Cổ phiếu là một loại hàng hoá đặc biệt, dễ bị "làm giá" thao túng, nên những nhà đầu tư đổ tiền vào đây theo “trend” sẽ khó kiếm được lợi nhuận. |
Từ thực tế này, không có cách nào khác là nhà đầu tư phải tự trang bị cho mình kiến thức để bảo vệ bản thân trước khi nghĩ đến việc tìm kiếm lợi nhuận. Chuyên gia chứng khoán Nguyễn Hồng Điệp khuyên những nhà đầu tư cá nhân đã, đang và sẽ tham gia vào thị trường chứng khoán, kênh đầu tư đầy hấp dẫn nhưng cũng đầy rủi ro, nên đặt ra 5 câu hỏi trước khi quyết định xuống tiền.
1. Số tiền rót vào chứng khoán chiếm bao nhiêu % tổng tài sản của gia đình? Có những người chỉ đưa vào chứng khoảng 30% tổng tài sản của mình, nhưng có người chỉ bỏ vào 5%, "chơi cho vui". Ngược lại, có người lại bỏ đến 80%. Cho nên, phải luôn trả lời chính xác được câu hỏi này. Vị thế và cách ứng xử sẽ phụ thuộc rất nhiều vào con số tỷ lệ này.
2. Mức độ chấp nhận rủi ro như thế nào? Nếu chẳng may mất hết thì có đau khổ quá độ hay không? Mức độ thua lỗ tối đa có thể chấp nhận được là bao nhiêu %? Mất rồi thì dừng cuộc chơi hay “gỡ tiếp”? Có những người do bản tính hào sảng, họ "chơi" hết mình, mất cũng không thấy gì. Họ luôn thích mạo hiểm, chơi bằng cảm xúc, "lời lãi gì tầm này, đam mê là chính". Nhưng có những người lại không chịu nổi sự giảm giá dù chỉ một ly! Họ chắt bóp, kiên quyết không chịu mất hào nào. Do vậy, tính cách là yếu tố thứ hai để quyết định hành xử.
3. Thích giàu nhanh hay chậm rãi, chắc chắn? Nếu thích giàu nhanh, phải chấp nhận mạo hiểm hơn, phải chấp nhận dùng đòn bẩy cao khi cần thiết. Đừng nghĩ đây là điều xấu gì, thích giàu nhanh là một mong muốn bình thường, nhưng đi đôi với nó cũng chứa đựng những rủi ro. Và quan trọng là trong thời gian đủ dài, sẽ không có được cảnh nhân 3, nhân 5 tài khoản đâu. Còn nếu thích sự chắc chắn, nên chấp nhận mức lãi vừa đủ, tầm 30%/năm là tuyệt rồi. Như vậy, cần trả lời được câu hỏi này, để xác định tâm thế trong quản trị rủi ro.
4. Mục đích bỏ tiền vào chứng là lâu dài, coi là tài sản hay coi là cơ hội nhất thời? Nếu xác định là kênh đầu tư lâu dài, thì phải có phương pháp, trọng yếu là đầu tư trung và dài hạn, tích lũy cổ phiếu tốt khi có giá tuyệt vời, rút bớt lãi ra để chi tiêu theo định kỳ. Còn nếu coi đây là cơ hội đánh quả, thắng nhanh rút gọn, thì phải chớp thời cơ sóng ngành, sóng mã, thật linh hoạt, chấp nhận chơi cả hàng đầu cơ. Đây là câu hỏi để hiểu về phương pháp chốt lãi, cắt lỗ.
5. Có hiểu biết sâu và thực sự thích ngành nào không? Có những người vì lý do công việc, nên họ có thể hiểu rất sâu sắc, hơn bất kỳ chuyên gia nào về ngành nào đó hoặc một mã nào đó. Cho nên khi đó cũng không cần chơi mã lung tung nào khác, mà chỉ cần tập trung đúng vào sở trường. Câu hỏi này để xác định ý thích và ưu thế của nhà đầu tư trong một thị trường rộng lớn.
Hiện, thị trường chứng khoán Việt Nam còn rất non trẻ, số tài khoản mặc dù phát triển lên 3,5 triệu, nhưng 40% trong số đó là những người mới mở từ năm 2020. Do đó, không tránh khỏi những bối rối, những thua lỗ trong thời gian đầu. Nếu biết kiên nhẫn học hỏi, nắm vững các nguyên tắc, thì thành công nhất định sẽ đến sau này.
M.K