Tập đoàn hàng đầu của Mỹ là JLL (chuyên cung cấp các dịch vụ quản lý) mới đây cho biết nhiều nhà cung cấp dịch vụ logistics và vận hành thương mại điện tử (TMĐT) nước ngoài đang rất nỗ lực để không bỏ lỡ cơ hội thâm nhập thị trường Việt Nam. Theo các doanh nghiệp (DN) này, logistics là một phần không thể thiếu trong việc phát huy toàn bộ tiềm năng và sự phát triển thành công của thị trường TMĐT.
Cuộc đua giành thị phần
Cách đây 3 tháng, một tập đoàn của Mỹ hợp tác với một tập đoàn có vốn nhà nước ở Bình Dương để thành lập công ty chuyên về dịch vụ hậu cần, mà theo JLL, là do họ thấy rõ tiềm năng to lớn từ thị trường TMĐT Việt Nam.
Hồi giữa năm ngoái, một tập đoàn vận chuyển và giao nhận hàng đầu của Đức cũng nhảy vào mảng dịch vụ phân phối nội địa tại Việt Nam với đối tượng được nhắm tới là hỗ trợ các DN kinh doanh trực tuyến nhỏ và vừa, cũng như gia tăng thị phần trong phân khúc TMĐT tại Việt Nam.
Theo đánh giá của JLL, thị trường logistics Việt Nam đang tăng trưởng theo nhu cầu của TMĐT. Đặc biệt, tại Việt Nam, cùng với sự phát triển không ngừng của điện thoại thông minh và mức độ phủ sóng mạng 4G ngày càng mở rộng, doanh thu từ hoạt động mua sắm trực tuyến liên tục gia tăng.
Tuy nhiên, kéo theo đó là áp lực ngày càng tăng lên hệ thống logistics, chuỗi cung ứng, các kênh phân phối và bán lẻ, cũng như hệ thống nhà xưởng, nhà kho. Song song đó là cuộc đua khốc liệt giữa khối nội và khối ngoại để giành thị phần trong lĩnh vực bán lẻ trực tuyến.
Trện thực tế, vài năm gần đây, khi xu hướng bán lẻ trực tuyến nở rộ, ở trong nước cũng bắt đầu có nhiều DN tham gia vào thị trường giao nhận (một mảng của logistics) để phục vụ cho xu hướng thời thượng này, nhất là tại các thành phố lớn.
Riêng tại Tp.HCM có hàng chục DN lớn nhỏ, trong nước và ngoài nước tham gia vào lĩnh vực giao hàng nhanh cho các kênh bán lẻ trực tuyến. Có thể kể ra những tên tuổi như Giaohangnhanh, DHL, VNPost, Sendo, Viettel Post, Kerry TTC, Shipchung…
Giới chuyên gia nhận định với tiềm năng phát triển của bán lẻ trực tuyến và lĩnh vực sản xuất, thị trường logistics Việt Nam được mong đợi sẽ bước lên một nấc thang mới trong tiến trình phát triển của thị trường này, tương tự như tiến trình mà các thị trường khác trong khu vực ASEAN đã trải qua.
Tuy nhiên, so với các nước khác trong khu vực, thị trường logistics của Việt Nam vẫn còn trong giai đoạn sơ khai, chủ yếu cung cấp các sản phẩm có tiêu chuẩn kỹ thuật thấp, phát triển tại khu vực xa trung tâm.
 |
|
Thị trường logistics Việt Nam đang tăng trưởng theo nhu cầu của thương mại điện tử |
Còn nhiều thách thức
Thời gian gần đây, thị trường TMĐT có sự thâm nhập mạnh mẽ của nhiều tên tuổi lớn từ Trung Quốc. Đơn cử như Alibaba đã mua Lazada (chiếm đến 1/3 thị phần TMĐT của Việt Nam). Kho ngoại quan của tập đoàn này đã xây dựng ở biên giới Lạng Sơn hơn hai năm và sẽ chính thức đưa vào hoạt động trong 1 – 2 năm nữa.
Hoặc như cổng thông tin TMĐT nội địa Tiki đã nhận được 44 triệu USD đầu tư từ JD.com (một công ty Trung Quốc) là đối thủ cạnh tranh của Alibaba.
Hay như Shopee, với công ty mẹ chính là "gã khổng lồ" internet Trung Quốc Tencent, cũng có mặt tại Việt Nam. Tencent đã có những dấu ấn đầu tiên tại thị trường bán lẻ trực tuyến Việt Nam thông qua chiến lược miễn phí vận chuyển cho khách hàng.
Vấn đề đặt ra là khi những tên tuổi lớn của Trung Quốc vào thị trường bán lẻ trực tuyến Việt Nam liệu có tạo ra cơ hội cho các DN Việt trong lĩnh vực giao hàng nhanh nói riêng, lĩnh vực logistics nói chung hay là gia tăng thêm sự cạnh tranh khi họ kéo theo sự yểm trợ của các DN logistics từ nước mình vào thị trường Việt?
Về điểm bất lợi của các DN logistics nội địa, trao đổi với Thời báo Kinh Doanh, bà Phan Thị Tuyết Như, Giám đốc công ty tư vấn Thiên Minh (Tp.HCM), chia sẻ qua làm việc với nhiều đối tác ngoại được biết khi họ muốn xuất hay nhập hàng hóa ở Việt Nam thường nhờ giới thiệu các công ty logistics có thương hiệu của nước ngoài.
Lý giải việc này, theo bà Như, là do các đối tác nước ngoài chưa hiểu rõ về những DN logistics nội địa. Bên cạnh đó là vấn đề giá cả, pháp lý, bất đồng ngôn ngữ…, nên các công ty logistics ngoại vẫn được ưu tiên lựa chọn.
Bên cạnh sự cạnh tranh giữa khối nội và khối ngoại ở mảng logistics cho bán lẻ trực tuyến, theo giới chuyên gia, lĩnh vực logistics tại Việt Nam cho TMĐT vẫn đối mặt những thách thức còn tồn tại. Trong đó, quy trình giao thương xuyên biên giới của Việt Nam bao gồm cả về thời gian và chi phí được cho là vẫn còn cần nhiều cải tiến đáng kể.
Trong báo cáo "Doing Business 2018" của Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam hiện đang mất 105 giờ để xuất khẩu sản phẩm có lợi thế so sánh và và 132 giờ để nhập khẩu phụ tùng ô tô, dài hơn đáng kể so với 62 giờ đối với xuất khẩu và 54 giờ nhập khẩu tại Singapore.
Theo đánh giá, chi phí giao dịch qua biên giới, bao gồm chi phí tuân thủ tài liệu thủ tục và chi phí xuất nhập khẩu, ở Việt Nam kém cạnh tranh hơn so với hầu hết các nước trong khu vực ASEAN. Trong tổng số, chi phí tuân thủ tài liệu thủ tục chiếm hơn 30% so với chỉ 10- 15% ở các nước phát triển như Singapore.
Thế Vinh
