Vào những ngày đầu tháng 11/2021, trang trại bò sữa NutiMilk trên cao nguyên Gia Lai (xã Đăk Yă, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai) đón nhận 3.300 con bò sữa Holstein Friesian (HF) thuần chủng từ Mỹ.
Bước vào “guồng máy”
Để thích nghi với khí hậu, thổ nhưỡng tại Việt Nam, đàn bò sữa này (hầu hết là giống cái) sẽ được chăm sóc đặc biệt dưới sự theo dõi và đánh giá của các chuyên gia chăn nuôi giàu kinh nghiệm.
 |
|
Những con bò sữa HF thuần chủng từ Mỹ vừa nhập về trang trại ở Việt Nam được gắn chip theo công nghệ của Israel. |
Theo đó, mỗi con bò sữa đều được gắn chip theo công nghệ của Israel để theo dõi thông tin hàng ngày, hàng giờ, giúp các chuyên gia can thiệp nhằm đảm bảo sức khỏe tốt nhất để cho ra đời nguồn sữa chất lượng 3.5 gram đạm và 4.0 gram béo trên 100 ml trong tương lai.
Việc "nhập tịch" Việt Nam cho giống bò sữa HF từ Mỹ được đánh giá cao nhằm gia tăng nguồn sữa tươi chuẩn cao, cũng như nâng chuẩn chất lượng sữa tươi Việt Nam.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đánh giá về thành quả vượt trội của trang trại này đang đi đúng hướng khi có được nguồn sữa tươi có hàm lượng đạm tương đương với sữa ở châu Âu. Đây là một trong những thành tố rất quan trọng để đưa sữa Việt bước chân vào thị trường châu Âu, tận dụng ưu đãi thuế quan từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA).
Không chỉ vậy, việc gắn chip công nghệ trên các con bò sữa đang cho thấy trang trại đang bước vào “guồng máy” của nông nghiệp công nghệ cao và nông nghiệp thông minh. Điều đó nhằm nâng chuẩn cao cho ngành hàng nông sản thực phẩm Việt nhằm chinh phục hiệu quả những thị trường xuất khẩu khó tính.
Đây cũng là vấn đề được đề cập tại hội thảo trực tuyến vào ngày 3/11 để bàn về định hướng cho nông nghiệp thông minh. Nhiều ý kiến nhấn mạnh là cần có những giải pháp mang tính bền vững dựa trên những lợi thế đã cam kết từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới.
Như chia sẻ của chuyên gia kinh tế Nguyễn Hoàng Dũng, cơ hội cho nông nghiệp thông minh ở Việt Nam từ các FTA thế hệ mới là rất lớn. Điều này đặt ra yêu cầu xuất xứ toàn chuỗi an toàn, chất lượng cạnh tranh và ổn định (đây là vấn đề cốt lõi, cần nâng cấp).
Không chỉ vậy, theo ông Dũng, việc các doanh nghiệp (DN) trong ngành hàng nông sản thực phẩm Việt hướng đến nông nghiệp thông minh cũng là thể hiện trách nhiệm xã hội xét trên bình diện chất lượng sản phẩm nông sản thực phẩm, giải quyết việc làm, phát triển thương hiệu, tạo dựng hệ sinh thái nông nghiệp bền vững, góp phần vào tăng trưởng kinh tế…
Cần thêm nguồn lực tạo đột phá
Chuyên gia Nguyễn Hoàng Dũng cũng lưu ý khi triển khai nông nghiệp thông minh nên lưu ý 3 vấn đề. Thứ nhất là dựa trên xu thế thế giới, DN phải nghiên cứu và đón đầu về số lượng, chất lượng và cả mẫu mã, sự tiện ích, công nghệ áp dụng.
Thứ hai là văn hoá DN cần chú trọng khi người tiêu dùng cần được thưởng thức “câu chuyện” của sản phẩm nông nghiệp thông minh đó.
Thứ ba là cần chú ý ngành nào khi nổi lên cũng sẽ có sự cạnh tranh khốc liệt. Vì vậy, các DN làm nông nghiệp cần hết sức lưu tâm trong chuyện này nhằm xây dựng chuỗi nông nghiệp thông minh phát triển bền vững trong bối cảnh dịch Covid-19 hay những cuộc chiến tranh thương mại vẫn đang chứa đựng đầy thách thức cho ngành nông nghiệp.
Có thể nói, việc chuyển đổi mô hình sản xuất nông nghiệp đơn thuần sang đầu tư nông nghiệp áp dụng công nghệ cao hay nông nghiệp thông minh đang là đòi hỏi cấp thiết cho ngành hàng nông sản thực phẩm của Việt Nam. Điều này nhằm tạo ra chuỗi giá trị sản xuất khép kín thông qua liên kết của nhiều DN trong và ngoài nước và được kiểm soát bằng tiêu chuẩn quốc tế.
Theo PGs.Ts. Mai Quang Vinh, Liên hiệp HTX Kinh tế số Việt Nam, chuỗi giá trị nông sản thông minh ứng dụng các thành tựu của công nghệ nông nghiệp 4.0, như: Giống cây trồng tiến bộ, vật tư, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, vaccine, kháng sinh an toàn, hệ thống tưới tiêu, chuồng trại chăm sóc thông minh, hệ thống cảnh báo, dự báo thời tiết, thiên tai, sâu bệnh, hệ thống thu hoạch, bảo quản, chế biến, và hệ thống quản lý, giám sát, truy xuất minh bạch và kết nối thị trường nông sản.
Còn theo PGs. Ts. Đào Thế Anh, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, thách thức đối với nông nghiệp đô thị thông minh là còn thiếu các nghiên cứu về các mô hình quản trị số, để thiết kế được các nền tảng phần mềm phù hợp với nhu cầu của các chuỗi giá trị.
Bên cạnh đó, khả năng cung ứng công nghệ cho nông nghiệp thông minh ở Việt Nam vẫn còn hạn chế. Hiện nay, trong nước chỉ có khoảng 15 công ty cung cấp giải pháp nông nghiệp thông minh quy mô thích hợp với trang trại nhỏ.
Các công ty vừa và nhỏ thường sử dụng các giải pháp riêng lẻ, không kết nối với nhau. Trong khi đó, thị trường máy móc, thiết bị nông nghiệp còn chưa phát triển, tỷ lệ tự động hóa trong nông nghiệp chưa cao.
Để ngành hàng nông sản thực phẩm đi theo “nước cờ” nông nghiệp thông minh phù hợp với điều kiện thực tế ở Việt Nam, giới chuyên gia khuyến nghị trong thời gian tới, Chính phủ cần tiếp tục có những chính sách khuyến khích các tổ chức, DN và cá nhân huy động các nguồn lực nhằm tạo đột phá với lộ trình và nguồn lực hợp lý hơn nữa.
Đặc biệt là cần tăng cường khả năng dự báo thị trường làm cơ sở định hướng sản xuất nông nghiệp thông minh. Hơn nữa, nên tiếp tục ban hành những chính sách sát thực tiễn sản xuất, có “tính sống cao” nhằm huy động các nguồn lực để tiến quân vào cuộc cách mạng nông nghiệp 4.0 ở Việt Nam.
Thế Vinh
