Thành lập năm 1963 từ phong trào “hợp tác hóa” trên toàn miền Bắc, trải qua nhiều thăng trầm theo từng giai đoạn phát triển của đất nước, HTX nông nghiệp Thượng Nông, xã Dân Quyền, huyện Tam Nông ngày càng khẳng định vị thế của kinh tế hợp tác. Những năm gần đây, HTX đã tạo việc làm cho nhiều lao động tại HTX và hàng trăm hộ gia đình liên kết là người dân tộc Mường, Dao.
Hiệu quả từ chuyển đổi sản xuất
Do có sự năng động, đổi mới ngành nghề kinh doanh nên mức tăng trưởng của HTX Thượng Nông năm sau cao hơn năm trước, tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu cao đã tạo được niềm tin đối với thành viên và trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế tập thể được Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam và UBND tỉnh Phú Thọ tặng Bằng khen.
Giám đốc Nguyễn Mạnh Thắng tự hào chia sẻ, trong gần 60 năm phát triển, dù gặp không ít khó khăn nhưng chưa bao giờ HTX Thượng Nông ngừng hoạt động. Thời điểm khó khăn, nhiều địa phương giải thể bộ máy HTX, nhưng ban chủ nhiệm HTX Thượng Nông tiền nhiệm vẫn cố gắng chèo chống trụ lại mô hình này.
Anh Nguyễn Mạnh Thắng, Giám đốc HTX Thượng Nông cho biết, do mạnh dạn đổi mới nên HTX đã tạo được nhiều việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động. |
HTX Thượng Nông luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ và được đánh giá là một trong những HTX trên địa bàn tỉnh Phú Thọ gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện chuyển đổi mô hình hoạt động theo Luật HTX năm 2012. Tuy không còn tiếng kẻng báo giờ làm như trước đây, nhưng các thành viên HTX vẫn thường xuyên cùng nhau ra đồng làm đất, gieo mạ đồng loạt cùng một giống và cùng thu hoạch lúa. Nhiều hộ gia đình đã đồng thuận với HTX trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ sản xuất ngô, lúa thịt sang sản xuất giống; chuyển đổi diện tích đất khó khăn về nguồn nước sang trồng táo, đào, đu đủ, chuối tiêu hồng và ớt cho thu nhập gấp 5-7 lần trồng lúa.
Hiện tại, ngoài 23 thành viên chính thức góp vốn, HTX có gần 1.000 hộ thành viên liên kết, chiếm 95% số hộ sản xuất nông nghiệp trong toàn xã.
Anh Lý Văn Hùng, dân tộc Mông, trồng 3 ha chuối liên kết với HTX cho biết, kể từ khi tham gia làm thành viên liên kết, cuộc sống của gia đình anh có nhiều thay đổi tích cực, thu nhập ổn định hơn. Bởi ngoài hướng dẫn kỹ thuật, bao tiêu đầu ra, HTX còn cung cấp các dịch vụ thủy lợi, cung ứng vật tư phân bón, cung ứng giống cây và giống trả chậm, tạo điều kiện cho người dân sản xuất, gia tăng lợi nhuận.
"Đầu tàu" liên kết
Ban giám đốc HTX còn năng động đổi mới cách nghĩ, cách làm để đưa HTX ngày càng phát triển, tăng doanh thu và lợi nhuận. Theo đó, HTX nhận thấy việc công nghiệp hóa ở vùng nông thôn đã kéo theo tình trạng người dân rời bỏ đồng ruộng để làm công nhân trong các khu công nghiệp trên địa bàn huyện và vùng giáp ranh Hà Nội, nên nguy cơ đất nông nghiệp bị bỏ hoang hóa rất dễ xảy ra.
