Theo thông tin từ Hiệp hội các Doanh nghiệp Khu công nghiệp TP.HCM (HBA), đến nay đã có 1.440/1.497 nhà máy, doanh nghiệp (DN) tại 18 khu chế xuất - khu công nghệ cao đã tái hoạt động với tỷ lệ trên 97% với hơn 300.000 công nhân. Do vậy, trong bối cảnh dịch bệnh vẫn đang căng thẳng thì số lượng công nhân F0 chắc chắn sẽ tăng lên và hiện nay có khoảng 2.824 công nhân F0 đang điều trị nhiều nơi, tỷ lệ chiếm 0,8%.
Doanh nghiệp loay hoay xử lý F0
Thông tin tới VnBusiness, ông Nguyễn Văn Bé, Chủ tịch HBA, cho hay vừa gửi công văn tới UBND TP.HCM, Sở Y tế TP.HCM kiến nghị sớm ban hành Quy chế y tế tại Khu cách ly tập trung của khu chế xuất - khu công nghiệp và khu công nghệ cao.
Doanh nghiệp chưa thể "khỏe lại" do còn đối mặt với nhiều khó khăn. |
Thực tế, tại nhà máy, DN khi tiếp nhận công nhân hoặc công nhân đang sản xuất bị phát hiện là F0 đang lâm tình trạng "tiến thoái lưỡng nan", chậm được giải quyết do khi tuyển dụng tại DN, công nhân bị phát hiện F0, trở lại nhà trọ thì điều kiện tự chữa trị không phù hợp. Tại nhà máy thì chưa có quyết định tuyển dụng nên chưa thể đưa đi điều trị tại các bệnh viện mà DN đã ký kết.
Tại nhà máy, ông Bé cho biết tuy đã ký kết với bệnh viện nhưng trình trạng quá tải nên công nhân F0 thường lưu lại dài tại nhà máy. Ngoài ra, cũng có tình trạng cơ quan phòng, chống dịch địa phương đùn đẩy qua lại trong việc tiếp nhận F0.
Trước thực tế trên, ông Bé kiến nghị các khu công nghiệp - khu chế xuất có hàng chục ngàn công nhân đang làm việc, cần đẩy nhanh tiến độ thành lập các khu cách ly tập trung.
Hiện nay, chi hội khu công nghệ cao (SBA) đã vận động các DN (nhất là DN FDI) đầu tư và đưa vào hoạt động khu cách ly tập trung nhưng cho đến nay chưa có Quy chế hoạt động cụ thể của Sở Y tế nhằm làm rõ trách nhiệm của cơ quan y tế nhà nước và trách nhiệm của nhà đầu tư các khu.
Tương tự, khu chế xuất Linh Trung 2 đầu tư cơ sở vật chất ban đầu để thành lập khu cách ly tập trung rộng 1.500m2 với 250 giường bệnh nhưng cũng chưa có quy chế để hoạt động từ ngày 12/10/2021 đến nay trong khi F0 tại các DN vẫn đang cần sự trợ giúp.
Theo ông Bé, công ty đầu tư hạ tầng các khu và các DN trong khu, kể cả DN FDI đều sẵn sàng đầu tư xây dựng cơ bản ban đầu để thành lập khu cách ly tập trung, thậm chí đầu tư trang thiết bị y tế. Thế nhưng Nhà nước cần phải điều động đội ngũ y bác sỹ điều hành và thuốc triều trị. Đồng thời, ban hành quy chế y tế hoạt động khu cách ly tập trung do các khu thành lập nhằm xác lập rõ ràng trách nhiệm của y tế Nhà nước và sự hỗ trợ của Nhà nước.
Đồng thời, ông Bé kiến nghị tiêm mũi 3 tăng cường cho 320.000 công nhân chính quy là lực lượng đang hoạt động sản xuất kinh doanh và xuất nhập khẩu tại các khu công nghiệp, khu chế xuất.
Khi bước vào giai đoạn sản xuất trong trạng thái bình thường mới, ông Jonathan Moreno, Tổng Giám đốc Diversatek Việt Nam, cho biết DN đang cho nhân viên xét nghiệm hai lần một tuần, và mọi chuyện vẫn đang diễn ra tốt đẹp. "Nhưng nếu công ty có F0 thì chúng tôi sẽ gặp khá nhiều rắc rối. Tỉnh Bình Dương có quy định rằng F0 phải được công ty quan tâm và chúng tôi hy vọng điều này sẽ được thay đổi sớm", ông Jonathan Moreno chia sẻ.
Theo vị đại diện DN trên, mọi hoạt động của DN vẫn đang dần trở lại bình thường, DN duy trì xét nghiệm cũng như cố gắng giúp mọi người đảm bảo giãn cách để phòng chống dịch bệnh. Hy vọng mọi khó khăn sẽ qua đi.
Để DN 'sống và phục hồi' trở lại
Đại diện cộng đồng DN, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI kiến nghị, việc thích ứng linh hoạt, an toàn của DN trước đại dịch cần gắn với việc trao niềm tin và sự chủ động cho các DN trong ứng phó dịch bệnh. Thủ tướng Chính phủ đã khẳng định mọi chính sách và thực thi chính sách phải hướng đến người dân và DN, coi người dân và DN là trung tâm.
