sản phẩm hồng. Trong năm 2019, HTX đã tiêu thụ khoảng 200 tấn trái hồng tươi của các nông hộ thành viên với giá trung bình 10.000 đồng/kg. Hiện, HTX chế biến các dòng sản phẩm hồng sấy dẻo bằng 2 lò sấy điện và 2 phòng sấy gió theo công nghệ Nhật Bản. Công suất mỗi lò sấy điện đạt 50kg hồng dẻo thành phẩm/2 ngày đêm. 2 phòng sấy gió với tổng diện tích 300m2, đạt công suất khoảng 1 tấn hồng dẻo thành phẩm/28 ngày, cần khoảng 7kg hồng tươi mới cho ra được 1kg hồng sấy gió.
Hồng sấy gió ở Xuân Trường không tẩm đường, không phẩm màu và không chất bảo quản. Vị của trái hồng sấy gió ngọt thanh, thịt của trái hồng mềm dẻo, thích hợp làm quà biếu, nên được người tiêu dùng ưa chuộng. Năm 2019, HTX cho ra thành phẩm khoảng 30 tấn cung cấp ra thị trường. Chính vì vậy, khi được triển khai tham gia nhãn hiệu “Hồng Đà Lạt”, HTX đã đăng ký ngay. Khi tham gia, HTX cũng phải tuân thủ đầy đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, đảm bảo chất lượng theo bảng tiêu chí chất lượng sản phẩm hồng mang nhãn hiệu chứng nhận “Hồng Đà Lạt”; tuân thủ các quy định trong suốt quá trình từ sản xuất đến lưu thông, nhằm đảm bảo sản phẩm có đặc tính và chất lượng.
Trong khi đó, HTX Nông nghiệp Trường Gia Phát hiện đang chế biến các dòng sản phẩm hồng sấy dẻo bằng 2 lò sấy điện và 2 phòng sấy gió theo công nghệ Nhật Bản. Công suất mỗi lò sấy điện đạt 50kg hồng dẻo thành phẩm/2 ngày đêm; 2 phòng sấy gió với tổng diện tích 300m2, đạt công suất khoảng 1.000kg hồng dẻo thành phẩm/25 ngày. Tất cả đều hướng tới mục tiêu gìn giữ uy tín chất lượng “Hồng Đà Lạt”.
Đức Nguyễn