Trước thực trạng này, từ năm 2016 đến nay, HTX đã thuê lại gần 200 ha đồng đất của người dân để triển khai trồng đu đủ, ớt, chuối tiêu hồng, cấy lúa một vụ và thả cá. Hiện, HTX có 35 ha đất trồng chuối tiêu hồng, chuối tây Thái Lan; 20 ha đất trồng ớt, rau màu; 142 ha đất cấy lúa 1 vụ và thả cá. Để đảm đương được việc này, HTX đã cho các hộ thành viên thuê lại và tự quản lý 142 ha đất cấy lúa 1 vụ và thả cá 1 vụ, HTX chỉ thu kinh phí để chỉnh trang đồng ruộng, kênh mương hóa hệ thống tưới tiêu nội đồng.
HTX Thượng Nông thường xuyên tham gia các hội chợ trưng bày, giới thiệu sản phẩm do chính quyền, các ban ngành tỉnh Phú Thọ tổ chức. |
Riêng hơn 30 ha trồng chuối, hơn 20 ha ớt và rau màu, HTX đã thuê 17 lao động thường xuyên là người dân địa phương với thu nhập từ 2,5 - 5 triệu đồng/người/tháng và 20 lao động thời vụ.
Dẫn phóng viên ra thăm mô hình trồng chuối của HTX, Giám đốc Nguyễn Mạnh Thắng cho biết, để đảm bảo việc trồng hơn 30 ha chuối có hiệu quả, không bị gãy đổ, ngập úng, HTX đã đắp luống cao vừa phải để trồng chuối, mỗi luống cách nhau 1m để đào rãnh, vét bùn thoát nước khi có mưa. Rãnh cũng đồng thời chứa nước để đảm bảo độ ẩm cho cây mà không bị ngập úng, thối gốc.
Theo đó, hơn 80% sản phẩm chuối trong tổng sản lượng gần 1.000 tấn mỗi năm được ký kết hợp đồng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Số lượng còn lại được HTX cung cấp vào các bếp ăn tập thể, bếp ăn quân đội. Vào thời điểm Tết, chuối Thái Lan còn được bán vào các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Bình Định, Phú Yên… do thị trường có nhu cầu cao.
Cùng với đó, HTX cũng triển khai các dịch vụ về giống, cho vay vốn ưu đãi, cung cấp phân bón trả chậm, hỗ trợ về khoa học kỹ thuật và bao tiêu đầu ra sản phẩm của thành viên, hộ gia đình liên kết. Nhờ vậy, dù bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 nhưng doanh thu của HTX trong 7 tháng đầu năm vẫn đạt 3 tỷ đồng, tăng gấp đôi so với năm 2016. Dự kiến, tổng doanh thu trong năm 2021 của HTX đạt khoảng 5 tỷ đồng. Trong đó, riêng chuối Thái Lan đạt khoảng 800 tấn, doanh thu dự kiến hơn 4 tỷ đồng; ớt đạt hơn 30 tấn, doanh thu hơn 500 triệu đồng... Ngoài ra, HTX còn cung cấp gạo ST 24, ST 25, rau, đậu xanh, đỗ tương cho các bếp ăn trong khu công nghiệp, bếp ăn quân đội và người dân có nhu cầu.
Có thể nói, HTX nông nghiệp Thượng Nông là một đơn vị dẫn đầu trong việc đổi mới, tạo việc làm, nâng cao thu nhập, hạn chế việc bỏ hoang đồng ruộng trên địa bàn tỉnh Phú Thọ nói chung, trên địa bàn huyện Tam Nông nói riêng.
Về định hướng thời gian tới, Giám đốc Nguyễn Mạnh Thắng chia sẻ: “Hiện nay, thân cây chuối sau khi thu hoạch buồng rất nhiều. HTX mong muốn được đầu tư hoặc vay vốn để mua sắm máy móc, đầu tư nhà xưởng chế biến thành thực phẩm chăn nuôi gia súc, gia cầm, chăn nuôi cá để vừa tránh lãng phí, vừa hạn chế ô nhiễm môi trường”.
Phạm Duy
Bài 2: Tạo việc làm cho lao động là người dân tộc thiểu số