Phước Sơn là một trong những huyện miền núi của tỉnh Quảng Nam, dân số vào khoảng 22.500 người, bao gồm 16 dân tộc anh em sinh sống trên địa bàn 11 xã và 1 thị trấn, trong đó người Bh´nong chiếm 62%, người kinh 31,5%, còn lại 6,3% thuộc về các dân tộc thiểu số khác. Thời gian qua, Phước Sơn đã có những thay đổi nhất định nhờ đẩy mạnh công tác giảm nghèo thông qua Chương trình 30a.
Lực đẩy giảm nghèo
Thế mạnh lớn nhất của huyện là trồng rừng và khai thác khoáng sản, vì thế sau ngày giải phóng, nhiều người ở khắp các nơi lên đây lập nghiệp với mong muốn thoát nghèo. Thế nhưng đã mấy chục năm rồi mà họ vẫn còn loay hoay với cái nghèo, bởi điều kiện tự nhiên nơi đây khá khắc nghiệt, hạ tầng cơ sở còn quá thiếu thốn.
Điện là nhu cầu thiết yếu của cuộc sống trên cả hai khía cạnh vật chất và tinh thần, nên người dân không thể thoát nghèo một cách tích cực vì chưa có điện. Tuy nhiên, thời gian qua, huyện đã đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, các tuyến đường giao thông liên xã đã được hoàn thiện, tạo điều kiện cho người dân phát triển sản xuất. Đây cũng là điều kiện thu hút doanh nghiệp điện lực về đầu tư tại huyện.
Nếu như 5 năm trước, huyện vẫn còn xã không có điện lưới thì đến cuối năm 2018, tất cả các xã đều có điện. 100% số hộ dân trên địa bàn huyện được dùng điện từ lưới điện quốc gia. Đây là điều quan trọng mở ra hướng phát triển và giảm nghèo cho người dân huyện Phước Sơn.
Bên cạnh đó, ngoài phát triển kinh tế rừng, huyện còn đẩy mạnh hỗ trợ người dân chăn nuôi. Năm xã vùng cao Phước Lộc, Phước Kim, Phước Chánh, Phước Thành và Phước Công đều được hỗ trợ con vật nuôi từ dự án giảm nghèo để người dân từng bước phát triển sản xuất.
Ông Hồ Văn Khoanh, người dân xã Phước Chánh, chia sẻ: “Gia đình tôi là hộ nghèo nhiều năm của thôn. Sau khi dự án giao bò nuôi, tôi xây chuồng trại, biết cách phòng bệnh cho bò nên hiện nay con vật chóng lớn và sinh con. Từ đó, tôi vay thêm vốn mua thêm 5 con bò nữ để tập trung chăn nuôi. Giờ tôi đã thoát được nghèo, cuộc sống đỡ vất vả hơn.
ngoài được hỗ trợ giống bò lai, các hộ dân còn được hướng dẫn kỹ thuật trồng cỏ, làm thức ăn bổ sung, cách mua và dùng thuốc thú y, phòng dịch bệnh cho bò với tổng kinh phí cho mỗi hộ 35 triệu đồng. Nhờ chăn nuôi kết hợp trồng rừng, nhiều hộ thoát nghèo bền vững.
Ở các xã vùng thấp, chính quyền các địa phương chủ trương phát triển mạnh mô hình nông lâm kết hợp, khai thác lợi thế kinh tế bản địa. Các địa phương này còn tích cực khai hoang để mở rộng diện tích đất sản xuất. Nhờ đó, người dân ngoài trồng rừng còn phát triển trồng lúa, bời lời đỏ, quế bản địa. Những loại cây này không chỉ bảo đảm lương thực mà còn giúp nhiều hộ giảm nghèo.
Theo UBND huyện, từ Nghị quyết 30a, huyện đã hỗ trợ hơn 2 triệu cây giống bời lời đỏ cho bà con. Vỏ bời lời là nguyên liệu dùng để sản xuất các loại sơn và keo dán công nghiệp luôn là sản phẩm mà thị trường trong nước rất cần. Hiện tại, người trồng ở một số địa phương trong huyện không phải lo đầu ra.
Phòng NN&PTNT huyện Phước Sơn cho biết, bình quân mỗi năm địa phương trồng mới 500ha, khai thác khoảng 30 nghìn mét khối gỗ rừng trồng. Các chính sách giao khoán rừng theo Nghị quyết 30a, Nghị định 99 của Chính phủ về chi trả dịch vụ môi trường rừng đã tạo công ăn việc làm ổn định cho hàng trăm hộ tại địa phương và nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ rừng. Thêm vào đó, nhân dân khai thác có hiệu quả các nguồn lâm sản phụ như hạt ươi, mây, đót, mật ong… giá trị ước tính mỗi năm hàng chục tỷ đồng.
Tăng tính bền vững
Điều kiện tự nhiên những năm gần đây có nhiều biến đổi thất thường, ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân. Để nâng cao hiệu suất sử dụng đất trong điều kiện biến đổi khí hậu, thời tiết nắng nóng, hạn hán tiếp tục diễn ra, huyện Phước Sơn vận động nhân dân tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, lựa chọn cây trồng thế mạnh để phát triển kinh tế, ổn định đời sống.
Theo đó, địa phương chuyển đổi những diện tích đất lúa thiếu nước sang trồng bắp tại xã Phước Xuân và Phước Hiệp. Vụ đông xuân vừa qua, các địa phương này đã trồng hơn 10ha bắp, năng suất đạt 70 tạ/ha, giá trị kinh tế cao gần gấp đôi so với trồng lúa nước.
 |
|
Bắp là cây trồng phù hợp ở một số địa phương khi thời tiết có nhiều biến đổi ở Phước Sơn |
Hiện, huyện các xã có ruộng lúa thiếu nước đã mở rộng diện tích trồng bắp lên khoảng hơn 100ha. Ngoài ra, nông dân còn trồng khoảng 195ha sắn xen canh với lúa rẫy cũng đem lại thu nhập đáng kể.
Tại các xã ở vùng trung và thấp như Phước Năng, Phước Mỹ, Phước Đức, huyện chủ trương chuyển đổi một số diện tích trồng keo sang trồng bời lời còn những xã vùng cao tiếp tục trồng thêm diện tích quế và mở rộng trồng cây dược liệu như sâm dây, sâm bảy lá hoa… Đây là những cây có giá trị cao, dễ trồng, phù hợp với điều kiện của người dân.
Hiện, ngoài tuyên truyền,vận động, huyện còn tổ chức nhiều đợt tham quan để nông dân học hỏi kinh nghiệm các mô hình phát triển kinh tế, tổ chức tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, đưa các cây con, giống mới vào sản xuất. Nhờ vậy nhiều hộ nông dân đã đổi mới tư duy, mạnh dạn đầu tư phát triển kinh tế, đa dạng các loại cây trồng, vật nuôi.
Ngoài ra, địa phương còn lồng ghép các chương trình khuyến nông, khuyến lâm để hỗ trợ cây, con giống, vật tư phục vụ sản xuất, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thủy lợi, giao thông… tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân đẩy mạnh sản xuất, từ đó, giúp huyện từng bước giảm nghèo bền vững.
Huyền Trang
