Thời gian qua, tỉnh Hòa Bình đã tập trung phát triển khu vực kinh tế tập thể, HTX và các sản phẩm chủ lực từ cây ăn quả có múi. Điều này đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn, xóa đói, giảm nghèo, từng bước nâng cao đời sống của người dân, thúc đẩy nhanh, bền vững
Chung sức, đồng lòng xóa đói, nghèo
Đơn cử như huyện Mai Châu có 10 xã vùng III, 7 xóm ở các xã vùng II thuộc diện đặc biệt khó khăn. Ở vùng đất này, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm đa số, với 88,04% dân số toàn huyện. Trong đó, đông nhất là 3 dân tộc Thái, Mường, Mông.
Các HTX đang là đầu tàu trong xóa đói, giảm nghèo tại địa phương. |
Từ sự vào cuộc vận động, giúp đỡ của chính quyền các cấp, nhiều mô hình làm ăn mới ra đời, nhất là mô hình HTX gắn với sản phẩm chủ lực từ cây ăn quả có múi.
HTX Dịch vụ du lịch và nông nghiệp Hang Kia, xã Hang Kia, Mai Châu là một ví dụ, với trang trại cam rộng 15 ha của HTX, thành viên chủ yếu là người dân tộc Mông. Anh Giàng A La, Chủ tịch HĐQT HTX chia sẻ, khi mới thành lập (tháng 6/2020), HTX gặp rất nhiều khó khăn do đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, nhờ sự năng động sáng tạo, đến nay HTX đã phát triển ổn định mang lại thu nhập cho thành viên, tạo việc làm cho 15 lao động là người Mông với mức thu nhập từ 3-5 triệu đồng/người/tháng. Đặc biệt doanh thu 8 tháng đầu năm 2021 của HTX đạt trên 1 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Văn Lâm, Chủ tịch UBND huyện Mai Châu chia sẻ, nhiều năm qua huyện đã chỉ đạo các cơ quan, ban ngành, các xã, thị trấn nâng cao nhận thức về vai trò của mục tiêu giảm nghèo bền vững, từ đó cụ thể hóa thành kế hoạch, chuyên đề, giải pháp thực hiện.
"Thời gian tới, huyện sẽ tăng cường đẩy mạnh công tác tuyên truyền mục tiêu giảm nghèo đến với các tầng lớp dân cư và người nghèo nhằm khơi dậy ý chí chủ động, vươn lên của người nghèo, tiếp nhận và sử dụng có hiệu quả chính sách và nguồn lực hỗ trợ của nhà nước, cộng đồng để vươn lên thoát nghèo”, ông Lâm nói.
Một ví dụ khác là huyện Lạc Thủy, một huyện miền núi của tỉnh Hòa Bình, là nơi sinh sống của đồng bào các dân tộc Mường, Dao, Kinh. Những năm qua huyện đang chú trọng xây dựng và bảo hộ sản phẩm chủ lực "Cam Lạc Thủy” tại địa phương, nhằm tạo điều kiện thúc đẩy nông nghiệp, nông thôn.
Huyện có tổng diện tích tự nhiên 31.495,5 ha, trong đó đất có khả năng trồng cây ăn quả có múi là trên 1.700 ha. Phát triển sản xuất cam hàng hóa có chất lượng cao là chiến lược của huyện Lạc Thủy nói riêng và tỉnh Hòa Bình nói chung nhằm xây dựng nông thôn mới, tái cơ cấu nông nghiệp và tăng thu nhập cho người dân.
Tại xã Phú Thành, huyện Lạc Thuỷ, tháng 6/2017 HTX Dương Nam chính thức đi vào hoạt động trên diện tích 8 ha trồng cam và 4 ha trồng bưởi. Với mong muốn phát huy vai trò "bà đỡ” cho các hộ nông dân liên kết với nhau để chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, phát triển thành sản xuất hàng hóa tập trung, hiệu quả cao.
Anh Dương Ngọc Chức, Giám đốc HTX cho biết, với những cố gắng, nỗ lực, HTX Dương Nam đã tạo việc làm thường xuyên, giúp thành viên và người lao động có thu nhập, ổn định cuộc sống, từng bước góp phần vào công cuộc xóa đói giảm nghèo bền vững tại địa phương.
Vững vàng thương hiệu cây ăn quả có múi
Tại xã Tử Nê, huyện Tân Lạc nơi có đông đồng bào DTTS người Mường sinh sống. Những năm qua HTX sản xuất, chế biến và tiêu thụ bưởi đỏ Tân Lạc, đã và đang tiếp tục nâng tầm thương hiệu bằng cách mở rộng diện tích trồng bưởi mang chất lượng VietGAP và tự tin đóng góp vào chuỗi cung ứng thực phẩm sạch của tỉnh Hòa Bình.
Hoà Bình đã và đang khuyến khích người dân phát triển cây ăn quả theo hướng tập trung nhằm đảm bảo đầu ra cho sản phẩm. |
Tham gia sản xuất theo quy trình VietGAP, thành viên trồng bưởi được tập huấn và tuân thủ nghiêm ngặt những quy định trong sản xuất nông nghiệp. HTX hiện có khoảng 30 ha canh tác cây ăn quả, trong đó, diện tích bưởi đỏ là chủ yếu. Tất cả diện tích này đều được áp dụng quy trình sản xuất VietGAP.
Cùng với đó, HTX đầu tư dây chuyền công nghệ xử lý rửa, phân loại, đóng gói và bảo quản quả bưởi, đảm bảo cung ứng ra thị trường những sản phẩm có mẫu mã đẹp, chất lượng tốt nhất, tự hào mang nhãn hiệu tập thể "Bưởi đỏ Tân Lạc” đạt tiêu chuẩn VietGAP.
HTX cũng đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm ra các thị trường có tính chuyên nghiệp cao như hệ thống siêu thị tại Hà Nội, nhà phân phối bán lẻ có uy tín trên toàn quốc.
Anh Phạm Văn Tế, dân tộc Mường thành viên HTX cho biết: Khi chưa có HTX, nhà anh cũng như nhiều hộ nông dân ở đây, chỉ trồng cây ăn quả theo hướng tự phát, năng suất, sản lượng thấp, phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết, đầu ra sản phẩm rất bấp bênh, thường bị thương lái ép giá. Từ năm 2017, gia đình anh tham gia HTX được hướng dẫn quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, tạo ra các sản phẩm cây ăn quả có múi đạt năng suất, chất lượng tốt và an toàn, có sức cạnh tranh cao.
Từ những phân tích trên có thể nói, để phát triển và nâng cao giá trị, hiệu quả kinh tế từ cây ăn quả có múi, Hòa Bình đã và đang khuyến khích người dân phát triển cây ăn quả theo hướng tập trung, đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ... Đồng thời, khuyến khích thành lập mới các HTX, tổ hợp tác, nhằm bảo đảm đầu ra ổn định cho sản phẩm, nâng cao thu nhập cho người dân.
Rõ ràng, đây là hướng đi phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng tự nhiên cũng như văn hóa, tập tục canh tác của đồng bào DTTS trên địa bàn. Đặc biệt với việc khuyến khích phát triển kinh tế tập thể, HTX, Hòa Bình đang dần khẳng định vai trò, vị trí trong việc cung cấp các sản phẩm nông sản giá trị nói chung, sản phẩm quả có múi nói riêng trên thị trường trong nước và xuất khẩu.
Hoàng Hằng