Tham dự hội nghị đối thoại với chủ đề "Cải cách quy định hành chính: Chìa khóa thực thi thành công EVFTA”", ngày 30/6, ông Nguyễn Hồng Uy, đại diện Tiểu ban Thực phẩm dinh dưỡng của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), đánh giá năm 2018, Chính phủ ban hành Nghị định 15 đã giải quyết những vấn rất cơ bản của ngành thực phẩm, trong đó bãi bỏ đến 90% các điều kiện kinh doanh. Đây là cải cách rất có ý nghĩa của Chính phủ.
Nghị định ra đời 2 năm, thông tư vẫn chưa có
Tuy nhiên, ông Uy cho biết, doanh nghiệp châu Âu mong muốn việc triển khai Nghị định trên sẽ không chỉ dừng lại ở cấp bộ. Đến nay, ở cấp bộ, Nghị định đã triển khai việc đăng ký tất cả các sản phẩm dựa trên dịch vụ công online rất tiện lợi. Tuy nhiên, đối với các tỉnh, thành phố, mới chỉ có Tp.Hà Nội và Đồng Nai áp dụng được quy trình nộp online. Ở các địa phương khác, doanh nghiệp vẫn đang phải nộp bằng giấy.
Doanh nghiệp châu Âu cần chính sách pháp luật ổn định (Ảnh: TL) |
Thêm vướng mắc nữa là việc ghi nhãn thực phẩm, đại diện Tiểu ban Thực phẩm dinh dưỡng kiến nghị với Chính phủ về Thông tư 05/2019 của Bộ KH&CN có đưa ra yêu cầu: Nếu nhãn sản phẩm thực phẩm có công bố là không chứa hoặc là không bổ sung một chất gì đó thì chất đó phải không tồn tại trong sản phẩm. Không tồn tại có nghĩa là hàm lượng bằng 0, nhưng trong tự nhiên sẽ không có một chất nào có hàm lượng bằng 0.
Ví dụ, trong hoa quả tự nhiên, nhất là các loại hoa quả mọng nước như cam, chanh, quất, cà chua. Mặc dù trồng ở nông trại hữu cơ, không dùng chất bảo quản gì nhưng bản thân các loại hoa quả đó đã chứa chất bảo quản tự nhiên là Axi benzoric - cây tự sinh ra để chống lại vi khuẩn, sâu bệnh.
Với quy định của Thông tư 05, ông Uy nhìn nhận sẽ không có sản phẩm nào trong các loại hoa quả Việt Nam được dán nhãn là không chứa chất bảo quản. Điều bất hợp lý này sẽ là rào cản cho các sản phẩm của Việt Nam ra quốc tế, cũng như các sản phẩm chất lượng của quốc tế vào Việt Nam. "Chúng tôi kiến nghị cần phải sửa đổi thông tư này", ông Uy đề nghị.
Mặt khác, đại diện Tiểu ban Thực phẩm dinh dưỡng cho rằng, doanh nghiệp châu Âu mong có một chính sách ổn định. Nghị định 43 quy định về quản lý an toàn thực phẩm mới có hiệu lực chính thức vào đầu năm 2019. Vậy nhưng đến tháng 11/2019 đã có Thông tư 05 để sửa đổi.
"Trong thời gian ngắn, chính sách thay đổi quá nhiều sẽ gây tốn kém cho doanh nghiệp, cuối cùng người tiêu dụng chịu thiệt hại. Chúng tôi mong muốn, Chính phủ tạo ra môi trường kinh doanh lành mạnh, ổn định và phù hợp với các tập quán, quy định quốc tế. Như vậy, sẽ mang lại được nhiều lợi ích cho doanh nghiệp và người tiêu dùng", ông Uy nhìn nhận.
Trong khi đó, đại diện một doanh nghiệp phân phối thuốc thú y nhập khẩu phàn nàn về Nghị định 73/2018/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực ngày 15/5/2018. Ra đời đã 2 năm nhưng do chưa có Thông tư hướng dẫn nên vừa rồi doanh nghiệp này bị Cục Điều tra Chống buôn lậu xử lý vi phạm hành chính vì không thực hiện đúng quy định.
Mỗi địa phương hiểu chính sách một kiểu
Cũng liên quan tới vấn đề về chính sách, ông Nguyễn Hải Minh, Phó Chủ tịch EuroCham, đánh giá cao những nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh của Chính phủ trong thời gian qua. Tuy nhiên, ông cho rằng còn nhiều vướng mắc trong quá trình thực thi chính sách cần tháo gỡ.
Theo ông, những vướng mắc này đôi khi không phải là vấn đề lớn nhưng ảnh hưởng tới nhiều doanh nghiệp châu Âu đang hoạt động tại Việt Nam. Vấn đề vướng mắc liên quan tới nhiều bộ ngành, các địa phương cùng tham gia giải quyết, không có sự nhất quán.
Ông Minh chỉ ra trong thời gian giãn cách xã hội, các doanh nghiệp logistics của châu Âu gặp phải câu chuyện là một số địa phương do hiểu nhầm, hiểu sai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ nên cấm xe tải, cấm người từ các tỉnh khác về. Điều đó ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Hiện nay, Việt Nam đang bước vào giai đoạn khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng doanh nghiệp châu Âu lại vướng phải vấn đề nhập cảnh của người nước ngoài. Mỗi địa phương có một chủ trương, cách thức khác nhau.
Chủ tịch EuroCham ông Nicolas Audier nhấn mạnh, đây là thời điểm phù hợp để triển khai thành công EVFTA bởi Việt Nam đang phục hồi sau dịch Covid-19 và EVFTA sẽ giúp đẩy mạnh quan hệ Việt Nam và EU.
Đồng thời, Chủ tịch EuroCham cũng cho biết đó là lý do EuroCham xuất bản Sách Trắng (ấn bản thứ 12) là nhằm chia sẻ mục tiêu với Chính phủ về thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Trong khi các nền kinh tế khác trên thế giới còn đang phải vật lộn với tác động của đại dịch Covid-19, Việt Nam hiện đang có cơ hội vàng để tận dụng EVFTA và thu hút FDI từ các công ty EU - những doanh nghiệp đang tìm kiếm thị trường mở, cạnh tranh và thân thiện với doanh nghiệp.
"Khi EVFTA có hiệu lực vào tháng 8, một trong những yếu tố hàng đầu đó là tiếp tục thúc đẩy những tiến bộ tích cực trong cải cách hành chính, hợp lý hóa các điều kiện kinh doanh, cải thiện môi trường đầu tư và hiện đại hóa khung pháp lý", Chủ tịch EuroCham khuyến nghị.
Trước thực tế trên, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách Thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ, khẳng định: Chính phủ Việt Nam tiếp tục thực hiện cam kết mạnh mẽ của mình về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao tính minh bạch.
Sau khi lắng nghe kiến nghị từ các doanh nghiệp châu Âu, ông Dũng cho biết, chủ trương của Chính phủ nhất quán, nhưng ở khâu thực thi gặp vướng mắc do cách hiểu khác nhau nên áp dụng khác nhau. Tuy nhiên, "Trường hợp như Nghị định 73 ban hành 2 năm mà không có Thông tư là không thể chấp nhận được", ông Dũng nhấn mạnh.
Về phía Hội đồng Tư vấn cải cách Thủ tục hành chính, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho biết, sẽ tổng hợp quá trình đối thoại để sau Hội nghị phối hợp với EuroCham tại Việt Nam hoàn thiện báo cáo, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo các bộ, ngành triển khai các biện pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.
Lê Thúy