Số liệu thống kê sơ bộ do Tổng cục Hải quan vừa công bố cho thấy, trong nửa đầu tháng 3 (từ ngày 1-15/3), kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 15,32 tỷ USD, tăng mạnh gần 76% so với cùng kỳ tháng 2. Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu đạt gần 15,23 tỷ USD, tăng 20,3%.
Rủi ro nhập siêu vẫn hiện hữu do giá cả hàng hóa thế giới gần đây tăng mạnh, trong khi nhu cầu nhập khẩu nguyên vật liệu của các doanh nghiệp Việt Nam đang rất lớn để phục vụ các đơn hàng xuất khẩu (Ảnh: TL) |
Các chuyên gia cho rằng, kim ngạch xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh trong nửa đầu tháng 3 so với cùng kỳ tháng 2 là do kỳ 1 tháng 2 (từ ngày 1 - 15/2) có kỳ nghỉ Tết Nguyên đán dài ngày ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu.
Như vậy, trong nửa đầu tháng 3, cán cân thương mại ghi nhận con số xuất siêu gần 100 triệu USD.
Theo thống kê, các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực như điện thoại; máy vi tính; máy móc, thiết bị; dệt may đều có dấu hiệu phục hồi với kim ngạch tăng trưởng cao so với cùng kỳ tháng 2/2022.
Tính chung từ đầu năm đến hết ngày 15/3, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt gần 69,78 tỷ USD, nhập khẩu đạt gần 70,27 tỷ USD, cán cân thương mại nhập siêu gần 500 triệu USD.
Trước đó, theo số liệu cập nhật của Tổng cục Hải quan, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam trong tháng 2/2022 đạt 48,8 tỷ USD, giảm 19,1% và lũy kế 2 tháng đầu năm đạt 109,62 tỷ USD, tăng 14,2% so với cùng kỳ năm 2021. Sau khi thặng dư trong tháng đầu năm, cán cân thương mại hàng hóa trong tháng 2/2022 đã đổi chiều, với mức nhập siêu 1,96 tỷ USD. Lũy kế 2 tháng đầu năm, cả nước nhập siêu 581 triệu USD.
Theo các chuyên gia, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến nhập siêu tăng mạnh gần đây là do kinh tế thế giới phục hồi, các doanh nghiệp của Việt Nam đã tăng lượng nhập khẩu nguyên vật liệu để phục vụ cho sản xuất. Đồng thời, giá cả hàng hóa thế giới tăng nên giá nhập khẩu nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất tăng cao, góp phần tăng kim ngạch nhập khẩu; giá cước vận tải biển tăng cũng làm tăng chi phí, tăng trị giá nhập khẩu.
Đáng chú ý, Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) giữa ASEAN trong đó có Việt Nam và 5 đối tác là Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia và New Zealand có hiệu lực từ đầu năm 2022 cũng đặt nền kinh tế Việt Nam trước rủi ro nhập siêu gia tăng.
Theo đó, mặc dù Hiệp định RCEP được kỳ vọng trở thành một xung lực mới cho nền kinh tế và các doanh nghiệp Việt Nam để có thể phục hồi và tăng trưởng sau đại dịch. Tuy nhiên, đi cùng với đó là nhập khẩu nguyên liệu sản xuất, hàng hóa tiêu dùng từ Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc cũng gia tăng.
Số liệu cho thấy năm 2021, Việt Nam nhập siêu từ Trung Quốc gần 54 tỷ USD, nhiều hơn 18,8 tỷ USD so với năm 2020.
Phương Linh