Bên lề triển lãm Công nghệ đóng tàu, hàng hải và công trình biển (Vietship 2016), ngày 24/2, Thời báo Kinh Doanh đã có cuộc phỏng vấn ông J.F Van Drenth - Giám đốc hợp tác kỹ thuật của Tập đoàn Damen, về định hướng đầu tư vào lĩnh vực đóng tàu tại Việt Nam.
“Hồi sinh” các nhà máy
Thưa ông, ngay cả lúc thị trường đóng tàu khủng hoảng thì Damen vẫn không ngừng tăng đầu tư vào một số DN đóng tàu Việt Nam. Như trường hợp Đóng tàu Sông Cấm, khi Damen tham gia vào thì nhiều chiếc tàu chất lượng kỹ thuật cao được xuất xưởng, đem lại doanh thu tốt?
Năm 2002, Damen tham gia một dự án của Chính phủ Việt Nam do Hà Lan tài trợ vốn, cụ thể đóng lô 6 tàu tìm kiếm cứu nạn cho Cục hàng hải Việt Nam. Trong đó, có 5 chiếc được đóng tại nhà máy đóng tàu Sông Cấm và 1 chiếc đóng tại Hà Lan.
Sự hợp tác giữa chúng tôi bắt đầu khởi sắc từ năm 2002 và đến nay đã hơn 13 năm. Từ những sản phẩm lô 6 tàu đầu tiên, chúng tôi nhận thấy tay nghề đóng tàu của công nhân Việt Nam rất tốt, nên quyết định đặt đóng tiếp nhiều tàu nữa kể từ năm 2003. Thời điểm đó, tại Việt Nam chưa có liên doanh đóng tàu nào có vốn nước ngoài. Chúng tôi đã tiến thêm một bước trong quan hệ khăng khít này, là thành lập nhà máy liên doanh Damen - Sông Cấm.
Quá trình hợp tác với Sông Cấm, Damen đánh giá như thế nào về năng lực, trình độ đóng tàu của DN này?
Từ năm 2003 đến nay, Damen đã thực hiện đóng hơn 100 sản phẩm tàu các loại tại nhà máy đóng tàu Sông Cấm dưới sự hợp tác chặt chẽ giữa hai bên. Sông Cấm đã thực hiện đúng các cam kết về chất lượng theo tiêu chuẩn của Damen, tiến độ, thời gian bàn giao tàu…
Đồng thời, chúng tôi đã cử những chuyên gia hỗ trợ công nghệ, kỹ thuật đóng tàu cho Sông Cấm để việc chuyển giao công nghệ thuận lợi hơn, khi đóng sản phẩm tàu có giá trị kỹ thuật cao.
Năm 2007, chúng tôi bắt đầu rót 60 triệu USD đầu tư vào nhà máy liên danh đóng tàu Damen - Sông Cấm. Đến đầu năm 2014, nhà máy này được hoàn thành (Damen góp 70% vốn).
Giữa lúc Vinashin và các công ty thành viên khó khăn, thua lỗ lớn, thì Đóng tàu Sông Cấm vẫn hoạt động tốt, sống rất “khỏe” nhờ các đơn hàng ổn định cho Damen và đối tác. Vậy Damen có ý định mở rộng đầu tư vào Sông Cấm hay công ty khác tại Việt Nam theo mô hình này?
Chúng tôi đang trong quá trình thảo luận về việc đầu tư tiếp ở vị trí Bến Kiền (Hải Phòng) thuộc Đóng tàu Sông Cấm. Hiện giờ, thông tin chưa thể tiết lộ. Nhưng mức độ đầu tư cũng có thể tương đương giai đoạn trước.
Sau gần 10 năm trải qua cuộc suy thoái, các nhà máy đóng tàu Việt Nam dường như vẫn loay hoay tìm đường thoát hiểm vì nguy cơ phá sản là hiện hữu. Theo ông, các công ty đóng tàu này cần chú trọng vào các yếu tố nào, cách nào để vực dậy hoạt động, tìm ra “ánh sáng cuối đường hầm” để có sức hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài như Damen?
Ngoài Sông Cấm, hiện nay, Damen còn triển khai các dự án đóng tàu ở nhiều nhà máy khác nữa. Và, chúng tôi cũng chưa dừng lại ở đó. Hoạt động đóng tàu sẽ tiếp tục được mở rộng. Quan điểm của Damen là chú trọng đến các yếu tố con người, trình độ tay nghề, công nghệ, vốn… Yếu tố con người rất quan trọng và các bạn đang có lợi thế là nguồn công nhân đóng tàu rất chăm chỉ, có tay nghề cao.
|
Ông J.F Van Drenth
Đón bắt nhu cầu thị trường
Thưa ông, Damen hiện chỉ đặt đóng một số dòng sản phẩm tàu chuyên biệt. Khi thị trường vận tải biển đang mất cân đối cơ cấu sản phẩm tàu, cung - cầu lệch pha, thì lựa chọn như thế nào để hợp thời, đúng nhu cầu?
Quan điểm của chúng tôi là không chú trọng chuyên một dòng tàu nào, mà rất đa dạng sản phẩm. Bởi vì thị trường đóng tàu thế giới có thể thay đổi rất nhanh, ảnh hưởng nhiều tới đơn hàng đóng một dòng tàu. Ví dụ, khi giá dầu thế giới giảm rất sâu, các công ty dầu khí không có nhu cầu đóng thêm tàu dầu nữa.
Như hiện nay, Damen đang tập trung vào các dòng sản phẩm tàu của Bộ Quốc phòng, các cảng có nhu cầu đóng tàu lai, tàu nạo vét... Lựa chọn đóng loại tàu nào cần linh hoạt theo nhu cầu thị trường.
Có nghĩa là DN cần đầu tư nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng, xác định, lựa chọn đóng sản phẩm tàu có nhu cầu cao nhất ở từng thời điểm, thay vì tư duy lâu nay chỉ ngồi chờ đợi các đơn hàng từ khách hàng truyền thống hay công ty mẹ “chỉ định” đóng?
Đúng vậy. Sự nghiên cứu nhu cầu thị trường rất quan trọng và biến đổi liên tục, cần phải nắm bắt, đi trước và có cái nhìn dài hạn. Hoạt động marketing cũng cần được chú trọng.
Bên cạnh đó, kinh nghiệm thực tế cho thấy, tính trong 7 năm thì chỉ có 1 năm Damen tiêu thụ được dòng sản phẩm tàu hàng rời, 6 năm còn lại không bán được. Đây là đặc thù của thị trường đóng tàu luôn vận hành theo chu kỳ tăng trưởng, suy thoái của kinh tế mà nhà đóng tàu phải nắm rõ.
Thu Hằng
