Niên vụ 2018 – 2019 là niên vụ thứ ba liên tiếp, các doanh nghiệp mía đường trong nước chịu sự tác động tiêu cực từ giá đường giảm mạnh và áp lực cạnh tranh từ đường nhập khẩu.
Tình hình cũng sẽ không tươi sáng hơn trong niên độ 2019 – 2020 bởi theo các chuyên gia, nguyên liệu đầu vào của ngành mía có thể sẽ tăng 15% do vùng nguyên liệu giảm xuống, trong khi giá đường không biết khi nào mới đảo chiều tăng trở lại.
Cổ phiếu "đỏ sàn"
Trong 10 phiên giao dịch gần nhất, cổ phiếu SBT của "vua mía đường" Thành Thành Công Biên Hòa giao dịch không mấy tích cực với 5 phiên đóng cửa trong sắc đỏ. Dù mức giảm không nhiều, chỉ khoảng gần 1,5% từ 18.500 đồng/cp xuống 18.250 đồng/cp, nhưng điều này cũng khiến các nhà đầu tư chán nản.
Đáng chú ý, trong 3 phiên gần nhất, thanh khoản của SBT bất ngờ sụt giảm mạnh xuống dưới 1 triệu đơn vị khớp lệnh/ phiên, trong khi trước đó, khối lượng giao dịch trung bình luôn đạt trên một triệu đơn vị/phiên.
Cũng chìm trong sắc đỏ nhưng cổ phiếu SLS của CTCP Mía đường Sơn La có phần "thảm" hơn SBT khi từ đầu tháng 4 tới nay, chỉ có 4 phiên đóng cửa trong sắc xanh, 3 phiên sắc vàng còn lại là 11 phiên sắc đỏ.
Thị giá của SLS đã giảm mạnh, từ mức 55.800 đồng/cp (phiên 1/4) xuống 42.900 đồng/ cp, tương ứng mức giảm ghi nhận 23,1%, thanh khoản của SLS cũng giảm sút với nhiều phiên chỉ có vài trăm cổ phiếu được giao dịch, thậm chí không có giao dịch.
Phải đối mặt với nhiều khó khăn, CTCP Đường Quảng Ngãi (mã: QNS) đã thông qua kế hoạch kinh doanh năm 2019 với doanh thu tăng 2%, lên mức 8.400 tỷ đồng, tuy nhiên lợi nhuận trước thuế giảm từ 1.405 tỷ đồng về mức 240 tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế tương ứng chỉ còn bằng 1/6 so với năm 2018, xấp xỉ 199 tỷ đồng.
Điều này đã làm cho cổ phiếu QNS "đỏ sàn" 6 phiên liên tiếp từ mức giá 42.900 đồng/cp xuống 42.000 đồng/cp. Trong tháng 4, QNS cũng đã có sự hồi phục nhưng phiên giảm vẫn áp đảo phiên tăng, có lúc thị giá của QNS đã giảm xuống còn hơn 41.000 đồng/cp.
Tiêu cực nhất phải kể đến cổ phiếu KTS của CTCP Đường KonTum khi trong suốt một tháng vừa qua chỉ giao dịch 7 phiên, thị giá cổ phiếu lao dốc từ mức 23.800 đồng/cp xuống 17.100 đồng/cp, ghi nhận giảm khoảng 39,2%.
Tính đến thời điểm hiện tại, có vẻ như chỉ có cổ phiếu LSS của CTCP Mía đường Lam Sơn là vẫn duy trì được thị giá trong khoảng một tháng trở lại đây với những phiên giao dịch tăng giảm đan xen.
Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam, đầu ra của các nhà máy mía đường vẫn gặp nhiều khó khăn, tồn kho lớn, dù giá đường đã được cải thiện trong nửa đầu tháng 4 vừa qua nhưng vẫn ở mức thấp do buôn lậu đường chưa giảm, đường lỏng nhập khẩu tiếp tục gia tăng (năm 2014 nhập khẩu 46.000 tấn năm 2018 nhập khẩu khoảng 140.000 tấn, tăng hơn ba lần).
 |
|
Cổ phiếu mía đường vẫn trong vòng luẩn quẩn |
Nhìn thấy trước ...thua lỗ
Hiệp hội Mía đường Việt Nam cũng nhận định rằng niên vụ 2018 – 2019 là năm thứ ba liên tiếp nhiều doanh nghiệp mía đường nhìn thấy trước khả năng thua lỗ; nguyên nhân vẫn là các yếu tố nêu trên và đã được xác định từ "vài năm nay".
Nhìn vào BCTC quý III (kết thúc ngày 31/3/2019) niên độ tài chính 2018- 2019 của Mía đường Sơn La có thể thấy rõ được khó khăn của doanh nghiệp này.
Cụ thể, trong 9 tháng đầu niên độ, Mía đường Sơn La ghi nhận 575 tỷ đồng doanh thu, tăng 129 tỷ đồng so với cùng kỳ nhưng giá vốn hàng bán và chi phí quản lý doanh nghiệp, lãi vay tăng mạnh, khiến lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 41,5 tỷ đồng, giảm khoảng 62% so với quý III niên độ 2017-2018. Hiện, công ty vẫn còn 324 tỷ đồng tồn kho thành phẩm.
Chưa công bố kết quả kinh doanh nhưng Thành Thành Công Biên Hòa dự kiến sản lượng tiêu thụ trong 9 tháng niên độ 2018-2019 đạt 550.000 tấn đường, đạt 65% kế hoạch; doanh thu thuần đạt 8.062 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế không thấp hơn 350 tỷ đồng, lần lượt thực hiện 70% và 50% kế hoạch năm.
Tuy nhiên, con số này có vẻ khá xa vời khi tại BCTC giữa niên độ của Thành Thành Công Biên Hòa lợi nhuận trước thuế của công ty chỉ đạt gần 63,9 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 2 tỷ đồng (cùng kỳ 255 tỷ đồng) chỉ trừ khi doanh nghiệp có khoản thu đột biến.
Trong một cuộc trao đổi gần đây, lãnh đạo của Mía đường Lam Sơn cũng đã hé lộ về khả năng không hoàn thành mục tiêu cả năm khi đã đi qua 2/3 chặng đường mà công ty mới chỉ đạt được 60% mục tiêu.
Theo các chuyên gia, dự kiến tình hình sản xuất niên vụ 2019-2020 sẽ tiếp tục gặp nhiều khó khăn, năng suất ước sẽ giảm so với niên vụ 2018- 2019, khi diện tích trồng mía trên toàn quốc chỉ còn khoảng 220.000 ha; sản lượng mía khoảng 13 triệu tấn và sản lượng đường khoảng 1,25 triệu tấn, giảm 5% so niên vụ 2018-2019.
Hơn nữa, Hiệp định thương mại tự do ASEAN (ATIGA) có hiệu lực vào đầu năm 2020, hạn ngạch thuế quan nhập khẩu đường bị xóa bỏ, thuế suất nhập khẩu về 0%, thị trường đường Việt Nam sẽ được mở cửa hoàn toàn.
Do đó, nhà máy nào đã chuẩn bị được nguyên liệu, có thay đổi trong quản trị doanh nghiệp, đa dạng hóa sản phẩm sẽ trụ được. Còn lại, dự tính có khoảng 1/3 nhà máy hiện nay chưa thích ứng được sẽ gặp thách thức lớn, nếu "chậm chân" doanh nghiệp có thể bị đào thải.
Linh Đan
