Đóng cửa phiên cuối tuần (18/11), cổ phiếu PDR lần nữa rơi vào tình cảnh giảm sàn, trắng bên mua, ghi nhận 23 phiên giảm giá liên tiếp, trong đó 5 phiên giảm sàn nối đuôi nhau, trắng bên mua và thanh khoản gần như mất hút.
Cổ phiếu vẫn chưa thoát cảnh giảm sàn
Như vậy, với thị giá dừng ở mức 18.350 đồng/cp, cổ phiếu này đã giảm gần một nửa chỉ sau 2 tuần giao dịch, bằng 1/3 so với đỉnh ngắn hạn thiết lập hồi trung tuần tháng 8/2022 và giảm khoảng 80% tính từ đỉnh lịch sử tại phiên 9/12/2021.
Đáng chú ý, trong phiên thị trường hồi phục ngoạn mục (16/11) với dòng tiền lớn tham gia “bắt đáy” khi chỉ số chính lùi sát ngưỡng 873, kéo theo hàng trăm mã xanh tím sau chuỗi ngày trượt dốc trước đó, song cổ phiếu PDR vẫn tiếp tục chìm trong “màu xanh lơ”, trắng bên mua, thậm chí có thời điểm dư bán giá sàn xấp xỉ 100 triệu cổ phiếu, tương ứng 1/6 lượng cổ phần đang lưu hành của doanh nghiệp này.
 |
|
Chỉ sau 2 tuần giao dịch gần nhất, thị giá cổ phiếu PDR đã giảm gần một nửa. (Ảnh: Int) |
Còn nhớ, từ nửa cuối năm 2020, cổ phiếu PDR bắt đầu hành trình tăng phi mã và lọt rổ VN30 ngày 1/2/2021, chạm mức vốn hóa 1 tỷ USD vào ngày 3/2/2021 và 2 tỷ USD vào 25/6/2021. Kể từ khi vượt ngưỡng 70.000 đồng/cp đầu tháng 7/2021, thị giá PDR luôn giữ được sự ổn định và chủ yếu giao dịch trong khoảng từ 60.000 – 70.000 đồng/cp.
Hơn nữa, việc nhiều cổ phiếu vẫn chưa xuất hiện lực cầu hấp thụ khi giá giảm hết biên độ với khối lượng treo bán lớn đã khiến các công ty chứng khoán liên tục ra thông báo bán giải chấp cổ phiếu thuộc sở hữu của Chủ tịch Nguyễn Văn Đạt cùng các bên liên quan. Đây cũng được cho là “hiệu ứng chéo” lý giải cho đà giảm mạnh gần đây nhất của cổ phiếu PDR.
Giải trình về việc cổ phiếu PDR nằm sàn nhiều phiên liên tiếp, Phát Đạt cho biết là do cung cầu của thị trường và thị hiếu của nhà đầu tư nằm ngoài tầm kiểm soát của công ty. Bởi, công ty hiện vẫn hoạt động bình thường, hiệu quả kinh doanh 9 tháng đầu năm 2022 vẫn đang tăng trưởng tốt, hoàn toàn không có biến động gì xấu làm ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.
Tuy nhiên, báo cáo tài chính cho thấy, dù tổng tài sản của Phát Đạt tại cuối quý III/2022 tăng 25,5% lên 25.797 tỷ đồng so với ngày 31/12/2021, song chất lượng tài sản lại giảm đi rõ rệt. Cụ thể, các khoản phải thu ngắn hạn tăng gấp 3 lần lên 7.614,6 tỷ đồng, lượng hàng tồn kho cũng tăng hơn 1.186 tỷ đồng lên 13.378 tỷ đồng. Bên cạnh đó, tiền và các khoản tương đương tiền giảm gần 90% về còn 50,7 tỷ đồng, chiếm chưa tới 0,25% cơ cấu tài sản.
Bên cạnh đó, lưu chuyển tiền thuần trong 9 tháng đầu năm của Phát Đạt ở mức âm 1.758,4 tỷ đồng, cao hơn nhiều con số âm 61,6 tỷ đồng của cùng kỳ 2021.
Liên tục bổ sung tài sản đảm bảo
Nhìn chung, việc cổ phiếu lao dốc và dòng tiền kinh doanh âm nặng dự báo gây ra không ít khó khăn cho "ông" lớn địa ốc này.
Theo các chuyên gia, việc dùng cổ phiếu đảm bảo cho các khoản vay trong quá khứ (chủ yếu là phát hành trái phiếu) đang dồn doanh nghiệp vào thế khó càng khó. Khi giá trị cổ phiếu rớt sâu, doanh nghiệp, mà cụ thể nhất là Phát Đạt, gần đây liên tục dùng loạt dự án bất động sản bổ sung tài sản.
