Dù đã có những bước khởi sắc nhưng thực tế, không phải HTX nào do thanh niên là người dân tộc khởi nghiệp cũng hoạt động hiệu quả, đem lại những thành công nhất định, tạo việc làm cho thành viên, người lao động là người dân tộc như HTX Mường Cúc hoặc HTX Tam Xuân.
Thúc đẩy phong trào thanh niên khởi nghiệp
Bởi thực tế, không ít những HTX do thanh niên làm chủ, được xây dựng với mục đích tạo việc làm cho lao động là người dân tộc hoặc hỗ trợ cho các thành viên là người dân tộc mới thành lập đã ngừng hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng, ít hiệu quả.
Nhiều HTX do thanh niên làm chủ đã tạo việc làm cho thành viên, người lao động là người dân tộc tại tỉnh Phú Thọ. |
Theo chị Phùng Thị Hồng Chuyên, Phó Bí thư Tỉnh đoàn Phú Thọ, nguyên nhân mà một số HTX do thanh niên làm chủ, lập nghiệp hoạt động không hiệu quả là do nhận thức sai về việc phát triển KTTT, HTX.
“Một bộ phận thanh niên trong vùng dân tộc còn tư duy trông chờ, ỷ lại sự hỗ trợ của Nhà nước. Trình độ chuyên môn, kiến thức thực tiễn, kiến thực khoa học, công tác quản lý, quản trị của một bộ phận lãnh đạo HTX là thanh niên vùng dân tộc còn hạn chế so với khu vực miền xuôi hay thành phố…”, chị Chuyên nói.
Đồng tình với quan điểm này, bà Vũ Thị Minh Tâm, Phó Chủ tịch Thường trực Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ cho rằng, không chỉ có các HTX do thanh niên vùng dân tộc, vùng núi cao làm chủ hoạt động kém hiệu quả, mà nhiều HTX trong vùng dân tộc trên địa bàn tỉnh Phú Thọ hoạt động cũng chưa hiệu quả như mong đợi.
Theo đó, tỉnh Phú Thọ hiện có 557 HTX, nhưng chỉ có chưa đến 100 HTX trong vùng đồng bào dân tộc và chưa đến 30 HTX do thanh niên dân tộc làm chủ và tỷ lệ HTX hoạt động hiệu quả chưa nhiều.
Đa số HTX có quy mô nhỏ, vốn ít, trang thiết bị lạc hậu, chưa xây dựng được chuỗi liên kết bền vững. Khả năng huy động vốn của thành viên rất hạn chế, khó vay vốn trung hạn, dài hạn từ ngân hàng. Thành viên chưa thấy vai trò, trách nhiệm của mình đối với các hoạt động và sự sống còn của HTX. HTX chưa thể hiện vai trò kết nối giữa thành viên với thị trường, sự gắn kết lợi ích giữa HTX và thành viên còn mờ nhạt, lợi ích kinh tế trực tiếp HTX mang lại cho thành viên chưa nhiều.
“Trình độ, năng lực quản lý điều hành của đội ngũ cán bộ quản lý HTX hạn chế, lúng túng trong định hướng, xây dựng kế hoạch phát triển dài hạn. Công tác kế toán, tài chính, thông tin báo cáo của HTX chưa được thực hiện nghiêm túc, bài bản. HTX còn khó khăn về nhà xưởng, kho lạnh, nhà sơ chế, bảo quản và nhất là hạn chế trong việc tìm kiếm đầu ra tiêu thụ sản phẩm”, bà Tâm nói
Vào cuộc tháo gỡ
Trở lại với việc vào cuộc của Đoàn thanh niên trong câu chuyện khởi nghiệp của thanh niên vùng DTTS ở Phú Thọ, được biết, tỉnh đoàn Phú Thọ đã chỉ đạo các đơn vị tiếp tục đổi mới và đa dạng hóa công tác tuyên truyền, tập huấn pháp luật về HTX. Tăng cường phổ biến chủ trương, chính sách phát triển KTTT, HTX gắn với chuỗi giá trị nhằm khơi dậy tinh thần, ý chí khởi nghiệp và nâng cao nhận thức về KTTT cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên.
Tổ chức rà soát, hướng dẫn các chủ mô hình, HTX thanh niên hoạt động bảo đảm theo các quy định của pháp luật, tăng cường củng cố hoạt động, nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ lãnh đạo các HTX có trình độ tương thích với đòi hỏi phát triển KTTT trong điều kiện hiện nay.
Đặc biệt là, nhân rộng hơn nữa các mô hình HTX kiểu mới do thanh niên làm chủ thông qua trang fanpage “Thanh niên Đất Tổ - Khát vọng khởi nghiệp” để giao lưu học hỏi, mở rộng liên kết hợp tác, từng bước trở thành lực lượng tiên phong trong phát triển KTTT thời kỳ hội nhập.
Nhờ sự hỗ trợ của các cấp chính quyền và Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ, nhiều HTX do thanh niên làm chủ trong vùng DTTS đã có cơ hội phát triển, tạo việc làm cho người lao động địa phương. |
Đặc biệt, để cùng vào cuộc tháo gỡ cho các HTX trên địa bàn tỉnh, trong đó có các HTX do thanh niên lập nghiệp, gần đây Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ đã thực hiện hỗ trợ học phí cho cán bộ quản lý HTX đang tham gia đào tạo hệ cao đẳng, đại học là 120 lượt người, số tiền là 185,4 triệu đồng. Hỗ trợ bồi dưỡng nâng cao năng lực thông qua triển khai, tổ chức các lớp tập huấn ngắn hạn cho 2.200 lượt cán bộ quản lý, cán bộ nghiệp vụ, thành viên HTX với tổng kinh phí thực hiện là 1 tỷ 800 triệu đồng.
Ngoài ra, Liên minh HTX tỉnh Phú phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam triển khai xây dựng 02 mô hình HTX theo chuỗi giá trị tại HTX nông nghiệp Tiên Phong (Cẩm Khê) và phát triển HTX khu vực đồng bào dân tộc, miền núi tại HTX nông nghiệp và môi trường xã Xuân Viên (Yên Lập), với kinh phí thực hiện là 250 triệu đồng.
Bên cạnh đó, Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ cũng tích cực phối hợp cùng các sở NN&PTNT, Công thương, Khoa học và Công nghệ, UBND các huyện, thành phố, thị xã hỗ trợ, tư vấn tiếp cận chính sách, xây dựng các mô hình liên kết, ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ với gần 30 HTX, trong đó có 10 HTX do thanh niên làm chủ được thụ hưởng.
Hỗ trợ 70 lượt sản phẩm phẩm của HTX tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, tổ chức gian trưng bày giới thiệu, tư vấn cho 200 lượt HTX tham gia trưng bày, giới thiệu sản phẩm tại các Hội nghị, sự kiện chính chính trị, xã hội do các ngành, địa phương tổ chức để góp phần thay đổi nhận thức của các HTX về việc sản xuất sản phẩm hàng hóa, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng các quy định của Nhà nước về quản lý nông sản, thực phẩm tiến tới xây dựng chuỗi giá trị hàng hóa.
“Tuy nhiên, để các HTX, nhất là các HTX do thanh niên vùng dân tộc làm chủ, phát triển theo đúng định hướng, tạo việc làm cho đồng bào dân tộc tại chỗ, rất cần sự chung tay tháo gỡ, tích cực hỗ trợ nhiều hơn nữa của các cấp chính quyền và ban ngành địa phương”, bà Tâm nói.
Phạm Duy