Do vậy, DN cần được nhìn nhận là chủ thể trong ứng phó COVID-19 và được chủ động trong thực hiện y tế tại chỗ, tự xét nghiệm, tự điều trị các trường hợp có ca bệnh theo khả năng của DN trên cơ sở tuân thủ những hướng dẫn và quy chuẩn do các cơ quan Nhà nước ban hành.
Cùng với vấn đề xử lý F0, nhiều DN cho biết thiếu vốn đang là thách thức để phục hồi. Chia sẻ với VnBusiness, bà Lý Kim Chi, Chủ tịch Hội Lương thực thực phẩm TP.HCM, cho hay đa phần các DN thực phẩm đang rất khó khăn do chi phí sản xuất tăng cao trong khi sản phẩm đầu ra không thể tăng do nhu cầu thị trường chưa hồi phục.
"Chúng tôi mong muốn được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi. Tại sao không thể có được quỹ an sinh cho DN do thành phố lập ra để giúp DN sống lại, phục hồi. Điều này đã được chúng tôi kiến nghị nhiều lần nhưng vẫn chưa được tháo gỡ, suốt mùa dịch đến giờ không nhiều DN tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi, lãi suất ngân hàng giảm sâu nhất chỉ khoảng 2%", bà Chi nói.
Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, theo khảo sát của VCCI, 71% DN dự kiến doanh thu năm 2021 giảm so với năm 2020. Xét về quy mô, 72% DN siêu nhỏ và nhỏ dự kiến bị giảm doanh thu, cao hơn so với DN quy mô vừa và lớn (70% và 65%).
Theo đó, ông Tuấn cho rằng cần đơn giản các thủ tục hành chính. Hiện việc thực hiện kiểm tra chuyên ngành còn phiền hà. Tình trạng chồng chéo trong kiểm tra chuyên ngành còn tồn tại. Một mặt hàng có thể bị quản lý cùng lúc bởi nhiều bộ, ngành. Thủ tục kiểm tra chuyên ngành tuy đa số được thực hiện kiểm tra tập trung tại các cửa khẩu nhưng vẫn có trường hợp DN phải tới tận Bộ ngành mới giải quyết xong việc. Thực tế này gây nhiều phiền toái do gia tăng chi phí, thời gian tuân thủ của DN.
Trước đề xuất của các DN, Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) cho biết sẽ báo cáo lãnh đạo Bộ để phối hợp với các bộ, ngành liên quan sớm triển khai các giải pháp hỗ trợ DN, tạo điều kiện thuận lợi cho các DN nhanh chóng phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh, đảm bảo điều kiện làm việc cho người lao động.
Theo đó, nhằm giảm áp lực tài chính cho DN trong thời kỳ dịch bệnh, và tạo thuận lợi cho các DN khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh, cần tiếp tục bảo đảm triển khai hiệu quả các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho DN, người dân của Chính phủ (như các hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất, giảm giá điện, hỗ trợ tín dụng, tiền tệ, hỗ trợ các chi phí an sinh xã hội, giảm các chi phí chống dịch, hỗ trợ tuyển dụng lao động…) nhằm giúp các DN từng bước khôi phục các nguồn lực về tài chính và lao động phục vụ cho sản xuất.
Ông Nguyễn Chí Dũng Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Vừa qua, DN bị ảnh hưởng tổn thương rất nhiều và khả năng chống chịu đã bị bào mòn rất nhiều, đặc biệt và một số lĩnh vực bị tác động mạnh mẽ. Vì vậy, Bộ KH&ĐT sẽ xem xét để trình Quốc hội, các cơ quan có thẩm quyền để cho phép kéo dài các chính sách về miễn, giảm, gia hạn các loại thuế, phí, lệ phí. Bên cạnh đó, hỗ trợ cấp bù lãi suất cho các DN vay trong một số lĩnh vực ưu tiên, có một số các chính sách riêng đối với ngành và lĩnh vực chế biến nông, lâm sản, DN khởi nghiệp sáng tạo, chuyển đổi số... Ông Nguyễn Công Hoan Tổng Giám đốc Công ty Flamingo Redtours Các gói hỗ trợ cho DN cần tính tới thời điểm nền kinh tế hồi phục. Chính sách giãn đóng thuế VAT, miễn, giãn đóng bảo hiểm xã hội cần gia hạn sau khi thị trường hồi phục 3-6 tháng. Vừa qua, DN được giãn thuế VAT, được phép hoãn đóng tiền bảo hiểm hưu trí, bảo hiểm thất nghiệp song hết thời gian thì DN vẫn phải đóng. Chính sách có tác dụng nhưng lại chưa có nhiều ý nghĩa để DN phục hồi. Ông Alain Cany Chủ tịch Hiệp hội DN châu Âu tại Việt Nam Với việc đại dịch hiện đã được kiểm soát ở Việt Nam, sự lạc quan của lãnh đạo các DN châu Âu sẽ tiếp tục tăng khi các công ty trở lại hoạt động bình thường và niềm tin của người tiêu dùng tăng lên. Tuy nhiên, bất chấp những tiến triển tích cực này, lãnh đạo các DN vẫn đang gặp phải những thách thức trong hoạt động thương mại của mình. Với 2/3 số công ty đang chịu tác động của việc hạn chế di chuyển và tình trạng thiếu người lao động, điều này cho thấy nhu cầu cấp thiết phải tăng tốc việc cho phép các chuyên gia nước ngoài đã tiêm chủng đầy đủ được bắt đầu công việc sớm và đẩy nhanh tiến trình tiêm chủng cho người lao động trong nước. |
Lê Thúy