Sáng 1/8, Hội thảo khoa học “Góp ý Dự thảo Luật Thủ đô sửa đổi” diễn ra với nhiều ý kiến đóng góp về việc hoàn thiện thể chế trong xây dựng Luật Thủ đô, tập trung tham luận làm rõ các vấn đề quan trọng, đặc thù để Hà Nội phát triển bứt phá trong giai đoạn mới.
Thúc đẩy đô thị vệ tinh
Thời gian qua, với tốc phát triển nhanh, các đô thị lớn trên địa bàn Hà Nội đối mặt với những thách thức về môi trường, gia tăng dân số, quá tải hạ tầng giao thông... Trong khi đó, quá trình đô thị hóa đã đạt tới điểm bão hòa về không gian tạo ra những thách thức không dễ hóa giải.
Trong bối cảnh đó, TS Chu Mạnh Hùng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Luật Hà Nội cho rằng, cần coi vấn đề kiểm soát đô thị hóa và giải tỏa áp lực cho các đô thị trung tâm là nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội cấp bách.
Hà Nội cần xây dựng nhiều đô thị vệ tinh để giảm áp lực hạ tầng vùng trung tâm. |
“Hà Nội cần được phân quyền hơn nữa, thành lập thành phố thuộc thành phố, thúc đẩy sự ra đời và phát triển mạnh mẽ các đô thị vệ tinh bên cạnh các đô thị trung tâm”, TS Chu Mạnh Hùng nói.
Trong tương lai, theo Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Hà Nội sẽ hình thành 2 thành phố trực thuộc, đó là thành phố ở khu vực phía Bắc (Mê Linh, Đông Anh, Sóc Sơn) và thành phố ở khu vực phía Tây (Xuân Mai – Hòa Lạc).
Theo đó, TS. Chu Mạnh Hùng đánh giá tính vượt trội, đặc thù cho Hà Nội trong đó có các đô thị vệ tinh, nhất là thành phố thuộc Thủ đô cần phải được tính đến trong quy hoạch, quản lý và phát triển.
Việc thành lập thành phố thuộc thành phố Hà Nội là thúc đẩy sự ra đời và phát triển mạnh mẽ các đô thị vệ tinh (bên cạnh các đô thị trung tâm) và là nơi tập trung những yếu tố mới về kinh tế, xã hội và khoa học – công nghệ nhưng với các quy định như Dự thảo chưa phản ánh được nét riêng đặc thù này.
Giải “bài toán” chung cư cũ
Cũng tại hội thảo ngày 1/8, PGS.TS Phạm Trọng Thuật - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội đánh giá, dự thảo Luật Thủ đô sửa đổi lần này cụ thể hơn về vấn đề xây dựng, quy hoạch, phát triển Thủ đô trong thời kỳ mới.
Tuy nhiên, để tạo động lực cho sự phát triển bền vững cần bổ sung thêm các quy định nhằm nâng cao vai trò của cộng đồng tham gia góp ý kiến, giám sát thực hiện quy hoạch xây dựng, phát triển Thủ đô. Đặc biệt, Luật cần quan tâm cải tạo, nâng cấp các khu tập thể cũ mà không làm tăng mật độ dân số.
“Các nội dung quy định hiện chưa đề cập cụ thể đến vấn đề cải tạo, nâng cấp các khu ở hiện hữu, khu tập thể cũ (vốn là đặc trưng của Thủ đô Hà Nội trong quá trình phát triển từ năm 1954 đến 1985). Vì vậy, cần có quy định rõ ràng về việc tạo cơ chế cho việc đầu tư cải tạo các khu vực này”, PGS.TS Phạm Trọng Thuật nhấn mạnh.
Các chuyên gia cho rằng vấn đề cải tạo chung cư cũ cần được nhấn mạnh hơn nữa trong Luật Thủ đô sửa đổi. |
Với mục tiêu xây dựng, phát triển Thủ đô hướng đến đô thị xanh, văn hiến, văn minh, thông minh, hiện đại, trong năm 2023, TP.Hà Nội đặt chỉ tiêu diện tích nhà bình quân đầu người đạt 28,2 m2/người. Tổng diện tích sàn nhà ở đạt khoảng 6,9 triệu m2.
Trong đó, dự kiến chỉ tiêu phát triển nhà ở riêng lẻ đạt 4,5 triệu m2, chỉ tiêu phát triển nhà ở theo dự án khoảng 2,465 triệu m2, gồm khoảng 2,339 triệu m2 sàn nhà ở thương mại; khoảng 0,032 triệu m2 sàn nhà ở xã hội; khoảng 0,094 triệu m2 sàn nhà ở tái định cư.
Để hoàn thành mục tiêu đề ra, việc đẩy nhanh quá trình cải tạo chung cư cũ, xây nhà ở tái định cư là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được TP.Hà Nội đặc biệt quan tâm, với mục tiêu cốt lõi hướng đến nâng cao đời sống, tạo điều kiện an cư lạc nghiệp cho người dân.
Đồng tình với quan điểm của chuyên gia, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh, việc xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) giúp Hà Nội giải quyết được những hạn chế, bất cập hiện nay trước hết là cơ chế, chính sách tài chính để đầu tư phát triển hạ tầng, xử lý ô nhiễm môi trường, di dời các cơ sở y tế, giáo dục ra khỏi nội đô, cải tạo chung cư cũ...
Phát huy nền tảng đã có
Cần khẳng định, sau 10 năm thi hành, những quy định của Luật Thủ đô đã giúp thành phố Hà Nội thiết lập các công cụ pháp lý tương đối đồng bộ cho việc xây dựng, quản lý và phát triển Thủ đô, tạo sự chuyển động tích cực trên nhiều lĩnh vực.
Các cơ chế đặc thù quy định trong Luật đã giúp thành phố huy động được nguồn lực, tạo bước đột phá về tăng cường đầu tư kết cấu hạ tầng, nhất là giao thông và hạ tầng kỹ thuật khung. Kinh tế Thủ đô đạt tốc độ tăng trưởng khá. Nhiều dự án, công trình phát triển kết cấu hạ tầng giao thông - vận tải được ưu tiên đầu tư đã hoàn thành và đưa vào sử dụng góp phần nâng cao năng lực mạng lưới hạ tầng giao thông, thúc đẩy liên kết phát triển kinh tế - xã hội giữa các tỉnh, thành phố trong Vùng Thủ đô.
Tuy nhiên, vẫn cần đẩy nhanh hoàn thiện Luật Thủ đô sửa đổi để hướng tới xây dựng Hà Nội trở thành thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao, kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc, hài hòa, tiêu biểu cho cả nước, có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trên khu vực và thế giới.
Chính vì vậy, trong thời gian tới, Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong đề nghị các cơ quan chức năng tiếp tục tổ chức các hội thảo lĩnh hội các ý kiến góp ý trách nhiệm của các chuyên gia, nhà khoa học, về 3 nhiệm vụ quan trọng hàng đầu đang được triển khai cùng lúc là lập Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội và xây dựng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi).
Tuy nhiên, các đề xuất đưa ra phải thực tiễn, khả thi giúp Hà Nội phát triển trong trung hạn, dài hạn, trở thành đô thị thông minh, hiện đại, xanh, sạch đẹp, an ninh an toàn xứng với truyền thống, mục tiêu là văn hiến, văn minh, hiện đại, phát triển nhanh và bền vững, có sức lan tỏa để thúc đẩy vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước cùng phát triển.
Lệ Chi