Bài 2: Người lương - giáo đoàn kết cùng HTX làm giàu

Mạnh dạn cải tạo đầm phá, nuôi cá nước mặn trên vùng đất có truyền thống sản xuất muối của diêm dân, năm 2018, anh Nguyễn Văn Bình, ở xóm 2, xã Hải Chính, huyện Hải Hậu đã vận động 13 gia đình, đa phần là người công giáo cùng góp vốn, góp đất thành lập HTX Hải Điền để cùng nhau sản xuất, kinh doanh.

Trở về xóm đạo lập nghiệp

Anh Bình chia sẻ, người dân vùng biển nhiều năm nay vốn quen với nghề sản xuất muối truyền thống, công việc làm muối thường phải làm vào những ngày nắng, trời càng nắng thì năng suất muối càng cao.

Do vậy, năm nào thời tiết thuận lợi, với 3 người làm 3 sào muối, thời gian 4 tháng hè, thu nhập bình quân mỗi gia đình cũng chỉ đạt từ 15 - 20 triệu đồng/năm. Đây là nguồn thu nhập chính và quá thấp so với nhu cầu sinh hoạt của người dân.

Hội đồng quản trị HTX thủy sản Hải Điền kiểm tra khu vực ao hồ trước khi chuẩn bị thả lứa cá nước mặn.

Điều đáng lo ngại hơn là trước đây, do đê biển Hải Hậu chưa được kè bê tông nên tình trạng sạt lở diễn ra hàng năm và đã có hàng trăm ha đất sản xuất, đất ở bị cuốn trôi xuống biển.

Diện tích đất ngày một thu hẹp, thu nhập thiếu ổn định, nhiều người dân phải bỏ xứ đi các tỉnh làm thuê, làm phu hồ và nhặt ve chai, đồng nát mưu sinh. Bản thân anh Bình cũng là một trong những người xa quê làm ăn tại tỉnh Đồng Nai từ năm 2004.

Sau khi tích cóp được một số vốn và kinh nghiệm, năm 2014, anh Bình trở về quê và có đơn trình chính quyền địa phương cho phép chuyển đổi diện tích đất làm muối sang đào ao nuôi trồng thủy sản.

Thấy việc nuôi cá, tôm vùng nước mặn những năm đầu thuận lợi, anh Bình đã mạnh dạn đề nghị chính quyền cho thuê thêm diện tích để mở rộng sản xuất, đồng thời tập hợp một số hộ gia đình trong vùng thành lập HTX.

Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX thủy sản Hải Điền Nguyễn Văn Bình

Đến tháng 7/2018, HTX nuôi trồng chế biến thủy hải sản Hải Điền chính thức được thành lập và ra mắt với 13 thành viên do anh Bình làm Chủ tịch HĐQT. Theo đó, tổng diện tích sản xuất 12,5 ha, được cải tạo thành 45 ao, đầm nuôi các loại cá nước mặn, nước lợ như: cá đối mục, cá thủ, cá vược; cá mú, tôm…

Dẫn phóng viên ra khu vực đầm nuôi cá, tôm, Chủ tịch HĐQT HTX Hải Điền Nguyễn Văn Bình kể, Hải Chính là xã chỉ cách đê biển Hải Hậu chưa đầy 2km. Đây là vùng có tới hơn 80% dân số làm muối, đa phần người dân trong xã đều theo đạo công giáo. Bản thân gia đình anh cũng theo đạo nên việc tập hợp các thành viên cùng nhau đoàn kết, tham gia vào HTX không gặp khó khăn gì.

“Chỉ có cách tập hợp người dân để thành lập HTX và liên kết sản xuất, từ việc nhân giống, chế biến đến bao tiêu đầu ra mới nâng cao được hiệu quả trên đồng ruộng và hạn chế được tình trạng tư thương ép giá, thu nhập thấp như trước đây”, anh Bình chia sẻ.

HTX góp phần đổi thay vùng đất muối

Vùng đất ven biển xã Hải Chính, huyện Hải Hậu những ngày đầu xuân gió thổi man mác, mưa xuân làm cho cây cối trở lên xanh mướt. Từ xa chỉ thấy lác đác diêm dân và ngư dân vùng biển Hải Hậu đang làm việc. Chỉ tay về phía khu vực đầm nuôi cá, ông Nguyễn Văn Nghị, kiểm soát viên của HTX thủy sản Hải Điền giải thích: “Đây là thời điểm nghỉ ngơi của thành viên HTX vì hầu hết sản lượng đã được khai thác phục vụ cho nhu cầu của người dân vào thời điểm trước và trong Tết Nguyên đán. Hiện, các thành viên đang chuẩn bị dọn dẹp ao, đầm để chuẩn bị cho thả lứa cá, tôm mới, những ao khác thì phải sang tháng tư mới đến kỳ thu hoạch”.

