Trên thị trường chứng khoán hiện nay, ngành ô tô có khoảng 8 doanh nghiệp đã niêm yết cổ phiếu, trong đó phân thành hai nhóm gồm các đơn vị chuyên phân phối ô tô tải gồm TMT (CTCP ô tô TMT), HTL (CTCP Kỹ thuật và ô tô Trường Long), HHS (CTCP Đầu tư Dịch vụ Hoàng Huy), TCH (CTCP Đầu tư Dịch vụ Tài chính Hoàng Huy) và các đơn vị ô tô thương mại HAX (Haxaco), SVC (Savico), CTF (City Auto), VEA (VEAM).
Những mảng màu đối lập
Sau chưa đầy một năm lên sàn chứng khoán, cổ phiếu VEA của Tổng công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam – CTCP (VEAM) đã gây được sự chú ý cho giới đầu tư khi tăng gần gấp đôi từ mức giá chào sàn 27.600 đồng/cp lên 52.500 đồng/ cp như hiện tại.
Không những vậy, VEA còn nằm trong top những khoản đầu tư lớn nhất của các quỹ ngoại như Dragon Capital hay Pyn Elite Fund. Hiện, VEAM đang nắm giữ 30% cổ phần Honda, 20% cổ phần Toyota và 25% cổ phần Ford và điều này giúp công ty thu về hàng nghìn tỷ đồng lợi nhuận mỗi năm.
Đều đặn mỗi năm, các công ty liên doanh liên kết mang về cho VEAM khoảng hơn 5.000 tỷ đồng lợi nhuận. Riêng năm 2018, lợi nhuận từ các công ty liên doanh liên kết (chủ yếu từ Honda, Toyota, Ford) lên tới gần 7.000 tỷ đồng, chiếm tới 96% lợi nhuận của VEAM.
Sự bứt phá về thị phần của Toyota trong những tháng đầu năm 2019 cũng mang về tin vui cho cổ phiếu SVC khi ghi nhận mức tăng từ dưới 43.000 đồng/cp hồi đầu năm lên 44.000 đồng/cp.
Giống với VEAM, Savico cũng là một đơn vị phân phối nhiều thương hiệu xe nhưng Toyota và Ford là hai thương hiệu hiệu có số lượng đại lý chiếm đa số và đóng góp lớn vào hiệu quả chung của Savico.
Một trường hợp khác là CTCP ô tô Trường Hải (Thaco), dù chưa niêm yết trên sàn chứng khoán nhưng Thaco luôn là một trong những cổ phiếu được săn đón trên thị trường OTC.
Đáng chú ý, mới đây, quỹ ngoại Jardine Matheson đã ra thông báo muốn mua 1,34% vốn điều lệ Thaco với mức giá 128.500 đồng/cp, cao hơn gần 57% so với mức giá thị trường của Thaco tại thời điểm đó (80.000 đồng/cp).
Trong khi đó, tại phân khúc xe sang, lương tiêu thụ xe Mercedes tại Việt Nam đang có dấu hiệu chững lại sau giai đoạn 2016-2018 bứt phá mạnh, ảnh hưởng không nhỏ tới các đơn vị phân phối dòng xe này như Haxaco.
Trong khoảng một năm gần đây, diễn biến cổ phiếu HAX gần như đi ngang, thậm chí giảm trong những tháng đầu năm 2019. Hiện, HAX đang giao dịch tại mức giá 14.000 đồng/cp, giảm 11% so với mức giá 15.550 đồng/cp hồi đầu năm (giá điều chỉnh).
Đóng cửa phiên giao dịch ngày 31/5, cổ phiếu HTL giao dịch tại mức giá 19.000 đồng/cp dù tăng hơn 34% so với đầu năm nhưng có một điều đáng chú ý của cổ phiếu này là mức thanh khoản rất thấp, thường xuyên rơi vào tình trạng không có giao dịch.
Tình trạng giá cổ phiếu đi ngang không có sự đột biến hoặc giảm sâu hiện đang diễn ra với TMT, CTF, HHS…
Tại báo cáo ngành ô tô của CTCK VietinBank Securities (CTS) cho rằng ngành ô tô luôn là ngành mũi nhọn đóng góp lớn khi chiếm tới 3% GDP cả nước và luôn dành được sự quan tâm và đối xử đặc biệt từ phía Chính phủ.
 |
|
Khó đoán định về khả năng tăng trưởng của cổ phiếu ngành ô tô |
Cơ hội và thách thức
Theo CTS nhận định, tốc độ tăng trưởng tiêu thụ xe ô tô có thể sẽ đạt khoảng 12 – 15%/năm trong vòng 10 năm tới nếu như giá xe giảm và những biện pháp kích thích như cấm xe máy trong nội đô trở thành hiện thực.
Đây chính là cơ hội của các doanh nghiệp ngành ô tô, đặc biệt là các doanh nghiệp niêm yết, bởi tăng trưởng tiêu thụ đồng thời thúc đẩy tăng quy mô đầu tư nâng cao tính cạnh tranh từ đó sẽ gia tăng lợi nhuận.
Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi luôn là những rủi ro đồng hành, rủi ro lớn nhất của các doanh nghiệp ô tô lại đến từ chính cách thức bảo hộ của Chính phủ dẫn đến sự phụ thuộc.
Đáng chú ý, Bộ Tài chính đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) từ tháng 7/2019 áp dụng mức thuế từ 60-150% cho xe trên 2,5l; giá xe có dung tích xy lanh trên mức này dự báo tăng đến 15-20%.
Đồng thời, Bộ cũng đánh thuế tài sản đối với xe ô tô giá trị trên 1,5 tỷ đồng với mức thuế 0,3-0,4%. Ngoài ra, với mặt hàng xe tải Pickup, do thuế trước bạ cùng với thuế TTĐB tăng lên bằng 60% thuế suất xe PC, dẫn đến giá xe sẽ tăng tối thiểu 30-70 triệu đồng/chiếc.
Hơn nữa, hoạt động nhập khẩu ô tô diễn ra mạnh mẽ đang đe dọa tới các nhà lắp ráp trong nước trong thời gian sắp tới. Một số hãng lớn như Toyota thậm chí đã tính tới chuyện ngừng sản xuất ô tô tại Việt Nam mà chuyển sang nhập khẩu khi thuế nhập khẩu giảm về 0%.
Trong bối cảnh triển vọng ngành chưa rõ ràng, một số doanh nghiệp trong ngành cũng tỏ ra khá thận trọng trong đặt kế hoạch kinh doanh năm 2019.
Có thể kể đến Savico, dự kiến doanh thu cho năm 2019 đạt 18.193 tỷ đồng, tăng 22% nhưng kế hoạch lợi nhuận trước thuế chỉ đạt 273 tỷ đồng, sau thuế đạt 143 tỷ đồng lần lượt giảm 15% và 20% so với năm 2018.
Tự tin đưa ra mức tăng trưởng lợi nhuận sau thuế đạt khoảng 121,84 tỷ đồng, tăng 24,7% so với thực hiện năm 2018, nhưng cần phải nhắc lại giữa bối cảnh thị trường ô tô bùng nổ vào cuối năm 2018 nhưng Haxaco cũng mới chỉ hoàn thành được 85% kế hoạch năm.
Thùy Linh
