Công nghệ cao đưa nông nghiệp Việt vào tốp đầu thế giới

Mở đầu về câu chuyện phát triển nông nghiệp ứng dụng CNC, Ts. Phạm S, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, cho hay trước yêu cầu cạnh tranh nông sản hết sức khốc liệt trong chuỗi nông sản toàn cầu, nhiều năm qua, tỉnh Lâm Đồng đã xác định nông nghiệp ứng dụng CNC là khâu đột phá trong sản xuất, thúc đẩy ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn tạo diện mạo mới và trở thành ngành kinh tế chủ lực của tỉnh.

Những cách làm hay

Đến nay ở Lâm Đồng, tỷ trọng giá trị sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC đạt trên 30% giá trị sản xuất nông nghiệp, lợi nhuận cho người sản xuất đạt trên 30% so với doanh thu. Giá trị sản phẩm trên đơn vị diện tích năm 2018 đạt bình quân trên 163 triệu đồng/ ha/năm, trong đó có khoảng 1.500ha đạt 1-2 tỷ đồng/ha/năm.

Hơn ai hết, doanh nghiệp, hợp tác xã và người nông dân là những đối tượng thu thành quả từ ứng dụng CNC. Chia sẻ với Thời báo Kinh Doanh, bà Nguyễn Thị Huyền, Giám đốc CTCP sản xuất Quế Hồi Việt Nam (Vinasamex), nhớ lại 10 năm trước, doanh nghiệp này chỉ mong bán được sản phẩm, tập trung vào số lượng, dẫn tới sản phẩm bị khách hàng trả giá rất rẻ.

Nhận thấy bất cập, doanh nghiệp đã thay đổi chiến lược bằng cách liên kết với nông dân tại hai tỉnh Yên Bái, Lạng Sơn – đào tạo kỹ thuật từ khâu trồng, chăm sóc, thu hái và kiểm soát vùng nguyên liệu đến khi đưa về nhà máy chế biến theo yêu cầu xuất khẩu.

Đặc biệt, bà Huyền đúc rút kinh nghiệm, với ngành nông nghiệp, khâu nào có thể áp dụng máy móc nên áp dụng ngay, điều này không chỉ giúp tăng năng suất, nâng cao giá trị mà còn dễ dàng kiểm soát chất lượng.

Là đơn vị đầu tiên được Bộ NN&PTNT xác định ứng dụng nông nghiệp CNC và xây dựng theo chuỗi sản xuất khép kín từ sản xuất, chế biến tới phân phối, Tập đoàn TH đã thành công khi đưa các sản phẩm nông nghiệp CNC ra thị trường.

Nhớ lại thời điểm triển khai dự án sữa tươi sạch TH true Milk năm 2009, bà Thái Hương – nhà sáng lập và tư vấn đầu tư Tập đoàn TH, nhận thấy “CNC là chìa khóa cho phát triển nông nghiệp Việt Nam”. Vì thế, tập đoàn này đã đầu tư xây dựng Cụm trang trại bò sữa chăn nuôi tập trung ứng dụng CNC quy mô lớn nhất châu Á tại Nghĩa Đàn (Nghệ An).

Bà Lê Mai Hương, công ty Sữa đậu nành Việt Nam (Vinasoy), cho biết công nghệ sinh học và những nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực di truyền giúp gia tăng hiệu quả việc phát triển giống đậu nành, tạo ra các giống đậu nành có năng suất cao, phẩm chất chuyên biệt làm thực phẩm.

Trung tâm nghiên cứu ứng dụng đậu nành của Vinasoy kỳ vọng trong thời gian tới sẽ nhanh chóng tạo ra được nhiều giống mới, có phẩm chất tốt, đáp ứng yêu cầu đa dạng hóa các sản phẩm dinh dưỡng từ đậu nành.

Đó là những câu chuyện điển hình về phát triển nông nghiệp CNC mà nói theo cách của Ts. Đặng Kim Sơn, nguyên Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển nông nghiệp nông thôn, khi chia sẻ với Thời báo Kinh Doanh: “Nông nghiệp ứng dụng CNC ở Việt Nam là một bức tranh rất đa dạng và sinh động”.

Công nghệ cao đưa nông nghiệp Việt vào tốp đầu thế giới

Phát triển HTX là “sống còn”

Nói tới nông nghiệp CNC là nói tới chuỗi liên kết, mà ở đó Nhà nước, nhà đầu tư, nhà khoa học, nhà nông, nhà băng (ngân hàng) phải trở thành thể thống nhất.

Muốn vậy, Việt Nam phải hình thành nhiều HTX kiểu mới, vì đây là nơi tập hợp những người nông dân cùng chung xu hướng, sở thích và lợi ích để tạo ra những sản phẩm hàng hóa có chất lượng cao.

Theo Bộ NN&PTNT, khó khăn nhất hiện nay là cần tìm ra được doanh nghiệp “đầu đàn”, là “hạt nhân” dẫn dắt đưa công nghệ vào kết nối nông dân, hợp tác xã, tham gia chuỗi chuyển giao bộ giống, công nghệ từ doanh nghiệp hợp tác, hợp tác xã.

Đặc biệt, phát triển các mô hình HTX kiểu mới, liên kết sản xuất giữa nông dân – HTX – DN, hình thành chuỗi sản xuất – tiêu thụ nông sản an toàn với sự tham gia của các DN FDI, các DN lớn trong nước và người nông dân là chủ thể trực tiếp thực hiện các chương trình.

Đặc biệt, chuyên gia Đặng Kim Sơn nhấn mạnh, HTX là sống còn, duy nhất để liên kết tất cả nông dân nhỏ lẻ thành một khối thống nhất, đủ sức mạnh kết nối đầu vào và đầu ra. Hay nói cách khác, chuỗi giá trị nông sản Việt Nam không thể hình thành nếu thiếu HTX.

“Nhà khoa học của nhà nông” – PGs.Ts. Trần Duy Quý, Chủ tịch Hội Khoa học Phát triển nông nghiệp Việt Nam, cho rằng phát triển nông nghiệp ứng dụng CNC là xu hướng tất yếu mà Việt Nam phải đi. Tuy nhiên, làm đến đâu cần chắc đến đó. Nông nghiệp CNC không thể làm ồ ạt, theo phong trào, cuối cùng hiệu quả không cao. Muốn phát triển phải tập trung vào một số sản phẩm chủ lực có đầu ra như thanh long, vải thiều, xoài cát, các loại hoa cao cấp, gạo hữu cơ, rau cao cấp…

Ngày 11/4/1946, trong thư gửi cho điền chủ và nông gia Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kêu gọi thành lập các HTX nông nghiệp: “Việt Nam ta là một nước sống về nông nghiệp. Nền kinh tế của ta lấy canh nông làm gốc. Trong công cuộc xây dựng nước nhà, Chính phủ trông cậy vào nông nghiệp một phần lớn. Nông dân ta giàu thì nước ta giàu. Nông dân ta thịnh thì nước ta thịnh. Nông dân muốn giàu, nông nghiệp muốn thịnh, thì cần phải có HTX”.

Lê Thúy