Cũng theo ông Nghị, trước đây hầu hết các hộ gia đình khác cũng chỉ đủ ăn hoặc dư giả không đáng kể. Từ khi tham gia vào HTX sản xuất theo chuỗi giá trị, HTX liên kết cung cấp giống, thức ăn và cả đầu ra nên thu nhập thành viên nâng lên, đời sống ngày một khấm khá.

Đến nay, bình quân mỗi thành viên HTX thu nhập từ 500 triệu đến 1 tỷ đồng/năm, cao gấp nhiều lần so với làm muối. Ngoài ra, 12 hộ liên kết đánh bắt thủy hải sản cũng không phải lo đầu ra, từ đó thu nhập bình quân từ 400-600 triệu/năm.

Theo các thành viên HĐQT HTX thủy sản Hải Điền, với 45 ao, trung bình mỗi năm HTX thu về được 30 tấn cá, tôm nước mặn. Ngoài ra, với 12 thành viên liên kết trong đánh bắt thủy hải sản cũng cung cấp cho HTX gần 50 tấn mỗi năm.

Để đảm bảo tiêu thụ, HTX đã kết nối với các tiểu thương chợ đầu mối và 7 cửa hàng tiêu thụ thủy hải sản ở TP Nam Định, huyện Hải Hậu, tỉnh Thái Bình, TP Hà Nội, Hải Phòng... để ổn định đầu ra, đồng thời HTX cũng đầu tư xây dựng nhà sơ chế, đóng gói, hút chân không bảo quản đông lạnh và lò sấy thủy sản khô.

Nhờ vậy, từ năm 2018 đến nay, ngoài sản phẩm tươi sống, mỗi năm HTX đã chế biến, cắt khúc từ 6-8 tấn cá thu, hút chân không, bảo quản đông lạnh; 2-3 tấn cá thu phơi một nắng; 2-4 tấn tôm nõn; 4-6 tấn chả mực, 2-3 tấn mực khô…

Với sản lượng tiêu thụ lớn, doanh thu bình quân trong 3 năm 2018-2020 của HTX đạt 7 tỷ đồng/năm. Ngoài thành viên và thành viên liên kết, HTX còn tạo việc làm thường xuyên cho 12-15 lao động, thu nhập bình quân từ 4-5 triệu/người/tháng.

Hải Chính là xã đạt các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới nhờ sự đoàn kết giữa người lương và người giáo.

Hải Chính là xã vùng ven biển với 10 xóm và 5.700 nhân khẩu, trong đó hơn 80% dân số theo đạo. Trước năm 2014 có hơn 100ha đất với 80% hộ gia đình sản xuất muối. Thu nhập thấp nên người dân từng bước chuyển đổi sang nuôi trồng thủy, hải sản, cơ sở sản xuất, làm công nhân khu công nghiệp... Hiện, toàn xã chỉ còn hơn 100 hộ gia đình làm muối.

Năm 2020, tổng giá trị sản xuất toàn xã đạt 421,34 tỷ đồng, đạt 100,4% kế hoạch, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 1,3% theo tiêu chí mới, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, công tác bảo vệ môi trường nông thôn cũng được đảm bảo.

Ông Huỳnh Thái Phụng, Chủ tịch UBND xã Hải Chính chia sẻ về những kết quả đạt được của địa phương và phương hướng phát triển trong những năm tiếp theo.

Ông Huỳnh Thái Phụng, Chủ tịch UBND xã Hải Chính, huyện Hải Hậu cho biết, Hải Chính là một trong những địa phương đạt tiêu chí xây dựng nông thôn mới năm 2013 và đang hướng đến xây dựng nông thôn mới bền vững và phát triển, nông thôn mới kiểu mẫu của huyện Hải Hậu.

Ông Huỳnh Thái Phụng, Chủ tịch UBND xã Hải Chính 

Theo ông Phụng, có được kết quả trên là nhờ sự quan tâm chỉ đạo sát sao của lãnh đao các cấp, sự vào cuộc tích cực của người dân, trong đó có sự tích cực đoàn kết và không phân biệt giữa người lương hay giáo để cùng nhau xây dựng cuộc sống ấm no, tốt đời, đẹp đạo.

Cùng với sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền và người dân, những năm qua, trên địa bàn xã Hải Chính có 2 HTX là HTX thủy sản Hải Điền và HTX dịch vụ Linh Phát là những điển hình trong phát triển kinh tế tập thể.

“Hai HTX này đã xây dựng được 7 sản phẩm OCOP. Điều phấn khởi là các HTX cũng tích cực cùng với chính quyền địa phương tạo việc làm, ổn định thu nhập cho người lao động, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân”, ông Phụng nói.

Phạm Duy

Bài 3: Hỗ trợ các HTX đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh