 |
|
Tác động xấu nhất của Covid-19 sẽ rơi vào quý II, tăng trưởng kinh tế Việt Nam được dự báo đạt khoảng trên 5,3% trong cả năm 2020. |
Đây là nhận định về tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2020 của các chuyên gia Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VERP) tại hội thảo công bố báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam 2020, được tổ chức ngày 17/6.
Theo đánh giá của các chuyên gia VERP, hiện nay, nền kinh tế trong nước đã bước vào giai đoạn bình thường mới. Tuy nhiên, trên thế giới, dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp, điều này tác động đến lĩnh vực xuất nhập khẩu hàng hoá.
“Nguy cơ bùng phát làn sóng lây nhiễm Covid-19 lần hai, kèm theo sự xung đột địa chính trị giữa các nước lớn có thể khiến một nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam chịu thiệt hại bất kể phần thắng nghiêng về bên nào”, VERP nhận định.
Ngoài ra, nền tảng vĩ mô trong nước còn yếu, chưa được cải thiện nhiều so với những năm trước, như: Thâm hụt tài khóa cao, ngân sách dành cho đầu tư phát triển thấp. Sức khỏe tuy đã được cải thiện nhưng còn yếu của hệ thống ngân hàng – tài chính. Sự phụ thuộc nặng nề của tăng trưởng vào khu vực FDI; lao động nhiều về số lượng nhưng thấp về chất lượng.
Cùng với đó, hiệu quả đầu tư công thấp và tình trạng tham nhũng vẫn phổ biến; Tiến trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước bị ngưng trệ và môi trường thể chế, kinh doanh vẫn bộc lộ nhiều bất cập.
PGS.TS Phạm Thế Anh - Kinh tế trưởng VEPR nhấn mạnh: “Những nhược điểm này, nếu không sớm được cải thiện, sẽ không chỉ cản trở sự hồi phục trong ngắn hạn, mà còn ảnh hưởng xấu tới sự ổn định của nền kinh tế Việt Nam trong dài hạn”.
Dù đánh giá còn nhiều khó khăn cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam từ nay đến cuối năm, song báo cáo của VEPR nhận định vẫn còn những cơ hội để kinh tế Việt Nam “tăng tốc” nếu Việt Nam biết vận dụng tốt.
Chẳng hạn như sự chuyển hướng thương mại, dòng vốn đầu tư và đặc biệt là chuỗi cung ứng toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ, sẽ là cơ hội cho Việt Nam; Hiệp định thương mại tự do và bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam với Liên minh châu Âu EU (EVFTA và IPA) đã được hoàn tất ký kết và thông qua, và dự kiến sẽ bắt đầu có hiệu lực từ 1/8/2020; Môi trường lạm phát ở mức trung bình, tạo điều kiện tốt cho việc thực thi các chính sách vĩ mô hỗ trợ tăng trưởng.
Bên cạnh đó, tiến độ giải ngân và thi công các dự án đầu tư công trọng điểm đang được đẩy nhanh; Chi phí nguyên nhiên vật liệu duy trì ở mức thấp nhờ nhu cầu tiêu thụ và sản xuất suy giảm trên thế giới.
Đặc biệt, các chuyên gia VERP nhấn mạnh đến thị trường tiền tệ, vốn và tỷ giá đều có sự ổn định và nằm trong tầm kiểm soát. Thâm hụt ngân sách và nợ công cũng có sự cải thiện nhất định.
Cân nhắc những yếu tố tích cực cũng như tiêu cực đang tác động đối với kinh tế Việt Nam hiện nay, VEPR đưa ra các dự báo về tăng trưởng và lạm phát theo các kịch bản khác nhau.
Theo đó, kịch bản lạc quan nhất được xây dựng dựa trên giả định bệnh dịch trong nước được khống chế hoàn toàn vào cuối tháng 4/2020 và hoạt động kinh tế dần trở lại bình thường. Trong khi đó, thế giới cũng bắt đầu nới dần các biện pháp phong tỏa từ đầu tháng 6, giúp các ngành xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam tăng trưởng tốt trong nửa cuối của năm.
Tuy nhiên, các hoạt động kinh tế trong lĩnh vực du lịch, lưu trú, vận tải hành khách vẫn còn dè dặt và chỉ dần hồi phục. Tác động xấu nhất của Covid-19 sẽ rơi vào quý II/2020. Với kịch bản lạc quan này, tăng trưởng kinh tế Việt Nam được dự báo đạt khoảng trên 5,3% trong cả năm 2020.
Với các kịch bản trung tính và bi quan, bệnh dịch ở nhiều trung tâm kinh tế - tài chính quan trọng trên thế giới được giả định có thể tái bùng phát, và các nước phải kéo dài thời gian phong tỏa sang nửa sau quý III, thậm chí quý IV/2020. Mức độ tác động của Covid-19 lên các ngành nông lâm ngư nghiệp, sản xuất chế biến chế tạo và các ngành trong khu vực dịch vụ sẽ nghiêm trọng hơn. Mức tăng trưởng trong năm 2020 của kinh tế Việt Nam có thể chỉ là 3,9% trong kịch bản trung tính, hoặc chỉ là 1,7% trong kịch bản bi quan.
Về lạm phát, báo cáo của VEPR nhận định, rủi ro lạm phát trung bình, cầu kéo thấp, nhưng rủi ro từ lương thực thực phẩm tăng, rủi ro từ tỷ giá trung bình, đồng thời dự đoán lạm phát của năm 2020 sẽ dao động ở mức 3,5-4%.
Huyền Anh
