Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) cho biết, trong bối cảnh phức tạp của đại dịch như hiện nay thì điều mà họ mong muốn là tháo gỡ khó khăn về dòng tiền cho các DN dệt may.
Cùng vượt khó nếu không muốn “ngã”
Vitas đề nghị Ngân hàng Nhà nước nên chỉ đạo hệ thống ngân hàng không hạ hạn mức tín dụng đối với những DN gặp khó do dịch Covid-19, tiếp tục giảm lãi suất cho vay từ 0,5% - 1%/năm, cũng như giãn thời gian trả nợ gốc và lãi của năm 2021- 2022.
Giữa tác động nặng nề của đại dịch Covid-19 đợt 4, các DN sản xuất trong nước đang cần gỡ khó về dòng tiền. |
Lý do mà hiệp hội này đưa ra đề nghị nêu trên là vì theo số liệu công bố nửa đầu năm nay, rất nhiều ngân hàng có lợi nhuận cao so với cùng kỳ năm 2020, trong khi các DN đang rất khó khăn.
Có thể nói, trong đợt dịch COVID-19 lần thứ 4 đã đặt ra câu hỏi về mối quan hệ giữa DN và ngân hàng cũng như vai trò của hệ thống ngân hàng trong việc giúp đỡ khu vực DN phục hồi.
Theo Ts. Bùi Duy Tùng, chuyên gia Kinh tế Đại học RMIT, giữa doanh nghiệp và ngân hàng cần phải có sự thấu hiểu, chia sẻ để cùng “vượt khó”, nếu không thì cả hai sẽ đều bị “ngã”.
Ông Tùng cho rằng cuộc khủng hoảng Covid-19 lần này là một cuộc khủng hoảng kép, khác hẳn với các cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính đã xảy ra trước đây. Trong khủng hoảng, vai trò cung cấp vốn cho các DN của hệ thống ngân hàng cần phải được đề cao hơn nữa.
“Doanh thu của khu vực DN bị ảnh hưởng nặng nề khiến họ phải tìm kiếm các nguồn vốn bên ngoài, trong đó có vốn vay để tiếp tục hoạt động”, ông Tùng nói.
Cũng cần nhìn một thực tế hiện nay là do dịch bệnh nên nhu cầu vay vốn đối với các DN xuất khẩu ở một số địa phương tại phía Nam có sự sụt giảm.
Như ghi nhận ở tỉnh Đồng Nai cho thấy, dư nợ cho các DN trên địa bàn tỉnh để thực hiện xuất, nhập khẩu đến cuối tháng 8/2021 ước đạt trên 37,6 ngàn tỷ đồng, tăng gần 1% so với thời điểm cuối năm 2020. Thế nhưng trong đó, cho vay xuất khẩu chỉ đạt gần 20,2 ngàn tỷ đồng, giảm hơn 5% so cuối năm trước.
Nguyên nhân được chỉ rõ là trong tháng 7 và tháng 8/2021, do dịch Covid-19 lây lan ra diện rộng, nhiều DN phải tạm thời dừng hoạt động hoặc giảm sản xuất. Điều này dẫn đến các đơn hàng xuất nhập khẩu cũng giảm theo. Vì thế nhu cầu vay vốn của DN để phục vụ cho xuất nhập khẩu hàng hóa cũng ít đi.
Ngoài ra, theo giới chuyên gia thì yếu tố khách quan của thị trường làm cho dòng chảy vốn đang gặp khó khăn hơn.
Cắt giảm chi phí, tạm dừng các khoản thu
Điều này có thể thấy từ đầu vào nguyên nhiên vật liệu khan hiếm do giãn cách không lưu thông được. Việc sản xuất bị đình trệ, sản phẩm sản xuất ra không tiêu thụ được, tồn kho tăng.
Hơn nữa, công nợ nhiều, nhà máy, xưởng sản xuất cầm chừng, vừa làm vừa chống dịch. Còn các công trường, công trình ngưng hoạt động, chi phí không giảm mà còn tăng cao…
Về phía Ngân hàng Nhà nước thời gian gần đây đã chủ động nắm bắt tình hình, ban hành chính sách chỉ đạo triển khai kịp thời, quyết liệt các giải pháp hỗ trợ DN khắc phục khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Tuy nhiên, chuyên gia của RMIT cho rằng tốc độ diễn tiến quá nhanh của dịch bệnh khiến cho các chính sách phải thay đổi liên tục để phù hợp hơn với tình hình mới. Đây là một thách thức rất lớn nên Ngân hàng Nhà nước có thể sẽ ban hành các thông tư mới để hỗ trợ các DN.
Ts. Bùi Duy Tùng nhấn mạnh, việc nới lỏng các tiêu chí tiếp cận tín dụng cần phải được xem xét một cách thận trọng. Khơi thông dòng vốn, hạ lãi suất cho vay không nên đánh đồng với việc cho vay tràn lan và cho vay dưới chuẩn. Việc bơm vốn cần phải được thực hiện mạnh mẽ để vực dậy nền kinh tế sau đại dịch.
Ngoài vấn đề khó khăn về dòng tiền thì theo Vitas, việc cắt giảm chi phí cũng là điều mà các DN đang mong mỏi. Chẳng hạn như giá điện cần phải giảm 30% từ nay cho đến hết năm 2021.
Hoặc như việc thu phí hạ tầng cảng biển, theo Vitas thì Tp.Hải Phòng cần dừng thu phí cho đến hết năm nay và nghiên cứu giảm 50% cho năm 2022. Còn Tp.HCM thì nên hoãn áp dụng thu phí cảng biển cho đến 30/6/2022.
Lý do là hiện các DN đang gặp nhiều khó khăn nhưng Tp.Hải Phòng đã thu phí này từ năm 2017 đến nay với số tiền rất lớn, mà luật phí và lệ phí quy định chỉ thu để “cơ bản bù đắp chi phí đã đầu tư”.
Ngoài ra, Vitas đề nghị dừng các khoản thu không phải chi ngay mà để kết dư.
Theo đó, Bộ Lao động Thương binh & Xã hội nên nghiên cứu đề xuất dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất như quy định tại Nghị quyết 68/NQ-CP nhưng không chỉ trong 6 tháng từ khi nộp hồ sơ mà là 1 năm từ khi nộp hồ sơ.
Bởi lẽ, hiện tại số tiền kết dư của Bảo hiểm xã hội và Bảo hiểm thất nghiệp đang còn quá lớn (theo công bố đến nay là 935.100 tỷ đồng), trong khi các DN đang rất khó khăn. Cho nên cần phải dừng và giảm nộp 1 năm để “cứu” DN trong lúc này.
Hoặc như Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cũng nên đề nghị, dừng thu phí công đoàn và đoàn phí công đoàn (trước mắt là đến 30/6/2022), miễn đóng đến 31/12/2021 cho các DN nằm trong các địa phương thực hiện Chỉ thị 16... Lý do là vì hiện nay kết dư của quỹ công đoàn trong hệ thống công đoàn còn khá lớn.
Thế Vinh
Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ.