Trả lời Công văn số 5632/BCT-XNK ngày 5/8/2019 của Bộ Công Thương về việc tham gia ý kiến đối với dự thảo Thông tư quy định về cách xác định sản phẩm, hàng hóa là sản phẩm, hàng hóa của Việt Nam hoặc sản xuất tại Việt Nam - dự thảo Thông tư "made in Vietnam", ông Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế (Bộ Tư pháp), cho rằng việc ban hành quy định cụ thể về cách xác định sản phẩm, hàng hóa là sản phẩm, hàng hóa của Việt Nam hoặc sản xuất tại Việt Nam là cần thiết nhằm bảo vệ thương hiệu hàng hóa của Việt Nam, hạn chế gian lận, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động sản xuất kinh doanh ở nước ta.
 |
|
Tiêu chí dán mác "made in Vietnam" không thể ban hành dạng Thông tư |
Tuy nhiên, liên quan đến hình thức của văn bản quy phạm pháp luật là Thông tư của Bộ trưởng Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp cho rằng nội dung dự thảo Thông tư có chứa đựng những quy định về yêu cầu, tiêu chí để sản phẩm, hàng hóa được xác định là hàng hóa của Việt Nam, tức là chứa đựng những quy định về điều kiện mà theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 thì không thể ban hành dưới hình thức Thông tư của Bộ trưởng; với nội dung như vậy cần ban hành dưới hình thức Nghị định của Chính phủ.
"Trường hợp Bộ Công Thương quyết định ban hành dưới hình thức Thông tư, theo khoản 1 Điều 102 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 quy định “Tổ chức pháp chế thuộc bộ, cơ quan ngang bộ có trách nhiệm thẩm định dự thảo thông tư trước khi trình Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ”. Vì vậy, Vụ Pháp chế của Bộ Công Thương có trách nhiệm thẩm định đối với dự thảo Thông tư theo các nội dung quy định tại khoản 3 Điều 102 Luật này.
Về nội dung, Bộ Tư pháp đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát dự thảo Thông tư với các cam kết quốc tế có liên quan của Việt Nam để đảm bảo phù hợp với những tiêu chuẩn chung về quy tắc xuất xứ được các quốc gia thừa nhận như tại Hiệp định chung về thuế quan và thương mại (GATT). Cơ quan chủ trì soạn thảo cần giải trình về mối quan hệ của dự thảo Thông tư với các thông tư quy định về quy tắc xuất xứ để thực hiện các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên.
Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo không quy định lại các nội dung đã được thể hiện tại Nghị định số 31/2018/NĐ-CP mà cần có sự hướng dẫn cụ thể hơn để bảo đảm yêu cầu của khoản 2 Điều 8 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015.
Ví dụ, các khoản 1, 2, 3, 4,7, 9 Điều 3 dự thảo Thông tư giải thích lại các từ ngữ đã được quy định tại các khoản 11, 12, 13, 14, 9, 15 Điều 3 Nghị định số 31/2018/NĐ-CP.
Điều 8 dự thảo Thông tư về cơ bản giữ nội dung quy định lại Điều 7 Nghị định số 31/2018/NĐ-CP, chỉ sửa đổi kỹ thuật theo hướng thay thế cụm từ "nước", "nhóm nước", "vùng lãnh thổ" thành cụm từ "Việt Nam". Thay vì thế, cơ quan chủ trì soạn thảo nên làm rõ hơn về các trường hợp được liệt kê tại Điều này.
Các điều 10, 11, 12, 13 dự thảo Thông tư quy định lại các điều 9, 10, 11, 12 Nghị định số 31/2018/NĐ-CP, trong khi cơ quan chủ trì soạn thảo chưa hướng dẫn được như thế nào là "lắp ráp đơn giản các bộ phận của sản phẩm" tại khoản 6 Điều 10 dự thảo Thông tư và mối quan hệ của khoản 6 này với Điều 9 dự thảo Thông tư. Bên cạnh đó, Điều 10 dự thảo Thông tư khi quy định về các công đoạn gia công, chế biến đơn giản lại không có nội dung nêu tại khoản 7 Điều 9 Nghị định số 31/2018/NĐ-CP về việc "Kết hợp của hai hay nhiều công việc đã liệt kê từ khoản 1 đến khoản 6 Điều này"...
Lê Thúy
