Đây là yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại buổi làm việc với Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam về tình hình thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trong thời gian qua và các định hướng lớn trong thời gian tới diễn ra mới đây.
Gỡ các 'nút thắt'
Theo BHXH Việt Nam, đến hết tháng 11/2021, số người tham gia BHXH tiếp tục tăng trưởng so với năm 2020, đạt 16,202 triệu người (tăng 38,7 nghìn người), BHXH tự nguyện đạt gần 1,3 triệu người, đạt 2,6% lực lượng lao động trong độ tuổi là nông dân và lao động khu vực phi chính thức (vượt 1,6% chỉ tiêu được giao); 88 triệu người tham gia BHYT, đạt hơn 90% dân số.
 |
|
Đẩy mạnh tuyên truyền để người dân tham gia BHXH. |
BHXH Việt Nam đặt mục tiêu đến hết năm 2025, số người tham gia BHXH là 23,1 triệu người, đạt 45% lực lượng lao động trong độ tuổi; tham gia bảo hiểm thất nghiệp là 18 triệu người, đạt 35% lực lượng lao động trong độ tuổi; tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) là 95 triệu người, bao phủ 95% dân số.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao một số kết quả trong mở rộng độ bao phủ BHXH, BHYT; hỗ trợ người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19, nhất là trong triển khai chính sách hỗ trợ từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp. Bởi, đây là vấn đề chưa được pháp luật quy định nhưng các cơ quan chức năng đã đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý kịp thời, giải quyết yêu cầu cấp bách phát sinh trong thực tiễn.
Cùng với đó, Quỹ BHXH kết dư tốt, đạt gần 1 triệu tỷ đồng, bảo đảm an toàn, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội, ổn định kinh tế vĩ mô. BHXH cũng đạt nhiều kết quả trong sắp xếp lại bộ máy, tinh giản biên chế…
Tuy nhiên, ngành BHXH vẫn còn tồn tại hạn chế như tốc độ gia tăng người tham gia BHXH, BHTN, BHYT vẫn còn chậm; tỷ lệ người tham gia BHXH tự nguyện còn thấp so với tiềm năng; số người đề nghị hưởng BHXH một lần vẫn có chiều hướng gia tăng. Tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ, chậm đóng, trốn đóng, nợ đọng bảo hiểm vẫn còn xảy ra...
Theo đó, Thủ tướng đề nghị ngành BHXH cần tập trung cho công tác hoàn thiện thể chế, xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch; trong bối cảnh nguồn lực, thời gian có hạn, tình hình phức tạp, công việc có những khó khăn, phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, có trọng tâm trọng điểm, làm việc nào dứt điểm việc đó.
Thủ tướng lưu ý, có thể lập tổ công tác để rà soát các vướng mắc của cơ chế, chính sách, pháp luật về BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, BHYT để đề xuất, tham mưu các cấp có thẩm quyền.
Quyết liệt phát triển số người tham gia
Đồng thời, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với tăng cường kiểm tra, giám sát theo quy định của pháp luật, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, thất thoát, lợi ích nhóm, tình trạng trốn đóng, chậm đóng, nợ đọng bảo hiểm…
Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu ngành rà soát lại, xây dựng lộ trình khắc phục hiệu quả các tồn tại, hạn chế; chú trọng nâng cao hiệu quả công tác truyền thông để "dân hiểu, dân biết, dân tin, dân nghe, dân theo, dân làm" trong thực hiện chính sách BHXH.
Liên quan tới công tác tuyên truyền, đánh giá về kết quả đạt được cả ngành BHXH trong thời gian qua, đại biểu Quốc hội Nguyễn Hữu Thông, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Thuận cho rằng, với sự linh hoạt, nhạy bén và trách nhiệm, ngành BHXH Việt Nam đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, từ trực quan đến trực tuyến, từ lưu động đến truyền thanh trên hệ thống phát thanh của địa phương… để tuyên truyền về lợi ích, sự cần thiết và tầm quan trọng của chính sách BHXH tự nguyện đến các tầng lớp nhân dân lao động.
Vì vậy, tỷ lệ người dân tham gia BHXH tự nguyện ngày càng tăng cao, nhất là ở nhóm người lao động tự do, kinh doanh cá thể, nông dân, thành viên hợp tác xã và kể cả lao động biển…
Tuy nhiên, đại biểu Thông khuyến nghị, Chính phủ cần chỉ đạo các Bộ, ngành có liên quan tham mưu xây dựng, sửa đổi, bổ sung hành lang pháp lý về BHXH, tăng cường các định chế pháp luật; nghiên cứu, đề xuất một số điều khoản hợp lý để thúc đẩy doanh nghiệp và người lao động tham gia BHXH, BHYT; có giải pháp hữu hiệu để khắc phục tình trạng không chấp hành hoặc chấp hành chưa nghiêm túc pháp luật về BHXH.
Đồng thời, giải pháp đồng bộ, quyết liệt trong việc phát triển người tham gia BHXH, đề xuất sửa đổi, bổ sung nhóm lao động có quan hệ lao động nhưng không có hợp đồng lao động được tham gia BHXH bắt buộc, như: chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý, điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương…, đặc biệt lực lượng lao động ở khu vực phi chính thức, nhóm tham gia BHXH tự nguyện; hạn chế hưởng BHXH một lần.
Thêm vào đó, các Bộ, ngành có liên quan cần đưa ra các giải pháp xử lý tiền nợ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, BHYT tồn đọng đối với một số đơn vị ngừng hoạt động kéo dài hoặc chờ phá sản, giải thể, chủ doanh nghiệp bỏ trốn... để không ảnh hưởng đến quyền lợi cho người lao động.
Thy Lê
