Thực hiện đề án chuyển đổi cơ cấu và phát triển ngành nông nghiệp sản xuất hàng hóa, tạo thành chuỗi giá trị, huyện Mường Khương luôn chú trọng việc hướng dẫn, giúp đỡ, định hướng cho người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi có năng suất, giá trị cao.
Tập trung vào sản phẩm thế mạnh
Đến nay, huyện đã tạo được vùng nguyên liệu lớn đối với các loại cây như: chè, dứa, chuối, quýt, gạo Séng Cù, ớt,… Nhiều sản phẩm đã được tiêu thụ rộng rãi và được thị trường ưa chuộng và tin dùng. Trong đó, quýt là một trong những loại cây trồng mang lại giá trị hiệu quả rất cao, sản phẩm quýt Mường Khương hiện đã trở thành thương hiệu nổi tiếng, sử dụng rộng rãi trong nước và cạnh tranh với cả các sản phẩm quýt nhập khẩu.
![]() |
Huyện Mường Khương đã tạo được vùng nguyên liệu lớn đối với các loại cây như: chè, dứa, chuối, quýt, gạo Séng Cù, ớt,… |
Thực tiễn cho thấy định hướng của huyện Mường Khương là đúng hướng, mang lại giá trị, hiệu quả cao, là mô hình đang được nhiều nhà đầu tư sản xuất, kinh doanh quan tâm hợp tác đầu tư, tạo cơ hội mở rộng vùng sản xuất nguyên liệu với quy mô lớn, tạo sự liên kết giữa người dân với doanh nghiệp, tạo nên các sản phẩm có chất lượng, giá trị cao cung cấp cho thị trường trong nước, thay thế sản phẩm nhập khẩu và hướng tới xuất khẩu. Đây là cơ hội để người dân Mường Khương đẩy mạnh sản xuất, tăng thu nhập, từng bước xóa đói, giảm nghèo và làm giàu từ nông nghiệp.
Anh Pờ Khái Hùng (Thôn Tả Chư Phùng - xã Tung Chung Phố), cho hay nhiều năm qua được sự tuyên truyền, vận động của cơ quan chức năng trong chuyển đổi một số diện tích đất đồi kém hiệu quả sang trồng cây quýt. Thời gian đầu chưa có kinh nghiệm trồng và chăm sóc do đó hiệu quả đem lại không cao.
Sau nhiều lần được tham gia các lớp tập huấn về hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc từ xã Tung Chung Phố và các cơ quan chuyên môn của huyện, cùng với nhiều năm tích lũy được kinh nghiệm nên anh Hùng cùng bà con đồng bào DTTS đã bắt đầu trồng và mở rộng diện tích quýt. Do đó đã đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho các hộ nông dân trên địa bàn.
Cũng theo những người dân ở xã Tung Chung Phố, đến nay, chưa có cây nào cho thu nhập cao và bền vững như cây quýt. Mức thu phổ biến của các hộ trồng quýt ở nơi đây vào khoảng 80-100 triệu đồng/năm.
Tương tự, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai nằm trên độ cao hơn 700m so với mực nước biển, có biên độ chênh lệch nhiệt độ ngày và đêm rất cao, tại đây giống ớt bản địa của đồng bào dân tộc Nùng có vị cay hấp dẫn. HTX tương ớt Mường Khương thành lập năm 2004 với hơn chục thành viên viên, vốn điều lệ hơn 2 tỷ đồng, đến nay HTX đã có gần 40 thành viên, vốn điều lệ tăng lên hơn 10 tỷ đồng, 150 ha trồng ớt nguyên liệu tại các xã Nậm Chảy, Thanh Bình, Tung Chung Phố…
Năm 2019, sản phẩm tương ớt của HTX được công nhận là sản phẩm OCOP, HTX sản xuất và tiêu thụ được 450 tấn tương ớt, doanh thu đạt hơn 13 tỷ đồng. Nhờ đó đã giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho hàng trăm hộ dân, thúc đẩy xây dựng nông thôn mới ở huyện Mường Khương đạt kết quả cao.
Phát triển chuỗi giá trị
Cùng với quýt, ớt hay dứa, việc liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm chè búp tươi là một trong những chuỗi nông sản lớn nhất của huyện Mường Khương. Toàn bộ diện tích hơn 3.100 ha đang được 4 nhà máy chè thu mua với giá ổn định từ 5.000 - 7.000 đồng/kg. Riêng chè đặc sản có giá cao hơn từ 10.000 - 15.000 đồng/kg tùy vào từng thời điểm.
Đặc biệt, đầu tháng 4 năm nay, chủ đầu tư 2 nhà máy chế biến nông sản trên địa bàn huyện Mường Khương (Nhà máy chế biến chè của HTX chè Mường Khương và Nhà máy chế biến rau quả xuất khẩu của Công ty Cổ phần Thực phẩm Á Châu) đã chính thức đưa 2 nhà máy đi vào hoạt động. Đây có thể coi là bước đột phá trong sản xuất nông nghiệp hàng hóa của huyện Mường Khương.
![]() |
Đẩy mạnh liên kết sản xuất, trồng rau trái vụ. |
Ông Nguyễn Hồng Quân, Phó Giám đốc HTX chè Mường Khương cho biết, để nhà máy đi vào hoạt động đúng tiến độ như hiện nay, HTX đã được tỉnh Lào Cai và huyện Mường Khương tạo mọi điều kiện thuận lợi về thủ tục đăng ký kinh doanh cũng như giải phóng mặt bằng, tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc. HTX sẽ nỗ lực để đóng góp vào sự phát triển kinh tế cũng như an sinh xã hội của địa phương.
Theo lãnh đạo huyện Mường Khương, sự xuất hiện của 2 nhà máy chế biến nông sản quy mô lớn góp phần tạo động lực thu hút thêm các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đến Mường Khương, đồng thời phát triển kinh tế các xã vùng biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số của huyện.
Còn tại xã Pha Long, lần đầu tiên nông dân thôn Sảng Chải trồng rau bắp cải trái vụ. Tất cả đều được DN thu mua với mức giá 4.500 đồng/kg. Theo tính toán, mỗi ha trồng bắp cải đạt khoảng 30 tấn thì chỉ trong 3 tháng, nông dân thu khoảng 130 triệu đồng. Trừ các chi phí về giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật… nông dân cũng có thu nhập cả trăm triệu đồng.
Theo bà Hà Thị Tuyến, đại diện HTX Cao Sơn cho biết, trồng rau trái vụ sẽ cho thu nhập cao hơn gấp nhiều lần so với các cây trồng khác. Doanh nghiệp kết hợp với người dân thông qua HTX để sản xuất bằng cách hỗ trợ về giống, phân bón, khoa học kỹ thuật...
Ông Lê Thanh Hoa, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Mường Khương, cho biết thêm: “Để từng bước nâng cao nhận thức của bà con về sản xuất nông nghiệp hàng hóa, chúng tôi sẽ cùng với cấp ủy chính quyền địa phương, DN, HTX tăng cường công tác tuyên truyền thực hiện sản xuất đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm và phải làm theo đúng cam kết đã ký”.
Khi ổn định các chuỗi liên kết tiêu thụ nông sản, nông dân vùng cao Mường Khương đang hướng đến hoàn thành sớm nhất mục tiêu đạt 100 triệu đồng trên mỗi ha canh tác mà Đại hội Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2020 – 2025 đã đề ra.
Thy Lê
Bài 3: Khát vọng trở thành 'vựa nông sản' của Lào Cai