Mới nhất, Phát Đạt tiếp tục thông báo bổ sung tài sản đảm bảo cho khoản nợ huy động bằng trái phiếu, trong bối cảnh cổ phiếu PDR - tài sản đảm bảo trước đó tiếp tục mất giá.
Cụ thể, Phát Đạt đã thông qua việc sử dụng tài sản là toàn bộ cổ phần của cổ đông và quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BK622340 tại Bà Rịa - Vũng Tàu của Công ty TNHH Du lịch Quang Hải - là bên có liên quan của Chủ tịch Nguyễn Văn Đạt và Phó Chủ tịch Nguyễn Tấn Danh - bổ sung tài sản đảm bảo cho toàn bộ nghĩa vụ liên quan đến đợt phát hành trái phiếu lần 2/2021.
Đây là lần thứ ba, Phát Đạt phải bổ sung tài sản đảm bảo. Gần nhất, công ty cũng sử dụng quyền sở hữu và quyền khai thác tài sản thuộc Dự án chung cư 239 CMT8 bổ sung tài sản bảo đảm cho các đợt phát hành trái phiếu lần 1, lần 3, lần 6, lần 7 của năm 2021 và lần 1 năm 2022 (mã trái phiếu PDRH2123001, PDRH2123003, PDRH2123006, PDRH2123007 và PDRH2224001).
Cách đó không lâu, Phát Đạt đã dùng quyền sở hữu tài sản bao gồm toàn bộ cổ phần và quyền sử dụng đất) tại dự án Khu du lịch Bến Thành – Long Hải (dự án Tropicana, Bà Rịa Vũng Tàu) với diện tích 126.336,5m2 do CTCP Bến Thành Long Hải làm chủ đầu tư để bổ sung tài sản đảm bảo cho công ty.
Ngược thời gian về một năm trước, trên sàn chứng khoán, việc cổ phiếu liên tục tăng mạnh đã thu hút sự chú ý của thị trường. Phát Đạt nhanh chóng lọt câu lạc bộ doanh nghiệp vốn hoá tỷ USD và Chủ tịch cũng trở thành người sở hữu tài sản hàng top trên sàn. Theo đó, Phát Đạt đã mạnh tay dùng cổ phiếu công ty thế chấp và vay vốn để đầu tư mở rộng. Tại ĐHĐCĐ đầu năm nay, Chủ tịch Nguyễn Văn Đạt còn tự tin nói: “Vốn hoá 3 năm tới có thể 5-7 tỷ USD”.
Tại báo cáo tài chính quý III/2022, Phát Đạt vẫn còn đang thế chấp 152 triệu cổ phiếu để đảm bảo cho các khoản vay bằng trái phiếu. Cụ thể, công ty dùng 126,13 triệu cổ phiếu PDR đảm bảo cho khoản nợ 2.846,5 tỷ đồng trái phiếu (bao gồm 1.139,6 tỷ ngắn hạn và 1.707 tỷ dài hạn).
Ngoài ra, công ty cũng dùng 25,5 triệu cổ phiếu PDR cho khoản nợ 1.270,3 tỷ đồng tại Công ty Tài chính TNHH MTV Mirae Asset, ACA Vietnam Real Estate III LP cùng một số cá nhân, tổ chức khác.
Cũng trong năm 2021, khi dòng vốn tín dụng bước đầu bị siết do quy định mới, trái phiếu doanh nghiệp được cho là “phao cứu sinh” cho dòng tiền doanh nghiệp. Cùng với sự thăng hoa của thị trường chứng khoán, loạt công ty bất động sản dùng cổ phiếu để đảm bảo cho việc phát hành trái phiếu. Tại quý II/2021, các công ty chứng khoán lớn đã từng đưa ra lưu ý đến việc tỷ lệ dùng cổ phiếu đảm bảo cho phát hành trái phiếu của nhóm doanh nghiệp bất động sản đang tăng mạnh.
Đồng thời, chuyên gia cũng lưu ý việc đảm bảo nghĩa vụ thanh toán nợ gốc lãi trái phiếu bằng cổ phiếu không có nhiều ý nghĩa vì nếu có chuyện xảy ra, khả năng thanh toán của doanh nghiệp cũng sụt mạnh vì giá trị cổ phiếu dùng làm tài sản đảm bảo (thường là của tổ chức phát hành hoặc liên quan đến tổ chức phát hành) cũng sẽ sụt giảm nghiêm trọng.
Trở lại với tình trạng hiện giờ, chuyên gia kinh tế Lê Xuân Nghĩa đưa ra 4 giải pháp “giải cứu” doanh nghiệp bất động sản. Đó là Ngân hàng Nhà nước bơm tiền, lập khẩn trương quỹ bảo lãnh trái phiếu doanh nghiệp, cho phép công ty bất động sản tái cấu trúc nợ như một ngân hàng thương mại và không hình sự hóa các vụ án. Song, để xử lý tình trạng này theo chuyên gia, cần thời gian tính bằng năm.
Hải Giang
